EN
Crop rotation, as a basic farming practice on arable land, has been developing for a long time from farmers' experience and the socio-economic conditions of society. Significant progress was made during the expansion of crop assortments and the subsequent creation of the recurrent farming system in the 18th century. Scientific knowledge of the influence of particular crops and their sequencing on the production capacity of an agricultural system and soil fertility gradually contributed to improvements in crop rotation. Academic Karel Kudrna (a professor at the Czech Agricultural University in Prague) drafted an agricultural system based on a systematic analysis of conditions and results in agriculture in the Czech Republic and in some other European countries between 1960 and 1980. Special emphasis was placed upon crop rotation (crop structure and sequence) related to crop yield level, quality and stability, as well as to the ecological development of an agricultural system in its environment. Selected information on the agricultural problems of agricultural systems in Kudrna's framework are briefly characterized with special consideration given to the theory of crop rotation as a regulator of bioenergetic soil potential.
PL
Płodozmian jako podstawowy miernik sposobu uprawy roślin rozwijał się przez długi okres w miarę wzrostu doświadczenia rolników i warunków społeczno-ekonomicznych ludności. Istotny postęp w jego ulepszaniu nastąpił w XVIII wieku w okresie upowszechniania nowych gatunków roślin i tworzenia poprawnego systemu gospodarowania. Do ulepszenia płodozmianu przyczyniła się wiedza naukowa w zakresie wpływu poszczególnych roślin i ich grup na żyzność gleby oraz zdolność produkcyjną systemu rolniczego. Akademik Karel Kudrna (profesor Czeskiego Uniwersytetu Rolniczego w Pradze ) nakreślił pewien system rolniczy na podstawie analizy warunków i osiąganych wyników w rolnictwie Republiki Czech i innych krajach europejskich, w latach od 1960 do 1980, Płodozmianowi tj. strukturze i kolejności uprawianych roślin przypisał decydujące znaczenie w kwest i wysokości, wierności i jakości plonów oraz harmonijnego rozwoju systemu rolniczego w krajobrazie. W pracy scharakteryzowano wybrane informacje na temat problemu systemów rolniczych w koncepcji Kudrny, ze szczególnym uwzględnieniem teorii płodozmianu i jego związku z potencjałem bioenegetycznym gleby, którego jest regulatorem.