PL
W produkcji rolniczej od lat znaczące miejsce stanowią uprawy roślinne. Współczesne rolnictwo wymaga aby produkowane odmiany wydawały odpowiednio wysokie plony. Z faktem tym wiąże się zagadnienie racjonalnego zbioru plonów, właściwego ich zabezpieczenia przed szkodnikami, odpowiednich warunków przechowywania, a następnie przetwarzania. Istotny staje się tutaj problem poznania właściwości fizyko - chemicznych poszczególnych gatunków nasion, a obecnie w związku z coraz szerszym zastosowaniem energii elektrycznej w rolnictwie, ich właściwości elektrycznych. Wśród sposobów bezpośredniego wykorzystania tej energii można wyróżnić, np.: sortowanie i suszenie nasion, ochrona przed szkodnikami (dezynsekcja), przetwarzanie nasion poprzez grzanie mikrofalowe i w zakresie częstotliwości radiowych, pasteryzacja przetworów owocowych, dielektryczne suszenie drewna, elektrodowe ogrzewanie wody oraz elektrostatyczne odpylanie w młynach i mieszalniach materiałów pylistych i wiele innych. W niniejszej pracy jest przedstawiona metoda określania, niektórych właściwości elektrycznych ziarniaków zbóż (przenikalność elektryczna i rezystancja) oraz wyniki pomiarów wpływu pola elektrycznego i naprężeń mechanicznych na te właściwości. Wyniki tych badań i znajomość wzajemnych korelacji między wpływem pola elektrycznego i naprężeń mechanicznych na właściwości elektryczne materiałów pochodzenia biologicznego są ważne i przydatne dla grup inżynierów i projektantów urządzeń z branży przetwórstwa rolno-spożywczego. Szczególnie istotne jest to w regionie południowo-wschodnim Polski, który ma charakter rolniczo-przemysłowy i znajduje się tu wiele zakładów zajmujących się przetwórstwem płodów rolnych oraz indywidualnych użytkowników energii elektrycznej związanych z tym przemysłem i pragnących wykorzystać jej pozytywne oddziaływanie.
EN
Vegetable and corn crops have significant place in agricultural production for ages. Contemporary agriculture requires from produced varieties to provide relatively high yields. This task is related to problems of rational harvest, proper protection against pests, provision of good storage and then processing. That is why the problem of awareness of physical and chemical properties of particular seed species becomes more and more important. Presently, some particular attention should be paid to their electric properties because of wide applications of electric energy in developing and sustainable agriculture. Among methods which directly use this energy some can be distinguished: sorting and drying of seeds, protection against pests (incl. disinscctization), microwave processing of grain andtreatment by radio frequencies, processed fruit pasteurization, dielectrics seasoning of timber, electrode heating of water, electrostatic precipitation in mills and dust material mixing, etc. This work presents a method to determine some electric properties of grain (dielectric constant, resistance) and test results of the influence of electric field and mechanical stress on these properties. This research results and the awareness of mutual correlations between the influence of electric field and mechanical stress on electric properties of material of biological origin are important and useful for teams of engineers and designers of devices in agri-food industry. They contribute to create and develop new techniques in agri-food processing making use of the influence of electric field on materials of biological origin. These problems are particularly important in the southern-eastern region of Poland, which is agricultural and industrial. Many companies dealing with agricultural crop processing, individual farms and individual electric energy users related to this industry can take the advantage of these results for positive and sustainable development of the region.