EN
Acrylamide is an important industrial chemical used since the 1950-ies as chemical intermediate in production of polyacrylamides. The neurotoxicity of acrylamide in humans is well-known from occupational and accidental exposures. The occurrence of acrylamide in tobacco smoke, which could be observed in smokers as an increased level of the corresponding Hb adduct. Experimental study with acrylamide in animals shown reproductive, genotoxic and carcinogenic properties. The International Agency for Research on Cancer (IARC) has classified acrylamide as a potential human carcinogen. Studies conducted in 2002 and 2003 showed that a high level of acrylamide was formed during the frying or baking of a variety of foods. Acrylamide is generated in food as a result of the Millard reaction between asparagine and carbonyl groups of reducing sugars.
PL
Akryloamid jest substancją chemiczną stosowaną powszechnie w przemyśle chemicznym od lat 50 – XX wieku do produkcji poliakrylamidów. Neurotoksyczność akryloamidu obserwowano u ludzi przy narażeniu zawodowym i po przypadkowych zatruciach. Występowanie akryloamidu w dymie tytoniowym powoduje u palaczy wzrost stężenia w krwi adduktów hemoglobiny, które są wykorzystywane jako wskaźnik w ocenie narażenia na ten związek. Badania doświadczalne wykazały u zwierząt po podaniu im akryloamidu zahamowanie reprodukcji, genotoksyczność i rakotwórczość. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) uznała ten związek za potencjalny rakotwórczy dla człowieka. Badania prowadzone w latach 2002 – 2003 wykazały wysoką zawartość akryloamidu w różnorodnych produktach spożywczych poddanych frytowaniu, smażeniu i pieczeniu. Akryloamid powstaje w żywności w wyniku reakcji Millarda zachodzących pomiędzy asparaginą i grupami karbonylowymi cukrów redukujących.