Charakterystyka uslonecznienia w Lublinie w latach 1952-1991

• Autorzy: Gluza A F

Warianty tytułu

EN

Pattern of sunshine duration in Lublin 1952-1991

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowanie zawiera charakterystykę usłonecznienia w Lublinie w latach 1952-1991. W pracy wykorzystano dane ze stacji meteorologicznej UMCS położonej w centrum miasta. Dzięki usytuowaniu heliografu na dachu Obserwatorium Meteorologicznego horyzont fizyczny niewiele odbiegał od idealnego i nie zakłócał rejestracji usłonecznienia. Wykorzystano wartości miesięczne, sezonowe i roczne usłonecznienia rzeczywistego, względnego i liczby dni bez usłonecznienia. Analizie poddano wartości średnie wieloletnie oraz zmienność wyżej wymienionych charakterystyk usłonecznienia. W wyniku analizy materiałów heliograficznych stwierdzono, że średnia roczna suma usłonecznienia wynosiła 1541,5 h, co przy usłonecznieniu możliwym 4484,5 h odpowiada 34,4% usłonecznienia względnego. Jest to o 16 godzin więcej niż wynosi średnia dla Polski z lat 1951-1975. Średnie dzienne usłonecznienie rzeczywiste wynosiło 4,2 godziny. Usłonecznienie wiosny stanowiło 29,8 % usłonecznienia rocznego, letnie - 41,7 %, jesienne - 19,9 %, a zimowe stanowiło 8,6 % sumy rocznej. Najbardziej usłonecznione są miesiące letnie, kiedy średnie dzienne usłonecznienie w czerwcu i lipcu wynosi odpowiednio po 7,1 i 7,0 h a w sierpniu - 6,9 h. Najniższe usłonecznienie notowano w grudniu - 1,0 h, w styczniu - 1,4 h i w listopadzie - 1,5 h średnio dziennie. Sumy miesięczne usłonecznienia rzeczywistego w Lublinie są zbliżone do wartości średnich dla Polski

EN

The instrument registering sunshine duration was a Campbell-Stokes thermal heliograph placed at 20,7 m. above ground level on top of the tower of the Meteorological Observatory of maria Sklodowska-Curie University. The tower stands in Litewski Square in the centre of Lublin (geographical coordinates:ф = 51°14'54"N i λ = 22°33'38" E, h- 195.3 m. above sea level). Due to the instrument`s situations on the roof of the Observatory, the physical horizon did not significantly depart from the ideal one and did not obstruct sunshine registration. The paper contains a study of sunshine duration in Lublin during the years 1952-1991. The data analysed were registered by a Campbell-Stockes heliograph installed in the meteorological station of the Department of Meteorology and Climatology of the Maria Curie-Sklodowska University, situated in the centre of of Lublin. The analysis considers the mean monthly, seasonal and annual values of sunshine duration, the number of days without sunshine and days with sunshine duration > 4, 6 or 10 h.The mean annual sunshine duration in Lublin amounts to 1542 h (average daily sunshine duration reached 4.2 h) which corresponds to 34.4% of possible sunshine duration. It is 16 h more in comparison with the mean value for Poland for the period of 1951 -1975. The yearly sums of sunshine durations were different and lliey changed within the range 1219.7 h in 1980 to 1966.0 h in 1953. The mean number of days without sunshine amounts to 94 and it changed within the range from 64 (in 1955) to 122 (in 1970), The monthly sums of sunshine duration in Lublin are similiar to the mean values for Poland given by Kuczmarski, In August and October the Sun shines 8 h longer in Lublin than an average in Poland, however in March and September its duration is 5 h shorter. The positive as well as negative deviation of the sunshine duration, compared with the mean values for Poland, arc statistically significant and occur at the significance level of a = 0.01.

Słowa kluczowe

PL

Lublin; klimat; historia; promieniowanie sloneczne; uslonecznienie; uslonecznienie rzeczywiste; zachmurzenie; heliogramy; meteorologia; lata 1952-1991

EN

Lublin city; climate; history; solar radiation; sunshine; real sunshine; cloud cover; heliogram; meteorology; 1952-1991 period

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2000
• Tom: 34
• Opis fizyczny: s.43-57,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gluza A F

• Uniwersytet Marii Curie-Sklodowskiej, Lublin

Bibliografia

• 1. Bluthgen J.: Geografija klimatov (tłum. z niemieckiego). Izdatel'stvo "Progress", Moskva, 1972.
• 2. Chomicz K., Kuczmarska L,: Zachmurzenie i usłonecznienie w Polsce. Przegląd Geofizyczny, XVI, 1-2,69-87, 1971.
• 3.Fortuniak K.: Cechy dobowego i rocznego przebiegu usłonecznienia w Łodzi. Klimat i bioklimat miast (Red. K. Kłysik). Wydawnictwo UŁ, Lódź, 99-110, 1995.
• 4. Górska K., Słomka J.: Solar radiation in Belski and Puławy against a hackround of sunshine duration and the photosynthetical 1 y active energy during vegetation period of 1976 in Poland, Publications of the Institute of Geophisics Polish Academy of Sciences. D-4 (109), 53-58, 1977.
• 5. Kozłowska-Szczęsna T,, Krawczyk B., Błażejczyk K.: Waninki bioklimatyczne Supraśla. Zesz IGiPZ PAN, 33, 1995.
• 6. Kuczmarski M.: Usłonecznienie w Polsce w okresie 1961 -1970. Czasopismo Geograficzne, 1.1 II, 2, 149-157, 1982.
• 7. Kuczmarski M.: Bioklimatyczne warunki helioterapii. W: Metody badań bioklimatu człowieka (red. T. Kozłowska-Szczęsna). Problemy Uzdrowiskowe, 1/2(207/208), 25-35, 1985.
• 8. Kuczmarski M.: Usłonecznienie Polski i jego przydatność dla helioterapii. Dokumentacja Geograficzna, 4, 1990,
• 9. Kuczmarski M,, Paszyński J.: Zmienność dobowa i sezonowa usłonecznienia w Polsce. Przegląd Geograficzny, LIII, 4, 779-791, 1981.
• 10.Liniewicz K.: Usłonecznienie rzeczywiste w okolicy Lublina w latach 1966-1985. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, Geografia, 28, 2, 55-61, 1986.
• 11.Liniewicz K.,Wójcik S.: Actual sunshine duration and yielding and chemical composition of sugar beel. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln,, 396, 101-105, 1991.
• 12. Makowiecki J.: Actual sunshine duration in late potato agrophenophases in various regions of Poland. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 396, 105-107, 1991.
• 13. Mitosek H: Zarys klimatu województwa kieleckiego w świetle potrzeb rolnictwa. PWRN, Woj. Zarząd Rolnictwa, Kielce, 1957.
• 14. Obrębska-Stark Iowa B., Olecki Z,: Wieloletnie zmiany zachmurzenia i usłonecznienia w Krakowie w aspekcie bioklimatycznym. Ogólnopolski Zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Referaty i postery, Lublin, 121, 1994.
• 15. Paszyński J,, Niedźwiedź T.: Klimat W: Geografia Polski. W: Środowisko przyrodnicze (Red. L. Starki). PWN, Warszawa, 296-355, 1991,
• 16. Różański S.: Budowa miasta i jego klimat. Arkady, Warszawa, 1959.
• 17. Słomka J,: Usłonecznienie we Wrocławiu. Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, B, 79, 1957.
• 18.Tablice słoneczne do użytku obserwatorów stacji aktynometrycznych. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1976.
• 19.Tyczka S.: Przebieg usłonecznienia w Inowrocławiu i w Kołobrzegu. Wiadomości Uzdrowiskowe, R. IX, 2/3, 45-53, 1964.