Projekt optymalizacji sieci obszarow chronionych w Lasach Panstwowych

• Autorzy: Zalewski M , Referowska-Chodak E. , Dudek D.

Warianty tytułu

EN

Optimisation of protected areas' network in State Forests - research proposal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono propozycję badań mających dać odpowiedź na pytanie: czy można zoptymalizować rozległą sieć obszarów chronionych na terenie Lasów Państwowych tak, aby przy wyraźnie niższych kosztach uzyskać lepsze efekty ochronne? Analizy sieci obszarów chronionych wykonane na całym świecie pokazują, że tradycyjnie tworzone sieci nie zawsze są pod tym względem optymalnie skonstruowane. Tego typu wielkoprzestrzenne analizy i planowanie są możliwe przy zastosowaniu rozwijanych i stosowanych na świecie technik obejmujących m.in. budowę modeli siedliskowych występowania gatunków. Projekt jest propozycją racjonalnego i strategicznego spojrzenia na rozwiązywanie konfliktów, jakie rodzą się na styku ochrony przyrody i ekonomicznych potrzeb Lasów Państwowych.

EN

Paper presents research proposal focused on the important question: can extensive network of protected areas in State Forests be significantly better planned? We plan to apply advances in systemized reserve planning to present positive proposition of network modification that would ensure both better biodiversity protection effect and smaller costs related to nature protection.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; ochrona przyrody; Panstwowe Gospodarstwo Lesne Lasy Panstwowe; obszary chronione; planowanie; optymalizacja; modele siedliskowe

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2009
• Tom: 11
• Numer: 2[21]
• Opis fizyczny: s.226-234,bibliogr.

Twórcy

autor

Zalewski M

• Centrum Badan Ekologicznych PAN

autor

Referowska-Chodak E.

autor

Dudek D.

Bibliografia

• Araújo M. B. 1999. Distribution Patterns of Biodiversity and the Design of a Representative Reserve Network in Portugal. Diversity and Distributions 5: 151-163.
• Araújo M. B., Cabeza M., Thuiller W., Hannah L., Williams P. H. 2004. Would climate change drive species out of reserves? An assessment of existing reserve – selection methods. Global Change Biology 10 (9): 1618-1626.
• Araújo M. B., Pearson R. G., Thuiller W., Erhard M. 2005. Validation of species - climate impact models under climate change. Global Change Biology 11: 1504-1513.
• Barry J., Baxter C., Sagarin R., Gilman S. 1995. Climate related, long-term faunal changes in a Californian rocky intertidal community. Science 267: 672-675.
• Beniston M., Tol R. S. J. 1998. Europe. In The Regional Impacts of Climate Change: An Assessment of Vulnerability. Cambridge University Press (Eds RT Watson, MC Zinyowera, RH Moss), Cambridge, UK, 149-185.
• Brown J. H., Lomolino M. V. 1998. Biogeography (2nd edition). Sinauer, Sunderland, MA.
• Buszko J. 1997. Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce, 1986-1995. Wyd. Turpress, Toruń.
• Cabeza M. 2003. Habitat loss and connectivity of reserve networks in probability approaches to reserve design. Ecology Letters 6: 665-672.
• Cabeza M., Moilanen A. 2001. Design of reserve networks and the persistence of biodiversity. Trends in Ecology and Evolution 16: 242-247.
• Cabeza M., Moilanen A. 2006. Replacement cost: A practical measure of site value for cost-effective reserve planning. Biological Conservation 132: 336-342.
• Chylarecki P., Jawińska D. 2007. Monitoring pospolitych ptaków lęgowych – raport z lat 2005-2006. OTOP, Warszawa.
• Czubiński Z. 1951. O racjonalną sieć rezerwatów przyrody Pomorza. Chrońmy Przyr. ojcz. 7: 13-40.
• Denisiuk Z. (red.) 1990. Ochrona rezerwatowa w Polsce. Stan aktualny i kierunki rozwoju. Studia Naturae, Seria A, nr 35.
• Déqué M., Rowell D. P., Lüthi D., Giorgi F., Christensen J. H., Rockel B., Jacob D., Kjellström E., de Castro M., van den Hurk B. 2007. An intercomparison of regional climate simulations for Europe: assessing uncertainties in model projections. Climatic Change 81: 53-70.
• Dimitrakopoulos P. G., Memtsas D., Troumbis A. Y. 2004. Questioning the effectiveness of the Natura 2000 Special Areas of Conservation strategy: the case of Crete. Global Ecology and Biogeography 13: 199-207.
• Epstein P. R., Diaz H. F., Elias S. et al. 1998. Biological and physical signs of climate change: Focus on mosquito-borne diseases. Bulletin of the American Meteorological Society 79: 409-417.
• Frescino T. S., Edwards Jr T. C., Moisen G. G. 2001. Modeling spatially explicit forest structural attributes using Generalised Additive Models. Journal of Vegetation Science 12: 15-26.
• Gaston K. J., Charman K., Jackson S. F., Armsworth P. R., Bonn A., Briers R. A., Callaghan C. S. Q., Catchpole R., Hopkins J., Kunin W. E., Latham J., Opdam P., Stoneman R., Stroud D.A., Tratt R. 2006. The ecological effectiveness of protected areas: the United Kingdom. Biological Conservation 132: 76-87.
• Grabherr G., Gottfried M., Pauli H. 1994. Climate effects on mountain plants. Nature 369: 448.
• Guisan A., Lehmann A., Ferrier S., Austin M., Overton J., Aspinall R., Hastie T. 2006. Making better biogeographical predictions of species’ distributions. Journal of Applied Ecology 43: 385-385.
• Hannah L., Midgley G., Andelman S., Araújo M., Martinez-Meyer E., Pearson R.,Williams P. 2007. Protected Area Needs in a Changing Climate. Frontiers in Ecology and the Environment: 5: 131-138.
• Hill J. K., Thomas C.D., Fox R., Telfer M. G., Willis S. G., Asher J., Huntley B. 2002. Responses of butterflies to 20th century climate warming: implications for future ranges. Proc. R. Soc. B. 269: 2163-2171.
• Hill J. K., Thomas C. D., Huntley B. 1999. Climate and habitat availability determine 20th century changes in butterfly’s range margin. Proc. R. Soc. B. 266: 1197-1206.
• Informacja o PGL Lasy Państwowe 2007. 2008. Wyd. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa, 42-43.
• IPCC 2008. Climate Change and Biodiversity. Intergovernmental Panel on Climate Change Technical Papers (http://www.ipcc.ch/)
• Karpierz J. 1998. Projekt docelowej sieci rezerwatów przyrody na gruntach będących w zarządzie Lasów Państwowych. Las Polski 4: 14-16 i 5: 14-15.
• Maiorano L, Falcucci A, Garton EO, Boitani L. 2007 Contribution of the Natura 2000 network to biodiversity conservation in Italy Conservation Biology 21: 1433-44.
• Margules C. R., Pressey R. L. 2000. Systematic conservation planning. Nature 405: 243-253.
• Moilanen A., Cabeza M. 2005. Variance and uncertainty in the expected number of occurrences in reserve selection. Conservation Biology 19: 1663-1667.
• Ochrona Środowiska 2008. Wyd. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Parmesan C., Ryrholm N., Stefanescu C., Hill J. K., Thomas C. D., Descimon H., Huntley B., Kaila L., Kullberg J., Tammaru T., Tennent W. J., Thomas J. A., Warren M. 1999. Poleward shifts in geographical ranges of butterfly species associated with regional warming. Nature 399: 579-583.
• Parmesan C., Yohe G. 2003. A globally coherent fingerprint of climate change impacts across natural systems. Nature 421: 37-42.
• Pearson R. G., Dawson T. P., Berry P. M. et al. 2002. SPECIES: a spatial evaluation of climate impact on the envelope of species. Ecological Modeling 154: 289-300.
• Peters R. L., Myers J. P. 1991-1992. Preserving biodiversity in a changing climate. Issues in Science and Technology, 66-72.
• Piekutin J., Superson M. 2008. Ekonomiczne aspekty ekologizacji gospodarki leśnej na przykładzie zwalczania gradacji kornika drukarza w Nadleśnictwie Białowieża. [W:] K. Kannenberg i H. Szramka (red.) Zarządzanie ochroną przyrody w lasach, t.2. Wyd. Wyższej Szkoły Zarządzania Środowiskiem w Tucholi, Tuchola, 165-182.
• Pounds J. A., Bustamante M., Coloma L., Consuegra J., Fogden M., Foster P. et al. 2006. Widespread amphibian extinctions from epidemic disease driven by global warming. Nature 439: 161-167.
• Prendergast J. R., Quinn R. M., Lawton J. H. 1999. The gaps between theory and practice in selecting nature reserves. Conservation Biology 13: 484-492.
• Referowska-Chodak E. 2004. Metody i kryteria doskonalenia sieci rezerwatów przyrody na terenie Lasów Państwowych. Maszynopis rozprawy doktorskiej dostępny w Katedrze Ochrony Lasu i Ekologii SGGW w Warszawie.
• Rodrigues A. S. L., Akçakaya H. R., Andelman S. J., Bakarr M. I., Boitani L. 2004. Global gap analysis: priority regions for expanding the global protected-area network. BioScience 54 (12): 1092-1100.
• Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.) 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985–2004. Wyd. Nauk. Bogucki, Poznań.
• Thomas C. D., Lennon J. J. 1999. Birds extend their ranges northwards. Nature 399: 213.
• Thuiller W. 2003. BIOMOD - optimizing predictions of species distributions and projecting potential future shifts under global change. Global Change Biology 9: 1353-1362.
• Thuiller W., Albert C., Araújo M. B., Berry P. M., Cabeza M., Guisan A., Hickler T., Midgley G. F., Paterson J., Schurr F. M., Sykes M. T., Zimmermann N. E. 2008. Predicting global change impacts on plant species distributions: future challenges. Perspectives in Plant Ecology, Evolution and Systematics 9: 137-152.
• Thuiller W., Vaydera J., Pino J. et al. 2003 Large-scale environmental correlates of forest tree distributions in Catalonia (NE Spain). Global Ecology and Biogeography 12: 313-325.
• Tworek S., Cierlik G., Kurzyński J., Mielnicka B., Makomaska-Juchiewicz M., Mróz W., Perzanowska J., Zając K. 2002. Docelowa sieć Krajowego Systemu Obszarów Chronionych (KSOCh) z uwzględnieniem łączących je korytarzy ekologicznych. Raport końcowy. IOP PAN–NFOŚ, Kraków–Warszawa (materiały udostępnione w Ministerstwie Środowiska).
• Wiliams P., Hannah L., Andelman S. 2005. Planning for climate change: identifying minimum dispersal corridors for the Cape Proteaceae. Conserv. Biol. 19: 1063-1074.
• Zając A., Zając M. (red.) 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Inst. Botaniki UJ, Kraków, 1-716.
• www.cru.uea.ac.uk/
• www.gis-mokradla.info
• www.grida.no/publications/other/ipcc_sr/?src=/climate/ipcc/emission/
• www.helsinki.fi/bioscience/consplan/
• www.mos.gov.pl
• www.wdpa.org/WDPAMapFlex.aspx