PL
W badaniach zastosowano do kompostowania odwodniony osad ściekowy z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków wiejskich. Osad kompostowano z dodatkiem trocin drzewnych i zielonej masy traw, w proporcjach dających początkowy stosunek C : N = 20 : 1 w kompostowanej masie. Podczas kompostowania maksymalne temperatury w pryzmie dochodziły do 66°C pomiędzy 10-16 dniem, a średnie temperatury w tym czasie wahały się od 55 do 58°C. Później temperatury stopniowo obniżały się i po 120 dniach kompostowania zbliżyły się do temperatury powietrza atmosferycznego, co oznaczało koniec kompostowania. Materiał pryzmy osiągnął wygląd i strukturę podobną do tzw. ziemi ogrodniczej. Kompostowanie, jako proces egzotermiczny, spowodowało bardzo duże ubytki suchej masy, węgla i substancji organicznej. W procesie pryzmowego kompostowania osadu ściekowego z odpadami roślinnymi, trwającym 120 dni, ubytek suchej masy wyniósł 47%, a ubytki C org. i substancji organicznej stanowiły 56-58% ich ilości początkowej. W okresie przetrzymywania (dojrzewania) kompostu przez dalsze 8 miesięcy, czyli do roku od rozpoczęcia kompostowania, ubytki wyżej wymienionych składników zwiększyły się do ok. 65%, czyli przeciętnie wynosiły 1% miesięcznie.
EN
Used for composting in the study was dehydrated sewage sludge from mechanical and biological rural sewage wastewater treatment plant. The sludge was subjected to composting with the addition of wood sawdust and green mass of grass, in the proportions giving the initial ratio C : N = 20 : 1 in the composted mass. During composting, maximum temperatures in the prism reached up to 66°C between 10th to 16th day, and mean temperatures during this period fluctuated from 55 to 58°C. Later, the temperatures gradually decreased and after 120 days of composting, approached the temperature of atmospheric air which denoted the end of composting. Prism material attained the appearance and structure similar to the so-called horticultural soil. As an exothermic process, composting caused significant loss in dry mass, carbon and organic substance. During prismatic composting of sewage sludge with plant waste, lasting 120 days, the loss of dry mass amounted to 47%, and the loss of C org. and organic substance amounted to 56-58% of their initial amount. During kepping (maturing) period of compost for further 8 months, that is, up to a year from the beginning of composting, the loss of the above-mentioned components increased to about 65%, that is, amounting, on average, to 1 % monthly.