Morphometric characteristics of Formica polyctena Foerst. and Formica rufa L. [Hymenoptera, Formicidae] from the Gorce Mts; Interspecific and intraspecific variations

• Autorzy: Czechowski W , Douwes P.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The ants Formica polyctena Foerst., F. rufa L., hybrids F. rufa × F. polyctena, and F. pratensis Retz, from the Gorce Mts (the Western Carpathians; southern Poland) were characterized biometrically. Six morphological characters (pigmentation, size, pilosity) of workers were studied. Principal component analysis and cluster analysis were made for the data of 50 samples from wood ant colonies with different social organization and from various habitats (mainly F. polyctena and F. rufa spatially intermingling populations). The results are discussed in the context of taxonomic difficulties within the F. rufa group.

Słowa kluczowe

EN

morphometric property; wood; morphology; taxonomy; morphological character; social organization; Formicidae; hybrid; Formica rufa; Hymenoptera; Gorce Mountains; colony; Formica polyctena

• Wydawca: -
• Czasopismo: Annales Zoologici
• Rocznik: 1996-1997
• Tom: 46
• Numer: 1-2
• Opis fizyczny: p.125-141,fig.

Twórcy

autor

Czechowski W

• Polish Academy of Sciences, Wilcza 64, 00-679 Warsaw, Poland

autor

Douwes P.

Bibliografia

• Capecki Z. 1982. Masowe wystąpienie zasnui wysokogórskiej Cephalcia falleni (Dalm.) (Pamphiliidae, Hymenoptera) w Gorcach. Sylwan, 126: 41-50.
• Cherix D. 1986. Les fourmis des bois ou fourmis rousses. Série "Comment vivent-ils?", Atlas Visuels Payot, 15, Lausanne, 62 pp.
• Czechowski W. 1975. Bionomics of Formica (Coptoformica) pressilabris Nyl. (Hymenoptera, Formicidae). Annales Zoologici, 33: 103-125.
• Czechowski W. 1990a. Autonomization of slaves from mixed colonies of Formica sanguinea Latr. & F. polyctena Foerst. (Hymenoptera, Formicidae). Memorabilia Zoologica, 44: 55-63.
• Czechowski W. 1990b. A raid of Formica sanguinea Latr. (Hymenoptera, Formicidae) on a conspecific colony. Memorabilia Zoologica, 44: 65-69.
• Czechowski W. 1992a. Myrmekofauna Gorców - informacja wstępna. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 11: 69-72.
• Czechowski W. 1992b. Eksperymentalna kolonizacja mrówek w reglu górnym Masywu Jaworzyny w Gorczańskim Parku Narodowym. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 11: 51-57.
• Czechowski W. 1993a. Replacement of species in red wood ant colonies (Hymenoptera, Formicidae). Annales Zoologici, 44: 17-26.
• Czechowski W. 1993b. Mixed colonies of red wood ants (Hymenoptera, Formicidae). Annales Zoologici, 44: 27-41.
• Czechowski W. 1993c. Hybrids in red wood ants (Hymenoptera, Formicidae). Annales Zoologici, 44: 43-54.
• Czechowski W. 1994a. Emancipation of slaves in Formica sanguinea Latr. (Hymenoptera, Formicidae) colonies. Annales Zoologici, 45: 15-26.
• Czechowski W. 1994b. Queen recruitment in an orphaned colony of Formica polyctena Foerst. (Hymenoptera, Formicidae). Annales Zoologici, 45: 47-49.
• Czechowski W., Pisarski B. 1988. Inter- and intraspecific competitive relations in Camponotus ligniperdus (Latr.) (Hymenoptera, Formicidae). Annales Zoologici, 41: 355-381.
• Douwes P. 1979. Formica rufa-gruppens Systematik. Entomologisk Tidskrift, 100: 187-191.
• Douwes P. 1981. Intraspecific and interspecific variation in workers of the Formica rufa group (Hymenoptera: Formicidae) in Sweden. Entomologica Scandinavica, Suppl. 15: 213-223.
• Gösswald K., Kneitz G., Schirmer G. 1965. Die geographische Verbreitung der hügelbauenden Formica-Arten (Hym., Formicidae) in Europa. Zoologische Jahrbücher, 92: 369-404.
• Gösswald K., Schmidt G. 1960. Neue Wege zur Unterscheidung der Waldameisenformen (Hymenoptera, Formicidae). Entomophaga, 5: 13-31.
• Honowski J., Huflejt T. 1988. O występowaniu zasnui wysokogórskiej Cephalcia falleni (Dalm.) (Hymenoptera, Pamphiliidae) w Gorczańskim Parku Narodowym. Polskie Pismo Entomologiczne, 58: 433-145.
• Mabelis A. A. 1986. Why do young queens fly? (Hymenoptera, Formicidae). Proceedings of 3rd European Congrgess of Entomology, Amsterdam, pp. 461-464.
• Mabelis A. A. 1987. Verspreiding en habitat van de stronkmier, Formica truncorum Fabricius (Hymenoptera: Formicidae). Entomologische Berichten, 47: 129-136.
• Mabelis A. 1994. Flying as a survival strategy for wood ants in a fragmented landscape (Hymenoptera, Formicidae). Memorabilia Zoologica, 48: 147-170.
• Mabelis A., Soesbergen M. 1989. Verspreiding van rode bosmieren in relatie tot grootte en isolatie van hun woongebieden. In: insectenfauna en Natuurbeheer (ed. W. N. Ellis). Wetenschappelijke Mededelingen von de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging, 192: 49-52.
• Mayr E. 1969. Principles of systematic zoology. McGraw-Hill, Inc.
• Medwecka-Kornaś A. (ed.) 1968, 1970. Doliny potoków Jaszcze i Jamne w Gorcach. Studium przyrody, zagospodarowania i ochrony terenów górskich. Kraków, part I [1968], 91 pp., part II [1970], 156 pp.
• Otto D. 1960. Statistische Untersuchungen über die Beziehungen zwischen Königinnenzahl und Arbeiterinnengrösse bei den Roten Waldameisen («engere Formica-rufa-Gruppe»). Biologisches Zentralblatt, 79: 719-739.
• Pamilo P., Chautems D., Cherix D. 1992. Genetic differentiation of disjunct populations of the ants Formica aquilonia and Formica lugubris in Europe. Insectes Sociaux, 39: 15-29.
• Pamilo P., Vepsäläinen K. 1977. Heretical notes on the taxonomy of Formica s. str. (Hym.). Proc. VIII Int. Congr. IUSSI, Wageningen, pp. 128-129.
• Pamilo P., Vepsäläinen K., Rosengren R. 1975. Low allozymic variability in Formica ants. Hereditas, 80: 293-296.
• Pamilo P., Vepsäläinen K., Rosengren R., Varvio-Aho S.-L., Pisarski B. 1979. Population genetics of Formica ants. II. Genic differentiation between species. Annales Entomologici Fennici, 45: 65-76.
• Pisarski B. 1973. Struktura społeczna Formica (Coptoformica) exsecta Nyl. (Hymenoptera: Formicidae) i jej wpływ na morfologię ekologię i etologię gatunku. Warszawa, 134 pp.
• Pisarski B. 1981. Intraspecific variations in ants of the genus Formica L. In: Biosystematics of Social Insects (ed. P. E. Howse). London, pp. 17-25.
• Pisarski B. 1982. Influence de la structure sociale sur le comportement agressif des ouvriéres de Formica (Coptoformica) exsecta Nyl. Memorabilia Zoologica, 38: 113-136.
• Pisarski B., Banert P. 1982. Influence de la structure sociale sur la morphologie de Formica (Coptoformica) exsecta Nyl. Memorabilia Zoologica, 38: 137-162.
• Pisarski B., Czechowski W. 1990. The course of artificial colonization of red wood ants in the Gorce National Park. Memorabilia Zoologica, 44: 37-46.
• Pisarski B., Czechowski W. 1991. Modalites de colonisation des fourmis du grouppe Formica rufa au Parc National de Gorce (Pologne). Actes des Colloques Insectes Sociaux, 6: 237-242.
• Pisarski B., Czechowski W. 1994. Ways to reproductive success of wood ant queens. Memorabilia Zoologica, 48: 181-186.
• Rosengren R. 1977. Foraging strategy of wood ants (Formica rufa group). I. Age polyethism and topographic traditions. Acta Zoologica Fennica, 149: 1-30.
• Rosengren R., Cherix D. 1981. The pupa-carrying test as a taxonomic tool in the Formica rufa group. In: Biosystematics of Social Insects (eds. P. E. Howse, J.-L. Clément). Syst. Assoc., Special Vol. 19: 27-36.
• Seifert B. 1991. The phenotypes of the Formica rufa complex in East Germany. Abhandlungen und Berichte des Naturkundemuseums Görlitz, 65: 1-27.
• Skibińska E. 1982. L'étude du phéhomene de la monogynie et de la polygynie chez Formica (Coptoformica) exsecta Nyl. Memorabilia Zoologica, 38: 67-111.
• Tegelström H., Nilsson G., Wyöni P.-I. 1983. Lack of species differences in isoelectric focused proteins in the Formica rufa group (Hymenoptera, Formicidae). Hereditas, 98: 161-165.
• Vepsäläinen K., Pisarski B. 1981. The taxonomy of the Formica rufa group: chaos before order. In: Biosystematics of Social Insects (eds. P. E. Howse, J.-L. Clément). Syst. Assoc., Special Vol. 19: 27-36.
• Yamauchi K., Czechowski W., Pisarski B. 1994. Multiple mating and queen adoption in the wood ant, Formica polyctena Foerst. (Hymenoptera, Formicidae). Memorabilia Zoologica, 49: 267-278.
• Żurek Z. 1992. Przebieg introdukcji mrówek Formica polyctena Foerst. Hymenoptera, Formicidae na obszarach po gradacji zasnui wysokogórskiej Ceplmlcia falleni Dalm. Hymenoptera, Symphyta w rejonie Kudłonia i Mostownicy Gorczańskiego Parku Narodowego. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 11: 59-68.