Hipocholesterolemiczne wlasciwosci chleba z nasionami lnu oleistego

• Autorzy: Gambus H , Mikulec A. , Pisulewicz P. , Borowiec F. , Zajac T. , Kopec A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie korzyści zdrowotnych i żywieniowych wynikających ze spożywania chlebów pszennych, w których 10 i 13% masy mąki zastąpiono zmielonymi nasionami lnu oleistego, uznawanymi za najbogatsze źródło kwasu α-linolenowego (18 : 3, 3n - 3). W celu wykazania hipocholesterolemicznego oddziaływania takich chlebów przeprowadzono doświadczenie ze szczurami, które podzielono na grupy i karmiono chlebem standardowym (pszennym) oraz chlebem z udziałem nasion lnu, podając jednocześnie dodatki wywołujące hypercholesterolemia. Przed i po doświadczeniu szczury ważono, a po jego zakończeniu zwierzęta usypiano i pobierano im krew z serca w celu oznaczenia poziomu cholesterolu i glukozy w surowicy krwi. Chleby z dodatkiem nasion lnu wywarły silny hipocholesterolemiczny wpływ na organizm szczurów, zmniejszając stężenie cholesterolu całkowitego w surowicy krwi średnio o 47% i jego frakcji LDL o 48,5%, w porównaniu z grupą kontrolną. Nie zaobserwowano natomiast wyraźnego hipoglikemicznego oddziaływania tych chlebów.

EN

The aim of the study was to determine health and nutritional advantages resulting from the consumption of wheat bread, in which 10 and 13 % of flour (w/w) was replaced by milled seeds of oil flax, regarded as the richest source of α-linoleic acid (18 : 3, 3n - 3). To prove the hypocholesteric activity of such bread, an experiment was carried out in which albino rats of Vistar variety were divided into groups and fed with standard (wheat) bread and loaves with the addition of flaxseed. At the same time some additives, known to have hipercholesteric effect (cholesterol, cholic acid, animal fat) were supplied. The rats were weighed before and after the experiment, then they were killed and blood from their hearts was taken to establish the levels of cholesterol and glucose in plasma. Bread with the addition of flaxseed produced a significant effect on rats. It reduced the average cholesterol concentration in plasma by 47% and its LDL fraction by 48,5%, as compared with the control group. However, no distinct hypoglycaemic effect of such bread was observed.

Słowa kluczowe

PL

pieczywo pszenne; choroby czlowieka; dodatki do zywnosci; nasiona; wlasciwosci hipocholesterolemiczne; profilaktyka; len oleisty; leczenie; hipercholesterolemia

EN

wheat bread; human disease; food additive; seed; hypercholesterolemic property; prevention; oil flax; treatment; hypercholesterolemia

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość. Suplement
• Rocznik: 2001
• Tom: 08
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.54-65,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gambus H

• Akademia Rolnicza, al.29 Listopada 46, 31-425 Krakow

autor

Mikulec A.

autor

Pisulewicz P.

autor

Borowiec F.

autor

Zajac T.

autor

Kopec A.

Bibliografia

• [1] Ambroziak Z.: Kierunki rozwoju piekarstwa i uwarunkowania surowcowe. Przegl. Zboż. Młyn. 38, 1994, 2.
• [2] Banecki H., Kowalczuk M., Węgiełek K.: Technologia produkcji pieczywa pełnoziarnistego o dłuższej przydatności konsumpcyjnej z zastosowaniem opakowań miękkich. Przegl. Piek. i Cuk., 41, 1993, 13.
• [3] Barowicz T., Brzóska F.: Zastosowanie pełnych nasion lnu w dawkach pokarmowych dla tuczników. Trzoda Chlewna, 34 (10), 1996, 40.
• [4] Barowicz T., Brzóska F., Pietras M., Gąsior R.: Hipocholesterolemiczny wpływ pełnych nasion lnu w diecie tuczników. Medycyna Wet., 53 (3), 1997, 164.
• [5] Bartnikowska E.: Włókno pokarmowe w żywieniu człowieka. Część I. Przem. Spoż., 51 (5), 1997, 43.
• [6] Bartnikowska E.: Włókno pokarmowe w żywieniu człowieka. Część II. Przem. Spoż., 51 (6), 1997, 14.
• [7] Bierenbaum M.L., Reichstein R., Watkins T.R.: Reducing ancherogenic risk in hyperlipemic humans with flax supplementation. A preliminary raport. J. Am. Coll. Nutr., 12, 1993, 501.
• [8] Burns C.P., Spector A.A.: Biochemical effect of lipids on cancer theraphy. J. Nutr. Biochem., 5, 1994, 113.
• [9] Chadha R.K., Lawrence J.F., Ratnayake W.M.N.: Ion chromatographic determinations of cyanide released from flaxseed under autohydrolysis conditions. Food Addit. Contain., 12. 1995, 527.
• [10] Chen Z.J., Ratnayake W.M.N., Cunnane S.C.: Oxidative stability of flaxseed lipids during baking. IAOCS, 71, 1994, 629.
• [11] Cunnane S.C., Stitt P.A., Ganguli S., Armstrong J.K.: Raised omega - 3-fatty acid levels in pigs fed flax. Can. J. Anim. Sci.,70, 1990, 251.
• [12] Cunnane S.C., Ganguli S., Menard C., Liede A.C., Hamaden M.J., Chen Z.J., Wolever T.M,S., Jenkins D.J.A.: High a-linolenic acid flaxseed (Linum usitatissimum): some nutritional properties in humans, Br. J. Nutr. 69, 1993, 443.
• [13] Cunnane S.C., Hamaden M.J., Liede A.C., Thompson L.U., Wolever T.M.S., Jenkins D.J.A.: Nutritional attributes of traditional flaxseed in healthy - young adults. Am. J. Clin. Nutr., 61, 1995, 62.
• [14] Drevon A.C.: Marine oils and their effects. Scand. J. Nutr. 36, 1992, Suppl. 26, 38.
• [15] Gambuś H.: Wpływ fizyczno-chemicznych właściwości skrobii na jakość i starzenie się pieczywa (badania modelowe). Zesz. Nauk. AR w Krakowie ser. Rozprawy 226, 1997.
• [16] Gambuś H., Gambuś F., Borowiec F., Zając T.: Możliwość zastosowania nasion lnu oleistego w piekarstwie. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Technologia Żywności z. 11, 1999, 83.
• [17] Gambuś H., Gambuś F., Borowiec F., Zając T.: Zdrowotne aspekty chleba z dodatkiem nasion lnu oleistego. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, 4 (21) supl., 1999, 185.
• [18] Gawęcki J., Hryniewiecki L. Żywienie człowieka - podstawy nauki o żywieniu. PWN, Warszawa, 1998.
• [19] ICC - Standards. Standards Methods of the International Association for Cereal Science and Technology (ICC). Printed by ICC-Vienna, 1995.
• [20] Jakubczyk T., Haber T. (red.) Analiza zbóż i przetworów zbożowych. Skrypty SGGW, Warszawa, 1993.
• [21] Jankiewicz M. Rola chleba i produktów zbożowych w racjonalnym żywieniu. Przegl. Piek. i Cuk., 42, 1994,2.
• [22] Kawka A. Wpływ Bioflaxu na cechy jakościowe chleba pszennego. Przegl. Piek. i Cuk., 42, 1994, 30.
• [23] Kritchewsky D., Shirley A.T., Klurfeld D.M.: Influence of flaxseed on serum and liver lipids in rats. J. Nutr, Biochem., 2, 1991, 133.
• [24] Nicolosi R.J., Stucchi A.F.: N-3 fatty acids and atherosclerosis. Curr. Opin. Lipidol., 1, 1990, 442.
• [25] Oomah B.D., Mazza G., Kenaschuk E.O.: Cyanogenic compounds in flaxseed. J. Agric. Food Chem. 40, 1992, 1346.
• [26] Oomah B.D.: Flaxseed as a functional food source. J. Sci Food Agric., 81, 2001, 889.
• [27] Piesiewicz H., Bartnikowska E.: Zboże i jego przetwory - kopalnia składników włókna pokarmowego. Przegl. Piek. i Cuk., 45, 1997, 3.
• [28] Ratnayake W.M.N., Behrens W.A., Fisher P.W.F., L’Abbe M.R., Mongeau R., Beare-Rogers J.L.: Chemical and nutritional studies of flaxseed (variety Linott) in rats. J. Nutr. Biochem., 3, 1992, 232.
• [29] Rutkowska U. (red.): Wybrane metody badania składu i wartości odżywczej żywności. PZWL, Warszawa 1981, 178.
• [30] Stark A., Madar Z.: Dietary fiber. In: Functional Foods. Ed. I. Goldgerg, Chapman and Hall, New York, London 1994,393.
• [31] Thompson L.U.: Flaxseed, lignans and cancer. In: Flaxseed in Human Nutrition, Ed. S. Cunnane and L.U. Thompson, AOCS Press, Chmapaign, II, 1995, 215.