Badania nad behawiorem slimakow w antropogenicznie zmienionym srodowisku wodnym. 1. Aktywnosc lokomotoryczna Lymnaea stagnalis [L.] ze szczegolnym uwzglednieniem subpopulacji zarazonych przez stadia rozwojowe przywr digenetycznych

• Autorzy: Pokora Z
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Studies upon behariour of snails in anthropogenically changed water environment. 1. Locomotor activity of lymnaea stagnalis (L), with regard to subpopulations infected with developmental stages of digeneans. The aim of the paper was to analyse the locomotor activity of snails, Lymnaea stagnalis, with regard to physico-chemical properties of water in an inhabited reservoir and parasitic infection. The material was collected in selected anthropogenic water environments situated in the Upper Silesian Industrial Region (sinkhole ponds, sand-and clay-excavations). The locomotor activity of each snail was analysed in laboratory conditions by designation of number of penetrated segments, marked in tanks filled with water originating from a given reservoir, during 15', with intervals of l'. It was observed the significant relationship between locomotor activity of examined snails and the water carbonaceous hardness (r = -0,812, at range of the independent variable 173.0-863.5 mg CaCO₃/dm³). Correlation coefficients with other physico-chemical parameters of water were close to zero. Locomotion of snails infected with developmental stages of digenetic trematodes was significantly lower comparing to non-infected individuals. Locomotor activity of these former ones was dependend more on degree of the digestive gland damage by the parasite than on the infection agent.

Słowa kluczowe

PL

zmiany srodowiska; populacje zwierzat; srodowisko wodne; zmiany antropogeniczne; przywry digenetyczne; blotniarka stawowa; zbiorniki wodne; behawior; aktywnosc lokomotoryczna; slimaki; Gornoslaski Okreg Przemyslowy; Lymnaea stagnalis; stadia rozwojowe; infekcja pasozytnicza

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wiadomości Parazytologiczne
• Rocznik: 2002
• Tom: 48
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.39-54,rys.,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pokora Z

• Slaska Akademia Medyczna, ul.Medykow 18, 40-752 Katowice-Ligota

Bibliografia

• Becker W. 1980. Microcalorimetric studies in Biomphalaria glabrata: The influence of Schistosoma mansoni on the basal metabolism. Journal of Comparative Physiology 135: 101-105.
• Becker W., Lamprecht 1. 1977. Mikrolcalorimetriche Untersuchungen zum Wirt-Parasit-Verhältnis zwischen Biomphalaria glabrata und Schistosoma mansoni. Zeitschrift für Parasitenkunde 53: 297-305.
• Boray J.C. 1964. Studies on the ecology of Lymnaea tomentosa, the intermediate host of Fasciola hepatica. I. History, geographical distribution, and environment. Australian Journal of Zooogy 12: 217-231.
• Cheng T.C., Lee F.O. 1971. Glucose levels in the mollusc Biomphalaria glabrata infected with Schistosoma mansoni. Journal of Invertebrate Pathology 18: 395-399.
• Chernin E. 1960. Infection of Australorbis glabratus with Schistosoma mansoni under bacteriologically sterile conditions. Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine 105: 292-296.
• De Jong-Brink M., Elsaadany M.M., Boer H.H. 1988. Trichobilharzia ocellata: Interaction with endocrine control of female reproduction in Lymnaea stagnalis. Experimental Parasitology 91-100.
• De Lange R.P.J., van Minnen J., Boer H.H. 1984. Expression and translation of the egg-laying neuropeptide hormone genes during post-embryonic development of the pond snail Lymnaea stagnalis. Cell and Tissue Research 275: 369-375.
• Deliagina T.G., Orlovsky G.N. 1990. Control of locomotion in the freshwater snail Planorbis corneus. I. Locomotory repertoire of the snail. Journal of Experimental Biology 152: 389-404.
• Dictus W.J.A.G., Ebberink R.H.M. 1988. Structure of one of the neuropeptides of the egg-laying hormone precursors of Lymnaea. Molecular and Cellular Endocrinology 60: 23-29.
• Geraerts W. P. M., Bohiken S. 1976. The control of ovulation in the hermapbrodite freshwater snail Lymnaea stagnalis by the neurohormone of the caudo-dorsal cells. General and Comparative Endocrinology 28: 350-357.
• Goldschmeding J.T„ Wilbrink M., ter Maat A. 1983. The role of the ovulation bormone in the control of egg laying behavior in Lymnaea stagnalis. In: Molluscan Neuroendocrinology (Eds. J. Lever, H. H. Boer). North Holland Publishing Company, Amsterdam: 251-255.
• Hermanowicz W., Dożańska W., Dojlido J., Koziorowsk.i B. 1976. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Arkady, Warszawa.
• Janse J. 1981. The effect of oxygen on gravity orientation in the pulmonale snail Lymnaea stagnalis. Journal of Comparative Physiology 142: 51-59.
• Janse J. 1982a. Interaction of sensory systems and orientation behavior in Lymnaea stagnalis (L.). In: Advances in Physiological Sciences Vol. 23. Neurobiology of Invertebrates (Ed. J. Salanki.). Academiai Kiado, Budapest 115-130.
• Janse J. 1982b. Sensory systems involved in gravity orientation in the pulmonate snail Lymnaea stagnalis. Journal of Comparative Physiology 145: 311-319.
• Joosse J. 1986. Neuropeptides: Peripheral and central messengers of the brain. In: Comparative Endocrinology: Developments and Directions (Ed. L. L. Ralph). Alan R. Liss Inc., New York: 12-32.
• Kidawa A. 1999. The effect of short-time starvation on the chemoreception of Lymnaea stagnalis. Polskie Archiwum Hydrobiologii 46: 317-323.
• Kostecki M. 1974. Jakość wody w niewielkich zbiornikach pochodzenia przemysłowego na terenie GOP. Gospodarka Wodna 10: 381-384.
• Kwiatkowski S., Pokora Z. 1997. Stężenia wybranych elektrolitów w hemolimfie Lymnaea stagnalis (L.) z różnych środowisk, z uwzględnieniem subpopulacji zarażonych przez stadia rozwojowe przywr digenetycznych. Materiały XIII Krajowego Seminarium Malakologicznego (Wykorzystanie Badań Malakologicznych w Ekologii i Ochronie Środowiska), Świnoujście 23-25 kwietnia 1997: 35-41.
• Lewin I. 1992. Wpływ zabiegów rekultywacyjnych na faunię ślmaków Jeziora Paprocańskiego. Kształtowanie Środowiska Geograficznego i Ochrona Przyrody na Terenach Uprzemysłowionych i Zurbanizowanych 5: 55-60.
• Lewin I. 1998. Gastropoda kompleksu zbiorników zapadliskowych w Czułowie. Materialy XIV Krajowego Seminarium Malakologicznego, Wólka Milanowska k/Kielc, 22-25 kwietnia 1998: 55.
• Li K.W., Geraerts W.P.M., Joosse J. 1992. Purification and chemical characterization of caudodorsal cell hormone - II from the egg-laying controlling caudodorsal cells of Lymnaea stagnalis. Peptides 13: 215-220.
• Liebsch M., Becker W. 1990. Comparative glucose tolerance studies in the freshwater snail Biomphalaria glabrata: Influence of starvation and infection with the trematode Schistosoma mansoni. Journal of Comparative Physiology 166B: 41-50.
• Pan T.C. 1965. Studies on the host-parasite relationships between Schistosoma mansoni and the snail Australorbis glabratus. American Journal of Tropical Medicine and Hygiene 14: 931-976.
• Pokora Z. 1995. Zagadnienie patogenezy kastracji pasożytniczej ślimaków zarażonych przez stadia rozwojowe przywr digenetycznych. Wiadomości Parazytologiczne 41: 199-210.
• Pokora Z. 1996. Fauna cerkarii populacji Lymnaea stagnalis (L.) (Pulmonata: Basommatophora) w wybranych zbiornikach antropogenicznych Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Materiały XII Krajowego Seminarium Malakologicznego, Łódź 25-27 kwietnia 1996, supplement 4-5.
• Pokora Z., Kwiatkowski, S. 1997. Stężenia wybranych skladników hemolimfy Lymnaea stagnalis (L.) (Gastropoda: Pulmonata: Basommatophora) z różnych środowisk, z uwzględnieniem subpopulacji zarażonych przez stadia rozwojowe przywr digenetycznych. Materiały XXXIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, Katowice, 9-12 września 1997: 210.
• Pokora Z., Pająk C. 1999. Badania nad parazytofauną Lymnaea stagnalis (L.) w zbiornikach pochodzenia przemysłowego w mezoregionie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Materiały XVII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Zoologicznego (Bioróżnorodność, Zasoby i Potrzeby Ochrony Fauny Polski), Słupsk 20-23 września 1999: 229-230.
• Rondelaud D. 1974. Le cycle journalier d'activite de Galba truncatula Müller et sa relation avec le parasitisme. Annales de Parasitologie 49: 427-434.
• Rupprecht H., Becker W., Schwanbek A. 1989. Alteration in hemolymph components in Biomphalaria glabata during long-term infection with Schistosoma mansoni. Parasitology Research 15: 233-237.
• Schmidt E.D., Roubos E.W. 1987. Morpbological basis for nonsynaptic communication within the central nervous system by exocytotic release of neurosecretory material from the egg-laying stimulating neuroendocrine caudodorsal cells of Lymnaea stagnalis. Neuroscience 20: 247-257.
• Serafiński W., Strzelec M. 1984. Ślimaki (Gastropoda) zbiorników wodnych powstałych w wyniku eksploatacji górniczej w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Przegląd Zoologiczny 28: 185-191.
• Serafiński W., Rembecka I., Strzelec M. 1989. Biometrics and life cycle of Physa acuta Draparnaud, 1805 (Gastropoda: Basommatopbora: Physidae) under human impact. Folia Malacologica 3: 139-147.
• Serafiński W., Szulakowska G. 1977. Studies on biology of fresh-water snails from Silesian industrial area I. Hemoglobin content in haemolymph of Planorbarius corneus (Linnaeus 1758) from different habitats. Acta Biologica 3: 131-135.
• Serafiński W., Wielgus-Serafińska E., Kawka E. 1978. Studies on biology of fresh-water snails from Silesian industrial area. IV. Activity of acetylcholinesterase in haemolymph of snails from different habitats. Acta Biologica 5: 28-33.
• Siderman N.C.J., Farrin A.E. 1962. Ecological studies of Cryptocotyle lingua (Trematoda: Heterophyidae) whose larvae cause 'pigment spots' of marine fish. Ecology 41: 69-75.
• Sluiters J.F. Dogterom G.E. 1984: The effect of infection of Lymnaea stagnalis with Trichobilharzia ocellata on the presence of, and reactivity to the ovulation hormone of the host. Zeitschrift für Parasitenkunde 70: 485-489.
• Stadnichenko A.P. 1978. Izmenenie nekotorych pokazatelej uglevodnogo obmena v gemolimfe presnovodnykh molljuskov pri invazii ich partenitami trematod. Parazitologija 12: 472-478.
• Stadnichenko A.P., Żelinskaja A.Ju., Kravchuk A.D., Doroshenko G.V. 1988. Vlijanie rastvorov nitroammonofoski na aktivnost aldolazy gemolimfy molljuska Planorbarius banaticus v norme i pri invazii trematodami. Parazitologija 22: 394-397.
• Stanisławski E., Becker W. 1979. Influence of semi-synthetic diets, starvation and infection with Schistosoma mansoni (Trematoda) on the metabolism of Biomphalaria glabrata (Gastropoda). Comparative Biochemistry and Physiology 63A: 527-533.
• Starmach K., Wróbel S., Pasternak K.. 1976. Hydrobiologia. Limnologia PWN, Warszawa.
• Stpiczyńska R. 1979. Physiological indices of the host, Lymnaea tomentosa (Pfeiffer) 1855, reaction to infection with Fasciola hepatica L. larvae. Part 1. Activity and growth. Polskie Archiwum Hydrobiologii 26: 515-528.
• Strzelec M. 1986. Ślimaki (Gastropoda) zbiorników zapadliskowych i powyrobiskowych Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Acta Biologica Silesiana 2: 57-70.
• Strzelec M. 1988. The influence of industrial environment on the distribution of freshwater snails in Uppersilesian Industrial Region. Folia Malacologica 3: 97-121.
• Strzelec M. 1989. Shell biometrical variability of Planorbis planorbis (Linnaeus, 1758) (Gastropoda, Pulmonata) in man-made water bodies of the Upper Silesian Industrial Region. Folia Malacologica 3: 159-173.
• Strzelec M. 1993. Ślimaki (Gastropoda) antropogenicznych środowisk wodnych Wyżyny Śląskiej. Uniwersytet Śląski, Katowice.
• Strzelec M., Serafiński W. 1994. Life cycles of freshwater planorbid snails in anthropogenic water bodies. Acta Biologica Silesiana 26: 104-117.
• Strzelec M., Serafiński W., Stenko M. 1991. Ślimaki (Gastropoda) wyrobiska popiaskowego w Dziećkowicach. Kształtowanie Środowiska Geograficznego i Ochrona Przyrody na Terenach Uprzemysłowionych i Zurbanizowanych 3: 48-52.
• Vernberg W.B., Vernberg F.J. 1967. Interrelationships between parasites and their hosts. III. Effect of larvae trematodes on the thermal metabolic response of their molluscan host. Experimental Parasitology 20: 225-231.
• Vreugdenhil E, Jackson J.F., Bouwmeester T., Smit A.B, van Minnen J., van Heerikbuizen H., Klootwijk J., Joosse J. 1988. Isolation, characterization, and evolutionary aspects of a cDNA clone encoding multiple neuropeptides involved in the stereotyped egg-laying behavior of the freshwater snail Lymnaea stagnalis. Journal of Neuroscience 8: 4184-4191.