EN
Crithmum maritimum L. (sea fennel) is a medicinal and useful species growing widely at the shores of the Mediterranean Sea and of the Atlantic Ocean. All the parts of the plant contain essential oil. Crithmiherba has antimicrobial, antioxidant and spasmolitic properties. During this research fruits and leaves collected from various geographic regions were ana/ysed, such as dry plants cultivated in garden in Poland (some of them belonging to a control group, and some treated by Ti ions, the main compound in the Tytanit foliar fertiliser) and biomass obtained from plantlets germinating from seeds of different origins and growing on selected media in an in vitro culture. The material was examined with respect to the content and composition of essential oils and concentration of tested minerals. Non-coding chloroplast intergenic spacer trnL (UAA) - trnF (GAA) was sequenced to check if there is genetic variability in the tested material. The total content of essential oil was determined by steam water distillation, and a quantitative analysis was performed by gas cVvvomatogvapUy. AW the samples (Meted in the quality and quantity of volatile oils and in content of micro- and macroelements. Fruits of C. matitinuuu collect«! ftovw a slawi v¡\ QtXt taA fev^sx wï\ov\\"\\ cfi noVsÖä oW.'W cw&ctX oí oils from cultivated plants treated by Ti ions was higher than in those from the control group. It was noticed that the growth, development and chemical composition of C. maritimum plantlets depended not only on the type of the culture medium but also on the origin of seeds. All the analysed DNA sequences were entirely uniform, which seems to be contrary to the phytochemical findings.
PL
Crithmiim maritimum I.., kownatek nadmorski, jest gatunkiem leczniczym i użytkowym, rosnącym pospolicie na wybrzeżach Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego. Wszystkie części rośliny zawierają olejek eteryczny. Crithmi herba wykazują działanie przeciwbakteryjne, przeciwutlenia- jące i spazmolityczne. W niniejszej pracy analizowano owoce i liście zebrane z różnych regionów geograficznych, suszone rośliny z upraw w ogrodzie w Polsce (kontrolne i traktowane jonami Ti, głównym składnikiem Tytanitu - nawozu dolistnego) oraz biomasa otrzymana z roślin wyrosłych z nasion różnego pochodzenia i rosnących na wybranych pożywkach w kulturze in vitro. Material badano pod kątem zawartości i składu olejku oraz koncentracji testowanych związków. Niekodu- jąca sekwencja łącznikowa chloroplastowego DNA trnL (UAA) -trnF (GAA) została zsekwencjono- wana, by sprawdzić, czy istnieje zróżnicowanie wśród badanych prób. Całkowitą zawartość olejku oznaczano przez destylację z parą wodną, analiza jakościowa przeprowadzano metodą chromatografii gazowej. Wszystkie próbki różniły się ilością i jakością olejku oraz zawartością mikro- i ma- kroelementów. Owoce C. maritimum z jednego ze stanowisk na Krecie były najbogatsze w olejek. Zawartość olejków w roślinach uprawianych i traktowanych jonami Ti byla wyższa niż w kontrolnych. Zaobserwowano, że wzrost, rozwój i skład chemiczny roślin C. maritimum w hodowli in vitro zależy nie tylko od składu pożywki, ale także od pochodzenia nasion. Wszystkie analizowane próbki wykazywały jednorodność sekwencji badanego fragmentu DNA chloroplastowego, co wydaje się przeczyć badaniom fitochemicznym.