PL
Prace nad wprowadzaniem do masowej uprawy roślin modyfikowanych genetycznie (GMO), znanych też pod nazwą roślin transgenicznych, skupione były dotychczas nad poprawieniem ich odporności na środki ochrony roślin. Największe sukcesy osiągnięto w przygotowaniu roślin odpornych na herbicydy i szkodniki owadzie. Innym kierunkiem badań jest ulepszanie genetyczne roślin przeznaczonych dla przetwórstwa. Przykładem może być pomidor FlavrSavr, wzbogacony o dwie istotne cechy - znacznie przedłużoną trwałość i polepszony smak. Podjęto też próby modyfikowania genetycznego ziemniaków, roślin oleistych, motylkowych i zbóż. Obecnie badania prowadzone są nad intensyfikacją biosyntezy skrobi i karotenoidów, poprawianiem składu aminokwasowego białek, wprowadzaniem do roślin słodkich białek, wykorzystaniem możliwości produkcji enzymów heterologicznych w roślinach, regulacją biosyntezy oleju roślinnego. Istotnym zagadnieniem jest bezpieczne stosowanie roślin transgenicznych do celów spożywczych człowieka i wynikające z tego konsekwencje żywieniowe, toksykologiczne i alergiczne. Żywność transgeniczna, zaliczona do grupy nowej żywności (novel food), powinna być oceniana zgodnie z tzw. koncepcją równoważności składnikowej (substantial equivalence) i być obowiązkowo oznakowana.
EN
Research on introduction of genetically modified (GMO) vegetables (also known as transgenic) into massive cultivation have been up to now concentrated on improvement of their immunity on plant pesticides. The greatest successes were achieved in developing of vegetables resistant to herbicides and insects. Other direction in research is genetic improvement of vegetable for further processing. Tomato FlavrSavr may be an example after enrichment in two important features: considerably prolonged perenniality and better taste. Trials of genetic modification of potatoes, oils plants, papilionaceous plants and cereals were started. The last researches are carried on the intensification of starch and carotenoides biosynthesis, improvement of amino acid of proteins, insertment of sweet proteins into vegetables, possibilities of production of heterological enzymes in vegetables, regulation of vegetable oil biosynthesis. Safe application of transgenic vegetables for human nutrition and nutritional, toxicological and allergic consequences are important problem. Transgenic food belonging to category of novel food should be evaluated according to so-called substantial equivalence and should be labelled obligatory.