Tree-like pines on the Mshana peat bog in the Gorgany Mountains: a trace of Pinus uliginosa migration in the east Carpathians?

• Autorzy: Boratynska K , Sulikowska A. , Iakushenko D.M. , Jasinska A.K. , Sobierajska K.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The taxonomic position of the population of tree-like, mostly polycormic individuals of pines from the Mshana peat bog in the Gorgany Mountains (East Carpathians, Ukraine) has been studied on the basis of the morphological characteristics of cones and needles, and anatomical characteristics of the needles. These features have been compared with the surrounding Pinus mugo population as well as P. uliginosa, P. mugo, P. sylvestris and P. uncinata from natural populations of the taxa. Tree-like individuals were found to have the most similar needles to P. uliginosa, but most similar cone characteristics to P. mugo. It was concluded, that the tree-like population has a relic character and can present the trace of the early migration of P. uliginosa from the West and its hybridisation with P. mugo.

Słowa kluczowe

EN

pine; Mshana peat bog; Gorgany Mountains; Ukraine; Pinus uliginosa; Pinus mugo; Pinus uncinata; Pinus sylvestris; needle; cone; morphology; variability; taxonomy; migration; Carpathians Mountains

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Societatis Botanicorum Poloniae
• Rocznik: 2010
• Tom: 79
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.129-137,fig.,ref.

Twórcy

autor

Boratynska K

• Polish Academy of Sciences, Parkowa 5, 62-035 Kornik, Poland

autor

Sulikowska A.

autor

Iakushenko D.M.

autor

Jasinska A.K.

autor

Sobierajska K.

Bibliografia

• BASTL M., STECHOVA T., PRACH K. 2009. Effect of disturbance on the vegetation of peat bogs with Pinus rotundata in the Trebon Basin, Czech Republic. Preslia 81: 105-117.
• BORATYŃSKA K., BOBOWICZ A.M 2000. Variability of Pinus uncinata Ramond ex DC. as expressed in needle traits. Dendrobiology 45: 7-16.
• BORATYŃSKA K., BORATYŃSKI A. 2007. Taxonomic differences among closely related pines Pinus sylvestris, P. mugo, P. uncinata, P. uliginosa as revealed in needle sclerenchyma cells. Flora 202: 555-569.
• BORATYŃSKA K., BORATYŃSKI A., LEWANDOWSKI A. 2003. Morphology of Pinus uliginosa (Pinaceae) needles from populations exposed to and isolated from the direct influence of Pinus sylvestris. Bot. J. Linn. Soc. 142: 83-91.
• BORATYŃSKA K., JASIŃSKA A.M., SOBIERAJSKA K., BORATYŃSKI A. 2009. A trace of ancient migration of P. uncinata (Pinaceae) in the Karkonosze Mts (SW Poland)? In: Z. Mirek et al. (eds), Rare, relict and endangered plant species in Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków.
• BORATYŃSKA K., LEWANDOWSKA D. 2009. Differences among three populations of Pinus uliginosa and their relation to P. sylvestris as expressed by the needle characters. Dendrobiology 61: 37-46.
• BORATYŃSKA K., MUCHEWICZ E., DROJMA M. 2004. Pinus mugo Turra geographic differentiation based on needle characters. Dendrobiology 51: 9-16.
• BUSINSKY R. 1999. Taxonomicka studie agregatu Pinus mugo a jeho hybridnich populaci. Acta Pruhoniciana 68: 123-144.
• BUSINSKY R. 2008. The genus Pinus L. contribution and knowledge. Acta Pruhoniciana, 88: 1-126.
• BUSINSKY R., Kirschner J. 2006. Nomenclatural Notes on the Pinus mugo complex in Central Europe. Phyton 46: 129-139.
• CHRISTENSEN K.I. 1987. Taxonomic revision of the Pinus mugo complex and P. x rhaetica (P. mugo x P. sylvestris) (Pinaceae). Nordic J. Bot. 7: 383-408.
• CHRISTENSEN K.I., DAR G.H. 1997. A morphometric analysis of spontaneous and artificial hybrids of Pinus mugo x sylvestris (Pinaceae). Nordic J. Bot. 17: 77-86.
• CHRISTENSEN K.I., DAR G.H. 2003. A morphometric study of hybridization between Pinus mugo and P. sylvestris (Pinaceae). Acta Horticult. 615: 211-219.
• DANIELEWICZ W., ZIELIŃSKI J. 2000. Ochrona sosny błotnej Pinus uliginosa Neumann na terenie Borów Dolnośląskich. Przegląd Przyrodniczy 11 (2-3): 113-124.
• GOŁĄB Z. 1999. Sosna błotna (P. uliginosa Neumann) na Wielkim Torfowisku Batorowskim w Górach Stołowych. Szczeliniec 3: 41-48.
• GOMORY D., LONGAUER R., LIEPELT S., BALLIAN D., BRUS R., KRAIGHER H., PARPAN V. I., PARPAN T.V., PAULE L., STUPAR V. I., ZIEGENHAGEN B. 2004. Variation patterns of mitochondrial DNA of Abies alba Mill. in suture zones of postglacial migration in Europe. Acta Soc. Bot. Pol. 73(3): 203-206.
• JASIŃSKA A.K., IAKUSHENKO D.M., SOBIERAJSKA K.I., TRETIAK P.R., ISZKUŁO G. 2009. Pinus uliginosa G.F. Neumann, a new taxon for the Ukrainian flora. Ukr. Bot. J. 66 (5): 640-646.
• KORMUTAK A., OSTROLUCKA M., VOOKOVA B., PRETOVA A., FECKOVA M. 2005. Artificial hybridization of Pinus sylvestris L. and Pinus mugo Turra. Acta Biol. Cracov., ser. Bot. 47 (1): 129-134.
• LIEPELT S., CHEDDADI R., DE BEAULIEU J.L., FADY B., GOMORY D., HUSSENDORFER E., KONNERT M., LITT T., LONGAUER R., TERHURNE-BERSON R., ZIEGENHAGEN B. 2009. Postglacial range expansion and its genetic imprints in Abies alba (Mill.) - A synthesis from palaeobotanic and genetic data. Rev. Palaeobot. Palynol. 153: 139-149.
• MACH J., LANTA V., BASTIL M. 2009. The effect of mining and vegetation scarification on the survival and establishment of Pinus rotundata Link and P. sylvestris L. in contrasting peat bog habitats. Pol. J. Ecol. 57 (2): 239-250.
• MARCYSIAK K. 2004. Interpopulations variability of Pinus uncinata Ramond ex DC. in Lam. & DC. (Pinaceae) cone characters. Dendrobiology 51: 43-51.
• MARCYSIAK K., BORATYŃSKA K., MAZUR M. 2003. Variability of Pinus uliginosa cones from the peat-bog in Węgliniec. Dendrobiology 49: 43-47.
• MARCYSIAK K., BORATYŃSKI A. 2007. Contribution to the taxonomy of Pinus uncinata (Pinaceae) based on cone characters. Pl. Syst. Evol. 264: 57-73.
• OBIDOWICZ A. 1996. A late Glacial-Holocene history of the formation of vegetation belts in the Tatra Mts. Acta Palaeob. 36: 159-206.
• SCHRAMM W. 1925. Nieznane stanowiska kosodrzewiny w Karpatach Środkowych. Kosmos 50 (4): 1340-1451.
• SCHRAMM R.W. 1973. Obecny stan występowania kosodrzewiny (Pinus montana s.l.) w Karpatach Polskich na wschód od Tatr. Fragm. Flor. Geobot. 19: 23-37.
• SOBIERAJSKA K., BORATYŃSKA K. 2008. Variability of needle characters of Pinus mugo Turra populations in the Karkonosze Mountains in Poland. Dendrobiology 59: 41-49.
• SOBIERAJSKA K., BORATYŃSKA K. 2010. Variability of Pi- nus mugo Turra (Pinaceae) populations in the Giant mountains (Karkonosze, Sudetes) on the basis of cone characters. Den- drobiology (in press).
• SOKAL R.R., ROHLF F.J. 2003. Biometry (third edition). W. H. Freeman and Company New York.
• STANISZ A. 2007. Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem Statistica PL na przykładach z medycyny. Kraków.
• STASZKIEWICZ J. 2001. Pinus Xrhaetica Brügger. In: R. Kaźmierczakowa, K. Zarzycki (eds), Polska Czerwona Księga Roślin, 65-66. W. Szafer Institute of Botany Polish Academy of Sciences, Kraków
• STASZKIEWICZ J., TYSZKIEWICZ M. 1969. Naturalne mieszańce P. mugo Turra X Pinus sylvestris L. w Kotlinie Nowotarskiej. Fragm. Flor. Geobot. 15(2): 187-212.
• STASZKIEWICZ J., TYSZKIEWICZ M. 1972. Zmienność naturalnych mieszańców Pinus sylvestris L X Pinus mugo Turra (=P. Xrotundata Link) w południowo-zachodniej Polsce oraz na wybranych stanowiskach Czech i Moraw. Fragm. Flor. Geobot. 18 (2): 173-191.
• SZWEYKOWSKI J. 1969. The variability of Pinus mugo Turra in Poland. Bull. Soc. Amis Sci. Lett. Poznań, Ser. D, 10: 37-54.
• TRAMPLER T. 1937. Kosodrzewina w Gorganach. Acta Soc. Bot. Pol., 14 (1): 1-44.
• TSARYK J., DIDUKH Y.P., TASENKEVICH L., WALDON B., BORATYŃSKI A. 2006. Pinus mugo Turra (Pinaceae) in the Ukrainian Carphatians. Dendrobiology, 55: 39-49.
• WACHOWIAK W., PRUS-GŁOWACKI W. 2008. Hybridisation processes in sympatric populations of pines Pinus sylvestris L., P. mugo Turra and P. uliginosa Neumann. Pl. Syst. Evol. 271: 29-40.
• WATAŁA C. 2002. Biostatystyka - wykorzystanie metod statystycznych w pracy badawczej w naukach biometrycznych. Wyd. Alfa-media press. Bielsko-Biała.
• WINDAKIEWICZ E. 1873. O ważności torfowisk dla wschodniej Galicji i o torfowiskach w Nowosielicy i Strutynie przy Dolinie. Sprawozdania Komisji Fizjograficznej Akademii Umiejętności 7: 90-98.