Wplyw rteci na przezywalnosc ryb w zroznicowanych warubkach termicznych

• Autorzy: Janik-Krystowska A , Marek J , Szulkowska-Wojaczek E
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było zbadanie wpływu rtęci na przeżywalność narybku karpia (Cyprinus carpio L.) w zróżnicowanych warunkach termicznych. Materiał doświadczalny stanowiły karpie o średniej masie 50 g pochodzące z jesiennego odłowu. W doświadczeniu zastosowano sześć różnych stężeń rtęci w wodzie (1x10⁻⁵, 1x10⁻⁴, 1x10⁻³, 1x10⁻², 1x10⁻¹, 1 ppm). Jako źródło rtęci użyto wodnego roztworu HgCl₂. Akwaria podzielono na dwie grupy doświadczalne po sześć akwariów każda. W pierwszej grupie utrzymywano temperaturę około 10 °C - akwaria „zimne”, a w drugiej grupie temperaturę około 22 °C - akwaria „ciepłe”. Analiza czasu przeżycia ryb wskazuje jednoznacznie na wyższą toksyczność chlorku rtęciowego w temperaturze 22 °C. Niezależnie od stężenia rtęci w akwariach „ciepłych”, śnięcia następowały po stosunkowo krótkim czasie (od 9 do 14 dnia trwania eksperymentu). W wodzie o temperaturze 10 °C śnięcia następowały dopiero w 15 dniu eksperymentu. Wynika z tego, że temperatura wody była głównym czynnikiem decydującym o toksyczności rtęci. Natomiast stężenie rtęci w wodzie odgrywało drugoplanową rolę. Toksyczność chlorku rtęciowego ujawniała się w całym spektrum stężeń rtęci w wodzie, poczynając już od lx 10⁻⁵ ppm. Wydłużony bądź skrócony czas życia ryb wpływał na ilość skumulowanej rtęci w strukturach zewnętrznych (łuski, śluz). Na przykład, zaobserwowano, że w wyższej temperaturze śluz był produkowany obficiej niż w wodzie „zimnej”, ale ilość skumulowanej rtęci była wyraźnie mniejsza.

EN

The purpose of the study was to determine the effects of Hg on the viability of carp fry (Cyprinus Carpio) at different temperatures. The experimental material consisted of fish from the autumn catch, whose body weight averaged 50 g. The fish were kept in water contaminated with aquaeous solution of HgCl₂, at six concentrations (1x 10⁻⁵, 1x 10⁻⁴, 1x 10⁻³, 1x 10⁻², 1x 10⁻¹ and 1 ppm). The aquaria were divided into two experimental groups (with 6 aquaria in each group). In one group (cold aquaria) the temperature of water was about 10 °C, in the other (warm aquaria) the temperature of water was about 22 °C. Analysing the viability of fish in the two aquaria, we can see that toxicity of HgCl₂ was enhanced at 22 °C. Irrespective of Hg concentration in the warm aquaria, the fish died after a short period of time (after 9 to 14 days of the observation period). The deaths of the fish kept at 10℃ were observed from day 15. It can, therefore, be concluded that the temperature of water was the main factor affecting the toxicity of Hg, while Hg concentration in water was of minor importance. The toxicity of HgCl₂ was revealed at each Hg concentration in water, including the lowest (1 x 10⁻⁵ ppm). The length of fish life affected Hg accumulation in the external structures of the fish body (scales, mucus). We observed that at higher temperature, more mucus was produced than in cold water, but the quantity of accumulated Hg was markedly smaller.

Słowa kluczowe

PL

temperatura; karpie; zawartosc pierwiastkow; kumulacja; zanieczyszczenia wod; sluz; rtec; przezywalnosc; narybek; metale ciezkie; hodowla zwierzat; luski rybie; woda; ryby; toksycznosc

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Zootechnika
• Rocznik: 1998
• Tom: 44
• Opis fizyczny: s.31-39,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Janik-Krystowska A

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

autor

Marek J

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

autor

Szulkowska-Wojaczek E

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

Bibliografia

• [1] Bliniarz K., Epier P.: Wpływ rtęci na ryby. Komunikaty rybackie nr 6, 1995.
• [2] Bruliński R., Kot A., Kotulas K., Szydłowska E.: Zawartość rtęci, ołowiu i kadmu w rybach morskich i słodkowodnych. Bromat Chem. Toksykol., t. 12, nr 2, 19972.
• [3] Dojlido J. R.: Chemia wód powierzchniowych. EiŚ 1995.
• [4] Kabata-Pendias A., Pendias H.: Biochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa 1993.
• [5] Kabata-Pendias A., Pendias H.: Pierwiastki śladowe w środowisku biologicznym. PWN, Warszawa 1979.
• [6] Kalendarz chemiczny część I. PWT, Warszawa 1954.
• [7] Kryteria zdrowotne środowiska: Tom 1 - Rtęć. PZWL, Warszawa 1995.
• [8] Ludwicki J. K.:Ocena narażenia na rtęć żywności oraz przemiany tego metalu pod wpływem treści za pośrednictwem przewodu pokarmowego. Rozpr. Habil. PZH, Warszawa 1986.
• [9] Łukjanienko W. J.: Toksykologia ryb. PWRiL, Warszawa 1974.
• [10] Marek J., Szulkowska-Wojaczek E., Polechoński R.: Rola stawu w zatrzymywaniu metali ciężkich. Gospodarka Rybacka nr 1, 1986.
• [11] Migula P.: Kiedy metale ciężkie są, szkodliwe. Fundacja Ekologiczna „Silesia", Katowice 1993.
• [12] Nikorow M., Urbanek-Karłowska B.: Toksykologia żywności. PZWL, Warszawa 1987.
• [13] Protasowicki M., Ociepa A.: Wpływ wieku, ciężaru i pici na zawartość rtęci w mięśniach i wybranych narządach szczupaka. Zesz. Nauk. AR Szczec., 70, 1978.
• [14] Prost M.: Choroby ryb. PTNW, Lublin 1994.
• [15] Przeździecki Z.: Biologiczne skutki chemizacji środowiska. PWN, Warszawa 1980.
• [16] Seńczuk W: Toksykologia. PZWL, Warszawa 1994.