EN
The study followed the influence of stress factors - such as growth close to the road, use of fertilization with Ti ions and Aphis-infestation on accumulation of radionuclids in medicinal plant species belonging to Asteraceae and Apiaceae family. The analyzed plants contained various radionuclids of caesium, radium and potassium. The contents of radium was - as in the case of caesium - low in the majority of samples. The analysis of plants also revealed important quantities of radioactive potassium isotope ⁴⁰K. The plants collected from roadsides with high traffic intensity accumulate much more of thoese radionuclids. The fertilization the Ti ions of mentioned plants influenced not only the height and the developement, but resulted in changes of radionuclids content as well. Leaves, fruits and roots of Pastinaca sativa reacted differently to pest treatments. Control plants leaves accumulated more ²¹⁰Pb than Aphis-infested ones. The roots of control plants were richest in ⁴⁰K.
PL
W pracy prześledzono wpływ czynników stressogennych, takich jak bliskość ciągów komunikacyjnych o różnym natężeniu ruchu, nawożenie jonami tytanu oraz opanowanie przez mszyce Aphis sp. na zawartość radionuklidów w roślinach leczniczych z rodzin Asteracae i Apiaceae. Stwierdzono, że wszystkie badane rośliny zawierają radionuklidy cezu, radu i potasu. Zawartość radu, podobnie jak cezu, w większości prób była niska. Przeprowadzone analizy wykazały, że badane rośliny zawierały znaczne ilości radioaktywnego izotopu potasu. Maksymalne zawartości radionuklidów stwierdzono w próbach pozyskanych ze stanowisk zlokalizowanych przy najruchliwszych drogach. Zaobserwowano, że zastosowane nawożenie jonami tytanu wpłynęło nie tylko na wzrost i rozwój roślin lecz także na zawartość w nich radionuklidów. Odmienna była reakcja poszczególnych organów Pastinaca sativa na opanowanie tej rośliny przez mszyce. Liście roślin kontrolnych gromadziły więcej ²¹⁰Pb niż liście pasternaku na których były mszyce, natomiast korzenie bogatsze były w radioaktywny potas.