PL
Planowanie przestrzenne i oceny oddziaływania na środowisko są podstawowymi prewencyjnymi instrumentami zarządzania środowiskiem i jego ochrony, realizowanymi w myśl II Polityki ekologicznej państwa. Polityka ta ma zapewnić ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, zapisaną w art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej, jak również w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska i ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej, określone w tej ostatniej ustawie, przyjmują również za podstawę działań ład przestrzenny. Cele, jakim mają służyć oba instrumenty zarządzania środowiskiem, mają ścisłe odzwierciedlenie w definicjach ustawowych. Zgodnie z art. 3 pkt 50 ustawy Prawo ochrony środowiska, zrównoważonym rozwojem jest „taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń". Z kolei w art. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym definiuje się ład przestrzenny jako „takie kształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno- gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne". Zasady zrównoważonego rozwoju i ładu przestrzennego ściśle są ze sobą powiązane i wzajemnie się uzupełniają i przenikają. Jak określa się w II Polityce ekologicznej państwa, w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym działaniem realizującym te zasady ma być korzystne dla środowiska kształtowanie przestrzenne w osadnictwie i poszczególnych innych dziedzinach działalności człowieka, a także zabezpieczenie ochrony wartości przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych oraz funkcji ekologicznych poszczególnych obszarów poprzez uwzględnianie warunków ich zachowania w planach zagospodarowania przestrzennego oraz w związanych z tymi planami decyzjach, programach, ocenach, studiach i ekspertyzach. System planowania przestrzennego stanowi jedno z podstawowych narzędzi nie tylko zarządzania środowiskiem, ale również realizowania w polityce państwa zasady regionalizacji (tj. dostosowania kierunków i sposobów działania w zakresie rozwoju poszczególnych obszarów kraju do ich zróżnicowanych predyspozycji) oraz zasady integrowania ze sobą polityk w różnych dziedzinach gospodarki (i wzajemnego wyważania pomiędzy sobą ich nierzadko rozbieżnych interesów). Spełnieniu tych założonych celów ma pomóc inny instrument zarządzania i ochrony środowiska, jakim jest system ocen oddziaływania na środowisko, określony w ustawie z dnia 27 kwietnia - Prawo ochrony środowiska, zgodnie z którym m.in. dokumenty planistyczne poddawane są ocenie z punktu widzenia ich wpływu na środowisko. Powiązanie planowania przestrzennego z procedurą oceny oddziaływania na środowisko jest konsekwencją wymagań, jakie stawia Dyrektywa 2001/42/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny oddziaływania pewnych planów i programów na środowisko.
EN
The spatial planning together with the environmental impact assessment is the basic tool to protect and manage natural environment according to The National Environmental Policy II. This policy shall guarantee environmental protection according to the sustainable development rule written down in article 5 of the Constitution of the Republic of Poland, and The Act of 27 April 2001 - Environmental Protection Act, and The Act of 27 March 2003 on spatial planning and land use. The spatial order is the basis for physical planning rules of the spatial policy for local government authorities as well as for governmental administration authorities described in the last mentioned act of law. Reasons for using both tools of environmental protection and management are written down in the act's definitions. According to article 3 point 50 of Environmental Protection Act the sustainable development means "such socio-economic development which integrates political, economic and social actions, while preserving the natural equilibrium and the sustainability of basic natural processes, with the aim of guaranteeing the ability of individual communities or citizens, of both the present and future generations, to satisfy their basic needs". In addition in article 2 point 1 of Act on spatial planning and land use, the spatial order is defined as "the physical planning that creates harmonious whole and takes into account every functional, socioeconomical, environmental, cultural, layoutaesthetical conditions and requirements in ordered relationships". The principles of sustainable development and spatial order are connected to each other, and they penetrate and complement one another. According to The National Environmental Policy II implementation of these two principles in a field of spatial planning and land use is environmentally sound physical planning in settlements and in particular activity fields, as well as securing the protection of natural, landscape and cultural values, and of ecological functions in particular areas by means of regarding the conditions of their preservation in special management plans and in the other plans, decisions, programmes, assessments, studies and expertises relating such plans. Spatial planning system is one of themost important tools for environmental management as well as the state's policy of re- gionalisation (i.e., matching each area's development with its varied specificity) and principle of various policies integration in different branches (including balancing the contradictory interests). Moreover in fulfilling these assumptions another tool of environmental protection and management called the environmental impact assessment system will help. According to the Act of 27 April 2001 - Environmental Protection Act that describes the environmental impact assessment system, the environmental impact assessment procedure shall be carried out for, inter alia, planning documents. The connection between spatial planning and environmental impact assessment procedure is connected with provisions of Directive 2001/ 42/EC of the European Parliament and of the Council of 27 June 2001 on the assessment of the effects of certain plans and programmes on the environment.