Zawartosc wybranych metali ciezkich w organach wierzby jako wskaznik wykorzystania jej w utylizacji osadow sciekowych

• Autorzy: Michalowski M , Golas J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podjęto badania dotyczące możliwości wykorzystania biologicznych metod utylizacji osadów ściekowych. Użyto do tego celu wierzby z gatunku Salix viminalis L. odmian Yorr i Ulv, które cechują się szybkim przyrostem biomasy. Po mineralizacji wybranych próbek osadu ściekowego i materiału roślinnego oznaczono zawartość: Na, Mg, K, P, N, S, Ca, Cu, Zn, Cd, Pb, Cr metodą absorpcyjnej spektrofotometrii atomowej (spektrofotometr absorpcji atomowej, model Hitachi 8200 z polaryzacją Zeemanowską). W pobranych próbkach określono następujące wskaźniki: pH metodą potencjometryczną, przewodność właściwą metodą konduktometryczną, zawartość azotu ogólnego metodą Kjeldahla, zawartość siarki ogólnej metodą Buttersa-Cheneryego, zawartość fosforu metodą wanadowo-molibdenianową. Zrzezy wierzby wysadzono na poletkach doświadczalnych z osadem ściekowym z oczyszczalni w Krakowie-Płaszowie i Krakowie-Kujawach o powierzchni 50 m². Oznaczenie zawartości wybranych pierwiastków w liściach wierzb wykonano na materiale jednorocznym. Równolegle oceniono przyrost biomasy na podstawie pomiarów długości pędów i suchej masy liści. Uzyskane wyniki pozwoliły na określenie wskaźnika bioakumulacji wybranych metali ciężkich. W pierwszym roku badań zaobserwowano bardzo szybki przyrost biomasy wierzb rosnących na poletku z osadem ściekowym z oczyszczalni w Krakowie-Płaszowie, na poletku z osadem z oczyszczalni w Krakowie-Kujawach wegetacja zrzezów wierzb była sporadyczna. Uzyskane wyniki zawartości metali w liściach wierzby z gatunku Salix viminalis odmian Yorr i Ulv pozwoliły na określenie wskaźnika bioakumulacji wybranych metali ciężkich, takich jak: Cd, Zn, Pb i Cr, który kształtował się na poziomie średnim.

EN

The study on the possibilities of using biological methods to sludge utilization was conducted. Willow species Salix viminalis L., var. Yorr and Ulv, characterized by very fast biomass increment were used. After mineralization of selected elements out of the sludge samples and plants, the contents of Na, Mg, K, P, N, S Ca, Cu, Zn, Cd, Pb, Cr were determined using the method of atomic absorption spectrophotometry (spectrophotometer of atomic absorption, model Hitachi 8200 with Zeeman polarization). The samples of sewage sludge were analysed according to standard procedures. The following indices were determined: pH by potentiometric method, specific conductivity by conductometry method, the content of total nitrogen by Kjeldahl’s method, the content of total sulphur by Butters-Chenery’s method, the phosphorus content by vanadium-mollibdenate method. The willow cuttings were grown on a sewage settlement pond of 50 m² area, from Kraków-Płaszów sewage treatment station and Kraków-Kujawy sewage treatment station. The contents of selected elements were determined in willow leaves on one-year old material. The biomass growth was estimated on the basis of measuring stem length and dry matter of leaves. Obtained results enabled to define the accumulation index for selected heavy metals and, further - the degree of sludge neutralization was estimated. In the first year a very fast biomass increasing was observed in willows grown on the plot with sludge from Kraków-Płaszów. On the plot with the sludge from Kraków-Kujawy the vegetation of willows was rudimentary. Obtained results concerning the contents of metals in willow leaves enabled to define the bioaccumulation indices for selected heavy metals such as Cd, Zn, Pb and Cr, which were on medium level.

Słowa kluczowe

PL

utylizacja; gospodarka odpadami; osady sciekowe; wierzba; metody biologiczne; zawartosc metali ciezkich

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2001
• Tom: 477
• Opis fizyczny: s.411-419,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Michalowski M

• Akademia Gorniczo-Hutnicza, Al. A.Mickiewicza 30, 30-059 Krakow

autor

Golas J

• Akademia Gorniczo-Hutnicza, Al. A.Mickiewicza 30, 30-059 Krakow

Bibliografia

• Białkiewicz F., Wawrzoniak T. 1991. Badania nad utylizacją ścieków łódzkiej aglomeracji miejskiej w uprawach drzew i krzewów. Warszawa, Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa 702: 155-178.
• Eltrop L., Brown G., Joachim O., Brinkmann K. 1991. Lead tolerance of Betula and Salix in the mining area of Mechernich. Germany, Plant and Soil 131: 275-285.
• Kabata-Pendias A., Motowicka-Trelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. IUNG, Puławy P(53): 20 ss.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa: 398 ss.
• Kalisz L., Salbut J. 1993. Wykorzystanie roślin korzeniowych do oczyszczania ścieków. I Krajowa Konf. Nauk. „Gospodarka ściekami i odpadami w gminach”. Poznań, 23-24 IX 1993, Wydaw. PZITS: 103-108.
• Labrecque M., Teodorescu Traian, Daigle S. 1995. Effect of waster sludge on growth and heavy metal bioaccumulation of two Salix species. Plant and Soil 171: 303-316.
• IOŚ 1996. Merytoryczne podstawy do opracowania przepisów dotyczących przyrodniczego użytkowania osadów ściekowych. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Michałowski M. 1999. Sludges from mechanical and biological sewage treatment plant methods of neutralization and utilization. Pol. J. of Environmental Studies, Vor 8, Supl. II: 280-282.
• Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 11 sierpnia 1999 R. 1999. Dziennik Ustaw RP nr 72.
• Różanowski B 1999. Influence of laser photostimulation on changes of cadmium and lead content in organs of willow Salix viminalis. Pol. J. of Environmental Studies, Vol. 8, Supl. II: 186-188.
• Siuta J. (red.) 1988. Przyrodnicze zagospodarowanie osadów ściekowych. PWN, Warszawa: 172 ss.
• Szczukowski S., Tworkowski J., Wiwant M., Przyborowski J. 1998. Wiklina (Salix sp.). Uprawa i możliwości wykorzystania. Wyd. ART Olsztyn: 59 ss.
• Wasiak G. 1993. Wytwarzanie, właściwości i gospodarka osadami ściekowymi w Polsce na tle zachodniej Europy i USA. Ekoinżynieria 3(4): 8-11.
• Więcek-Rosińska A., Cwalina B., Balcerzak W. 1998. Wpływ wapnowania na zawartość metali w osadach ściekowych w aspekcie ich przyrodniczego wykorzystania. Materiały konf. Polit. Śląskiej „Bioremediacja gruntów”, Wisła, 8-11 XII 1998: 223-228.