Studia nad procesem obłuskiwania nasion bobiku

• Autorzy: Mieszkalski L
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nasiona bobiku są cennym źródłem białka tak dla przemysłu paszowego, jak i spożywczego. Zawierają jednak związki antyżywieniowe, których większość znajduje się w okrywie nasiennej. Pozbawienie nasion bobiku okrywy nasiennej podwyższa jakość otrzymanego surowca. Wykonano badania właściwości fizycznych nasion bobiku (odmian Nadwiślański, Dino, Tibo), mających bezpośredni związek z procesem obłuskiwania. Określono podstawowe wymiary nasion, powierzchnię okrywy nasiennej, prostopadłe rzuty powierzchni nasion, masę właściwą nasion, porowatość warstwy nasion oraz mieszaniny okrywy nasiennej i liścieni, współczynniki tarcia zewnętrznego i restytucji energii kinetycznej nasion, twardość okrywy nasiennej i liścieni, wytrzymałość nasion na ściskanie, energię uderzenia nasion, siłę powodującą odłamywanie okrywy nasiennej, prędkość unoszenia okrywy nasiennej i liścieni. Cechy te opisano za pomocą równań regresji. Opracowano model matematyczny opierający się na prawach ruchu ciała stałego, opisujący skuteczność, wydajność efektywną i jednostkowe zużycie energii obłuskiwania, a wykorzystujący równania regresji dotyczące właściwości fizycznych nasion. Parametry procesu obłuskiwania obliczone na podstawie modelu matematycznego skonfrontowano z wynikami uzyskanymi z eksperymentu. Porównanie dało wynik pozytywny, wykazało bowiem spójność modelu abstrakcyjnego z badanym systemem empirycznym. Zaproponowano metodę obłuskiwania nasion bobiku polegającą na wielokrotnych odbiciach nasion o elementy robocze obłuskiwacza, w wyniku których następuje pękanie okrywy nasiennej i jednoczesne jej odłamywanie przez wystające ziarna obracającej się ściernicy. Ten sposób obłuskiwania nasion bobiku był możliwy, ponieważ okrywa nasienna nie jest z liścieniami związana, lecz do nich przylega. Zapewniał również wysoką skuteczność obłuskiwania oraz znacznie przyczynił się do uproszczenia konstrukcji zespołu roboczego obłuskiwacza. Obłuskiwanie tą metodą nie powoduje rozdrobnienia liścieni, umożliwia łatwe wydzielenie cząstek okrywy nasiennej z powstałej mieszaniny, ogranicza do minimum powstawanie mączki.

RU

EN

Faba beans is a valuable protein source for both food and feed industries. It contains, however, antinutritional compounds most of which arę localized in a seed coating. Hence, elimination of seeds coating from faba beans enhance the quality of obtained raw materiał. Physical properties of faba beans (Nadwiślański, Dino i Tibo varieties), directly influencing the dehulling process were investigated. The following characters were surveyed: basic dimensions of beans, surface of beans coating, orthogonal projections of beans surface, beans mass density, porosity of beans layer and mixture of beans coating and cotyledons, external friction and beans kinetic energy restitution coefficients, beans coating and cotyledons hardness, beans crushing strength, beans energy of blow, dehulling force, hulls and cotyledons transportation velocity. The characters were circumscribed with regression equations. A mathematical model was developed based on laws of solid body motion, describing effectiveness, efficiency and elementary energy consumption of dehulling process, employing regression equations concerning physical characteristics of beans. The parameters of dehulling process calculated from the mathematical model were compared with the experimental results. The comparison yielded positively indicating a consistency of the abstract model with investigated empirical system. A method of faba beans dehulling process was proposed based on multiple rebounds of the beans from working elements of a huller resulting in a cracking of beans coating and concurrent dehulling by protruding beans on a rotating grinding wheel. This method of faba beans dehulling process was possible because beans coating is not bound to cotyledon but adhering only. It assured also high effectiveness of the dehulling process and significantly contributed to simplification of construction of hullers working unit. Besides, this method of dehulling does not cause cotyledon disintegration, enables easy separation of beans coating particles from existing mix and minimize a generation of flour.

Słowa kluczowe

PL

rosliny straczkowe; bobik; nasiona; obluskiwanie; wlasciwosci fizyczne; modele matematyczne; przetworstwo spozywcze

EN

leguminous plant; faba bean; seed; dehulling; physical property; mathematical model; food processing

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1993
• Tom: 56,Suppl.A
• Opis fizyczny: s.1-73,rys.,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mieszkalski L

• Instytut Maszyn i Urzadzen Rolniczych, Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie, Olsztyn

Bibliografia

• Andersson, O., A. N. Gurov, N. V. Gurova, H. Schmandke, V. B. Tolstoquzov, 1985 Emulsifying properties of Vicia faba globulins. Acta Alimentaria, 14 (4).
• Arboleda, J. R., S. Miyahara, 1985, Hulling characteristics of indica rice using hulling equipment. R-and-D-Journal, 2(2). Atolagbe, S.O., 1991, Mathematical model of rice huller's rubber rolls. Agricultural Mechanization in Asia, Africa and Latin America, 22: 3.
• Atolagbe, S.O., 1991, Mathematical model of rice huller's rubber rolls. Agricultural Mechanization in Asia, Africa and Latin America. 22: 3.
• Baek, P.K, N.H.Cho, D.H.Jung, 1984, Effect of the hardness and clearance of rubber roll on hulling performance of rice huller, Reserch Reports Office of Rural Development. V. 26-2.
• Basek, P. K, N. H. Cho, D. H. Jung, 1984, Effect of the hardness and clearance of rubber roll on hulling performance of rice huller. Reserch Reports Office of Rural Development, 26-2.
• Blahovec, J., K. Patocka, 1985, Pevnost semen bobu v zavislosti na jejich vlhkosti. Sbornik Mechanizacni Fakulty, Vysoke Skoly Zemedelske v Praze. Prague, Czechoslovakia.
• Bobrecka-Jamro, D., 1989, Podstawy rejonizacji roślin strączkowych w rejonie Polski południowo-wschodniej. Rozpr. hab., Zesz. Nauk., AR, Kraków.
• Borowska, J., H., H. Kozłowska,Ch. Schneider, 1989, Preparation of faba bean (Vicia faba L.minor) products. Part. V. Effect of hydrothermal treatment of faba bean and peas on the quality of protein isolates. Acta Aliment.Polonica,XV(XXXIX),2.
• Bos, K. D., J. Jetten, 1989, Determination of tannines in faba beans. Recent aduances of research in antinutritional factors in legume seed. ed J Huisman et al Pudoc Wogeningen.
• Byszewski, W., J. Haman, 1977, Gleba, maszyna, roślina. PWN, Warszawa.
• Campbell, C. G., B. B. Chubey, 1985,Adehuller for buckwheat samples. Canadian Journal of plant science., 65(3).
• Castaton, J. I. R., R. R. Marquardt, 1991, Some factors affecting true metabolizable energy of fababeans (Vicia faba L.). University of Manitoba, Canada. Poultry science. 70 (3).
• Cerning, B. J., A. Filiatre, 1976, A comparison of the carbohydrate composition of legume seeds: horsebeans, peas, and lupines. Cereal Chemistry, 53, 6.
• Chuma, Y., S. Uchida, K. H. B. Shemsanga, 1983, Basic data for the design of stock-pile for grain utilizing cold heat of liquified natural gas II. Mechanical and reological properties. Proceedings of the International Conference on Agricultural Engineering and Agro-Industries in Asia, Asian Institute of Technology, Bangkok, Thailand.
• Corvera, E. R. 1983, Design, fabrication and evaluation of a rubber roll-steel huller rice milling unit. College, Laguna (Philippines), 64.
• Cyrus, P., 1986, Soucinitel smykoveho treni obilniho zrna po oceli. Zemedelska Technika, 32: 9.
• Cyrus, R, 1985, Tribometr for measuring the friction coefficient of grain during the shearing na sliding support plate. Proceedings, Third International Conference on Physical Properties of Agricultural Materials, Prague. Issued as Sbornik 85 Mechanizacni Fakulty VSZ v Praze. Prague, Czechosłovakia.
• Deshpande, S. S., S. K. Sathe, D. K. Salunkhe and D. P. Cornforth, 1982, Effects of dehulling on phytic acid, polyphenols, and enzyme inhibitors of dry beans. J. Food Sci, 47: 1846.
• Dobrzański, B., 1984, Wpływ wilgotności nasion grochu na ich właściwości mechaniczne. Biul. Inst. Hod. i Aklim. Rośl., 153.
• Dong, A., R. J. Edberg, 1990, A hand-operated rice huller. International Rice Research Newsletter, 15: l, 39.
• Edwerds, D. G., I. F. Dutnie, 1973, Drocessing to improue the nutritive value of field beans. J. Sci. Food. Agr., 24,4.
• Ehiwe, A. O. F., R. D. Reichert, 1987, Variability in dehulling quality of cowpea, pigeon pea, and mung bean cultivars determined with the Tangential Abrasive Dehulling Device. Cereal Chemistry (USA), 64(2).El-Aadawy, T. A., Chemical and technologikal studies of faba bean seed. M.Sc. Thesis Fac. of Agric. Minufiya Univ., Shebin El-Kom, Egypt.
• El-Aadawy, T.A., 1984, Chemical and technological studies of faba bean seed. M.Sc. Thesis Fac. of Agric. Minufiya Univ., Shebin El-Kom, Egypt.
• Erskine, W., P. C. Williams, H. Nakkoul, 1991, Splitting and dehulling lentil (Lens culinaris): effects of seed size and different pretreatments. Journal of the science of food and agriculture, 57(1).
• Faruga, A., D. Mikulski, M. Mikulska, 1991, Wykorzystanie nasion bobiku obłuskanego w żywieniu kurcząt brojlerów wraz z oceną surowca rzeźnego. Sprawozdanie z badań JPBR 10.3, ART w Olsztynie.
• Finney, P. L., M. M. Morad, 1980, Note on a simple method to produce a high extraction faba bean cotyledon flour. Cereal Chemistry, 57 (3).
• Flis, M., Cz. Lewicki, 1992, Zastosowanie bobiku łuskanego i nie łuskanego w żywieniu tuczników. Acta Agricult. Tech. Olst., Zootechnica 36:113-123.
• Flis, M., Cz. Lewicki, 1993, Określenie wartości odżywczej różnych form bobiku dla tuczników. Biul. Inf. ART, Olsztyn.
• Fordoński, G., i in., 1987, Technologia uprawy bobiku w regionie północno-wschodnim Polski. ART, Olsztyn.
• Fritz, Z., B. Fuchs, S. Krzywicki, J. Orda, 1982, Wpływ różnego poziomu śruty z bobiku całego i łuskanego na wyniki produkcyjne, cechy rzeźne tusz oraz niektóre wskaźniki fizjologiczne świń. Rocz. Nauk. Zoot., 9 (2).
• Frontczak, J., 1987, Metody określania i analiza cech fizycznych ziarna kukurydzy. Zesz. Nauk. AR,Wrocław,Rozpr.hab.,61.
• Gąsiorowski, H., P. Kołodziejczyk, 1990, Mikrotwardość ziarna zbóż. Prz. Zbóż. Młyn.,5-6
• Grochowicz, J., 1968, Teoretyczne podstawy wibracyjnego rozdzielania nasion według ich właściwości sprężystych. Roczniki Nauk Rol., 68-C-2.
• Grochowicz, J., 1971, Niektóre zagadnienia odporności nasion na uszkodzenia mechaniczne. Post. Nauk Rol., 112.
• Grochowicz, J., J. Laskowski, 1987, Metody oznaczania fizycznych właściwości surowców i mieszanek paszowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 321.
• Grochowicz, J., R. Nadulski, 1985, The mechanical properties of some leguminous plant seeds. Proceedings, Third International Conference on Physical Properties of Agricultural Materials, Prague. Issued as Sbornik 85 Mechanizacni Fakulty VSZ v Praze. Prague, Czechosłovakia.
• Grochowicz, J., R. Nadulski, 1989, Wyznaczenie niektórych właściwości mechanicznych nasion bobiku. Zesz. Probl. Post., Nauk Rol., 354.
• Grochowicz, J., B. Ślaska-Grzywna, 1985, The influence of vibration parameters on the seed bulk density changes. Proceedings, Third International Conference on Physical Properties of Agricultural Materials, Prague. Issued as Sbornik 85 Mechanizacni Fakulty VSZ v Praze. Prague, Czechosłovakia.
• Gumbe, L. O., C. Maina, 1990, Friction coefficient of cerel grains on various surfaces. AMA, Agricultural Mechanization in Asia, Africa and Latin America, 21:4.
• Grudniewska, B., J. Eljasiak, W. Milewska, A. Groszkowska, W. Kozera, 1991, Wykorzystanie w żywieniu świń nasion bobiku uszlachetnianego różnymi metodami. Sprawozdanie z badań JPBR 10.3, ART w Olsztynie.
• Grzesiuk, S., K. Kulka, 1981, Fizjologia i biochemia nasion. PWRiL, Warszawa.
• Haman, J., 1989, Właściwości fizyczne surowców a problemy projektowania maszyn spożywczych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 355 (2).
• Haman, J., 1985, Badania fizycznych właściwości roślin i gleby a konstrukcja maszyn rolniczych. Postępy Nauk Rol., 1.
• Henry, Y, 1970, La f verole dans l'alimentation du porc. B.T.I.,253.
• Hoki, M., T. H. Burkhardt, M. L. Esmay, R. Stroshine, 1983, Impact strength of soybeans. Paper, American Society of Agricultural Engineers, 83-3521.
• Huszar, I., 1982, Mechanische Eigenschaften von Saatgut, Pflanzen und Futterstoffen. Tagungsbericht, Akademie der Landwirtschaftswissenschaften der DDR, 208, II.
• Imamura, R., K. Shimazaki, S. Yahasahi, T. Yamamoto, N. Yano, 1984, Driuing device of sorting cylinder for use in a rotary type rice hulling and sorting deuice. United States Patent. US 4 441 412.
• Irvine, D. A., D. S. Jayas, M. G. Britton, N. D. G. White, 1989, Dynamic friction characteristics of seed bulks against vertical surfaces. Paper American Society of Agricultural Engineers, 89-4004.
• Janecki, J., 1973, Krytyczny przegląd hipotez tarcia suchego oraz ich fizykochemiczne uzasadnienie. Informator WITPS.
• Kęska, W., 1992, Proces omłotu zbóż. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej. Rozpr., 262.
• Klocek, B., 1985, Ocena wpływu niektórych procesów technologicznych na wartość pokarmową surowców i mieszanek paszowych. CLPP, Snopków.
• Kolowca, J., 1979, Wpływ obciążeń mechanicznych na uszkadzalność i wartość biologiczną ziarna pszenicy. Zesz. Nauk., AR, Kraków, Rozpr. hab., 70.
• Konieczna, M., 1983, Wpływ kontrolowanych obciążeń mechanicznych na uszkodzenia zarodków i właściwości biologiczne ziarna pszenicy. Zesz. Nauk., AR, Wrocław, Rozpr. hab.
• Korelski, J., R. Ryś, 1974, Wpływ parowania i usuwania łupiny nasiennej bobiku na jego wartość pokarmową w żywieniu kurcząt. Rocz. Nauk Zoot., 1,2.
• Kośmicki, Z,, P. Grabański, T. Pawlicki, 1988, O potrzebie identyfikacji właściwości fizykomechanicznych materiałów roślinnych determinujących dynamiczne oddziaływanie zespołów roboczych. IV Symp. im. Cz. Kanafojskiego nt. Problemy budowy oraz eksploatacji maszyn i urządzeń rolniczych. PW, IMiUR, Płock.
• Kozłowska, H., J. Borowska, J. Fornal, Ch. Schneider, H. Schmandke, 1989, Preparation of faba bean (Vicia faba L. minor) products. Part IV. Effect of Hydrothermal Treatment of faba bean on the qualitu of fluor. Acta Aliment. Polonica, XV (XXXIX), 2.
• Kwiatkowski, M., S. Golec, Możliwości poprawy wartości pokarmowej nasion roślin strączkowych. Biul.Inf.Przem.Pasz., 4.
• Kwiatkowski, M., M. Rodzeń, 1983, Metodyka pomiaru gęstości właściwej surowców i mieszanek paszowych. Biul. Inf. Przem. Pasz. 2.
• Laskowski, J., 1987, Obłuskiwanie wybranych nasion roślin strączkowych i zbóż. Sprawozdanie CPBR 10.17/II/5, AR, Lublin.
• Laskowski, J., M. Mielnik, 1989, Badania nad wpływem wilgotnościowo-termicznej obróbki nasion roślin strączkowych na efektywność ich obłuskiwania. Sprawozdanie CPBR 10.17/II/5,AR, Lublin.
• Laskowski, J., S. Walczyński, 1989, Badania nad obłuskiwaniem nasion roślin strączkowych na poziomej maszynie szorującej typu KS-073. Sprawozdanie CPBR 10.17/II/5, AR, Lublin.
• Laskowski, J., 1990, Badania nad określeniem optymalnych warunków pracy linii do obłuskiwania nasion bobiku. Sprawozdanie CPBR 10.17/II/5, AR, Lublin.
• Laskowski, J., D. Andrejko, 1992, Projekt i warunki pracy linii do obłuskiwania nasion bobiku. II Konferencja, ATR, Bydgoszcz.
• Laskowski, J., 1993, Propozycja technologii obłuskiwania nasion bobiku. Pasze Przem., 2.
• Lawton, J. W., J. M. Faubion, 1989, Measuring kernel hardness using the tanqential abrasiue dehulling device. Cereal Chemistry (USA), 66(6).
• Liu, M., K. Haghighi, R. L. Stroshine, 1989, Viscoelastic characterization of the soybean seedcoat. Transactions ofthe ASAE, 32: 3.
• Liu, M., K. Haghighi, R. L. Stroshine, 1988, Failure analysis of soybeans. Paper, American Society of Agricultural Engineers, 88-6501.
• Liu, M., K. Haghighi, R. L. Stroshine, E. C. Ting, 1990, Mechanical properties of the soybean cotyledon and failure strength of soybean ker nels. Transactions of the ASAE, 33: 2.
• Lis, H., T. Lis, 1982, Physikalische Eigenschaften der Ackerbohnen. Tagungsbericht, Akademie der Landwirtschaftswissenschaften der DDR, 208, II.
• Lipiński, A., L. Mieszkalski, 1991, Zastosowanie bijakowego zespołu rozdrabniającego do śrutowania nasion bobiku przeznaczonych do dalszego przetwórstwa. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 22.
• Łukawski, R., 1981, Obłuskiwacz pionowy Ekonos typ KE 01. Prz. Zbóż. Młyn., 6.
• Mannan, A., S. Waheed, I. H. Qureshi, 1990, Concentration and distribution of toxic elements in rice and husk. Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 140: 1.
• Marquardt, R. R., J. A. McKirdy, A. T. Ward, L. D. Campbell, 1975, Amino acid, hemagglutinin and trypsin inhibitor levels, and proximate analyses of faba beans (Vicia faba L.) and faba bean fractions. Can. J. Anim. Sci., 55, 3.
• Marquardt, R. R., A. T. Ward, 1979, Chick preformance as affected by autoclave treatment of tanin - containing and tanin - free cultivars of faba beans. Can. J.Anim.Sci.,59,3.
• Meijer, M. M. T., B. G. Muuse, 1988, Optimalization of dehulling technique and enzyme hydrolysis of vicine / convicine to eliminate ANF's of faba beans. Recent adveces of research in antinutritional factors in legume seeds. Proceedings of the First International Workshop on "Antinutritional Factors (ANF) in Legume Seeds",November 23-25, Wageningen.
• Michałek, R., 1992, Kierunki rozwoju techniki rolniczej na tle zadań nauk rolniczych. Zesz. Probl. Postępu Nauk Rol., 403.
• Mieszkalski, L., 1988, Łuszczarka do nasion roślin strączkowych. Patent nr 272625.
• Mieszkalski, L., 1991, Łuszczarka do ziarna i nasion grubych. Patent nr 285095.
• Mieszkalski, L., 1991, Sposoby usuwania łupiny z nasion bobiku. V Symp. im. prof. Cz. Kanafojskiego nt. Problemy budowy oraz eksploatacji maszyn i urządzeń rolniczych. PW IMiUR, Płock.
• Mieszkalski, L., 1991, Skuteczność obłuskiwania nasion bobiku prototypową łuszczarką z tarczami korundowymi. V Symp. im. prof. Cz. Kanafojskiego nt. Problemy budowy oraz eksploatacji maszyn i urządzeń rolniczych. PW IMiUR, Płock.
• Mieszkalski, L., 1992, Teoria ruchu nasion w szczelinie roboczej obłuskiwacza a skuteczność obłuskiwania. Acta Acad. Agricult., Tech. Olst., Aedif. Mech., 23.
• Mieszkalski, L., 1993, Investigations ofthe effectiveness ofhull separation from the ground grain offaba beans. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 24.
• Mieszkalski, L., 1993, Badania nad skutecznością obłuskiwania nasion bobiku. Biul. Inf. ART, Olsztyn.
• Mieszkalski, L., 1993, Metoda usuwania łupiny ze śruty bobikowej. Zesz. Probl. Postępu Nauk Rol., 408.
• Mieszkalski, L., 1990, Optimalization of reciprocal conditioning of the following operation, seeding, harvesting and initial seed processing in cultvation of high protain content plants on a background of their phisical properties. The International Scientific Conference of Young Scientists. Kortowo 90.
• Mieszkalski, L., 1991, Optymalizacja siewu, zbioru i wstępnego przetwórstwa nasion roślin wysokobiałkowych na tle właściwości fizycznych. ART, Olsztyn. Sprawozdanie z badań.
• Mieszkalski, L, 1991, Wpływ wilgotności na zmianę cech geometrycznych nasion bobiku oraz zmienność tych cech w obrębie odmiany. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 22.
• Mieszkalski, L., 1993, Determination of the geometrical features of coarse - grained seed of leguminous plants. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 24.
• Mieszkalski, L, 1991, Określenie kształtu i prostopadłych rzutów powierzchni nasion bobiku. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 22.
• Mieszkalski, L, 1991, Kształtowanie się wskaźnika objętości usypnej, masy właściwej i porowatości nasion bobiku przeznaczonych do przetwórstwa. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 22.
• Mieszkalski, L., 1992 , Określenie formuły opisującej objętość nasiona bobiku. Acta Acad. Agricult., Tech. Olst., Aedif. Mech., 23.
• Mieszkalski, L, 1992, Wpływ obciążeń mechanicznych na uszkodzenia nasion bobiku. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Aedif. Mech., 23.
• Mieszkalski, L., K. Wierzbicki, 1988, Badania wpływu wilgotności na prędkość unoszenia wybranych nasion roślin uprawnych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif, Mech., 18.
• Mieszkalski, L., Ł. Fornal, 1992 , Metoda zmiany wilgotności nasion bobiku na użytek badań. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 23.
• Mieszkalski, L., 1988, Kierunki badań nad mechanizacją uprawy bobiku. IV Symp. im. prof. Cz. Kanafojskiego nt. Problemy budowy oraz eksploatacji maszyn i urządzeń rolniczych. PW, IMiUR, Płock.
• Mieszkalski, L, 1991, Koncepcje rozwiązań konstrukcyjnych siewników specjalnych do bobiku. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 22.
• Mieszkalski, L, 1991, Badania porównawcze głębokości siewu nasion bobiku w różnych technikach siewu. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Aedif. Mech., 22.
• Mieszkalski, L., 1993, Kombajnowy zbiór bobiku w aspekcie jakości plonu technologicznego. Biul. Inf., ART, Olsztyn.
• Milewska, W., 1989, Zastosowanie mieszanek pełnoporcjowych z udziałem poekstrakcyjnej śruty sojowej lub bobikowej jako głównych komponentów białkowych w żywieniu rosnących świń. Acta Acad Agricult. Tech. Olst., Zootech., 33.
• Miller, B. S., 1981, A method to determine hardnes and work input of grinding wheat. J. Food Sci., 46, 6.
• Miller, B.S., 1981, Wheat hardness time required to grind wheat with Brabender automatic micro hardnes tester. J. Food Sci.,46,6.
• Mohsenin, N. N., 1970, Physical properties of plant and animal materiales. Gordon and Breach Science Publ, New York.
• Mojka, K., 1988, Stanoveni soucinitele smykoveho treni kukuricne drte na oceli, gume a drevu. Zemedelska Technika, 34: 5.
• Molenda, M., 1987, Pomiar siły tarcia zewnętrznego warstwy ziarna pszenicy i pojedynczych ziarniaków o powierzchnię metalową. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol., 320.
• Mosz, J., J. Frontczak, 1986, Możliwości wyznaczania twardości ziarna kukurydzy przy zastosowaniu mikrotwardościomierza Vickersa. Rocz. Nauk Rol., 77-C-l.
• Mosz, J., T. Metzger, J. Frontczak, 1983, Zagadnienia tarcia w badaniach materiałów roślinnych. Zesz.Nauk AR,Wrocław.
• Muschiolik, G., G. Schneider, G. Schmidt, H. Schmandke, 1988, Oportunities for emloging field bean protein isolate in foods. Acta Aliment. Pol., 14 (1).
• Nadulski, R., 1988, Właściwości mechaniczne nasion jako kryterium projektowania procesów przetwórczych. Wydz. Tech. Rol. ITR-S, AR, Lublin. Praca doktorska.
• Nadulski, R., 1989, Wpływ wilgotności i wielkości nasion bobiku na wytrzymałość ich okrywy nasiennej. Zesz. Probl. Postępów Nauk Roln., 354.
• Novotny, V., J. Jilek, J. Brezina, 1985, Determining friction properties of wheat on inclined tribometer. Proceedings, Third International Conference on Physical Properties of Agricultural Materials, Prague. Issued as Sbornik 85 Mechanizacni Fakulty VSZ v Praze. Prague, Czechosłovakia.
• Ochal, M., 1989, Zastępowanie importowanej soi nasionami łubinu i bobiku a efektywność produkcji trzody chlewnej. Biul. Inf. Prz. Pasz., 28: 2.
• Ogink, J. J. M., 1988, Personal communication. IBVL, Wageningen.
• Oomah, B. D, R. D, Reichert, C. G. Youngs, 1981, A novel, multi-sample, tangential abrasive dehulling device (TADD). Cereal Chemistry (USA). 58(5).
• Orzechowski, J., M. Panasiewicz, 1987, Przemysłowy przerób ziarna gryki. Prz. Zbóż. Młyn., 2.
• Pabis, S. 1985, Metodologia i metody nauk empirycznych. PWN, Warszawa.
• Pastuszewska, B., 1985, Czynniki wpływające na wartość pokarmową bobiku, grochu i łubinu dla zwierząt nieprzeżuwających. Praca hab., IFiŻZ PAN, Ossolineum.
• Pastuszewska, B., S. Smulikowska, G. Janowska, M. Chibowska, H. Wyłuda, J. Wiśniewska, 1991, Wpływ zabiegów technologicznych na wartość odżywczą białka i wartość energetyczną nasion bobiku. Sprawozdanie z badań JPBR 10.3. ART, Olsztyn.
• Pecen, J., K. Patocka, 1987, Vliv teploty na pevnost semen bobu. Sbornik Mechanizacni Fakulty, Vysoke Skoly Zemedelske v Praze. Prague, Czechoslovakia.
• Pecen, J., K. Patocka, 1990, Vliv ulhkosti a teploty na pevnost semen bobu. Sbornik Mechanizacni Fakulty, Vysoke Skoly Zemedelske v Praze. Prague, Czechoslovakia.
• Pillaiyar, P, S. Govindasamy, 1984, Limitation in the use of emery cylinder in huller operation. The Madras agricultural journal, 71(2).
• Pillaiyar, P, 1983, Performance of metal and emery cylinder in milling parboiled paddy through huller. Journal of agricultural engineering, 20(3/4).
• Pillaiyar, P, K. M. Yusuff, R. Govindasamy, 1983, Development of horizontal emery polisher for hullers. The Madras agricultural Journal, 70(12).
• Poel, A. F. B. Van-der, S. Gravendeel, H. Boer, 1991, Effect of different processing methods on tannin content and in vitro protein digestibility of faba bean (Vicia faba L.). Animal Feed Science and Technology, 33: 1-2.
• Ponican, J., 1987, Fyzikalnomechanicke vlastnosti semien hrachu. Sbornik Mechanizacni Fakulty, Vysoke Skoly Zemedelske v Praze. Prague, Czechoslovakia.
• Pticyn, S., 1963, Izmenenie kačestva semjan pod vozdejstviem udarnych nagruzok. Yestnik Sel'skochoz. Nauki., 8(8).
• Ramakrishnaiah, N., P. P. Kurien, 1983, Variabilites in the dehulling characteristics of pigeonpea (Cajanus cajan L.) cultiwars. Jurnal of Food Science and Technology, 20: 287-291.
• Ramakrishnaiah, N., P. P. Kurien, 1985, Non-starchy polysaccharides of pigeonpea and their influence on dehulling characteristics. Jurnal of Food Science and Techn. 22, 429-431.
• Reddy, V. P. R., 1981, Dehusking of arhar grains (Cajanus cajan L.). M Tech thesis, Govind Ballabh Pant University of Agriculture and Technology, Pantnagar, Uttar Pradesh, India.
• Reichert, R. D., C. G. Youngs (1976): Dehulling cereal grains and grain legumes for developing countries. I. Quantitative comparison between attrition-and abrasive-type mills. Cerel Chemistry 53.
• Reichert, R. D., B. D. Oomach, C. G. Youngs, 1984, Factors affecting the efficiency of abrasive-type dehulling of grain legumes investigated with a new intermediate-sized, batch dehuller. Journal of Food Science (USA), 49(1).
• Reichert, R. D., R. T. Tyler, A. E. York, D. J. Tatarynovich, M. A. Mwasaru, 1986, Description of a production model of the tanqential abrasive dehulling device and its application to breeders samples. Cereal Chemistry (USA), 63(3).
• Reichert, R. D., C. G. Youngs, B. D. Oomah, 1982, Measurement of grain hardness and dehulling quality with a multisample, tangential abrasive dehulling device (TADD). International Crops Reserch Institute for the Semi-Arid Tropics.
• Rodkiewicz, W., J. Borowski, 1993, Możliwości wykorzystania białkowych preparatów bobikowych w żywieniu człowieka. Biul. Inf. ART, Olsztyn.
• Sanders, T. H., J. L. McMeana, J. I. Davidson, 1984, Aflatoxin content of peanut hulls. Journal of the American Oil Chemists'- Society, 64: 12.
• Sedlacek, V., S. Prochazka, R. Scheller, 1986, Soucinitel smykoveho treni agrobiologickych materiału. Sbornik Mechanizacni Fakulty, VSZ, Prague, Czechoslovakia, 2.
• Sexena, M. C., 1989, Utilization of food legumes for human consumption. Ministerio da Agricultura, Pescas e Alimentacoa, Oeiras (Portugal). Instituto Nacional de Investigacao Agraria. Estacao Agronomica Nacional. Portuguese seminar on protein plants - Papers pre-sented.
• Schwenke, K. D., E. J. Ruschal, K. D. Robowsky, 1983, Functional properties of plant proteins. Part IV. Foaming properties of modified proteins from faba beans.Nahrung, 27(4).
• Schwenke, K. D., L. Prahl, B. Raab, K. D. Robowsky, K. Dąbrowski, J. Kocoń, A. Rutkowski, 1983, Funktionelle Eigenschaften von Planzenproteinen. 3. Mitt. Einflub denaturierender Verfahrensbedingungen auf die Eigenschaften von Proteinisolaten aus Ackerbohnen (Vicia faba L.). Nahrung,27(l).
• Sharma, A, S. Sehgal, 1992, Effect of processing and cooking on the antinutritional factors of faba bean (Vicia faba). Food chemistry, 43(5).
• Sheheta, A. M. El-Tabey, 1982, Cooking quality of faba beans. Department of Agricultural Industries, Faculty of Agriculture, University of Alexandria, Alexandria, Egypt.
• Shekib, L. A., S. M. El-Iraqui, T. M. Abo-Bakr, 1988, Studies on amylase inhibitors in some Egyption legume seeds. Plant Foods for Human Nutrition, 38: 3.
• Shinners, K. J., R. G. Koegel, L. L. Lehman, 1991, Friction coefficient of alfalfa. Transactions of the ASAE, 34: 1.
• Shrama, R. K., W. K. Bilanski, 1972, Friction ceofficient o f alfalfa. Transactions of the ASAE, 2.
• Shyeh, B. J., E. D. Rodda, A. L., Nelson, 1980, Evaluation of new soyben dehuller. Transactions of the ASAE, 23(2).
• Singh, U., R. Jambunathan, 1990, The pigeonpea (edited by Nene, Y.L., S.D.Hall and V.K.Sheila), CAB International, Wallingford, UK.
• Singh, J., P. C. Bargale, L. K. Sinha, 1989, Development of a power operated dehuller for soybean. Oleagineux (France), 44(5).
• Singh, J., L. K. Sinha, 1990, A low-cost manual dehuller for soybeans. International Journal of food science and technology, 25(4).
• Sosnowski, S., 1988, Odporność nasion fasoli na obciążenia dynamiczne. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 351.
• Srivastava, V., Mishra, D. P, Laxmi Chand, Gupta, R. K. and Singh, B. P. N. (1988): Influence of soaking on various biochemical changes and dehusking efficiency in pigeonpea (Cajanus cajan L.).seeds. Jurnal of Food Science and Technology, 25.
• Szot, B., 1976, Metodyczne aspekty oceny wpływu warunków glebowych na zmienność niektórych cech fizycznych ziarna pszenicy. Rocz. Nauk Rol., D 160, Rozpr. Hab.
• Szot, B., 1987, Przegląd stosowanych statycznych metod badania właściwości mechanicznych roślin i płodów rolnych. Zcsz. Probl. Post. Nauk Rol., 320.
• Szot, B., J. Horabik, 1980, Zagadnienia mechaniki ośrodków sypkich pochodzenia roślinnego. Probl. Agrofizyki, 33.
• Szpringiel, M., 1991, Ocena właściwości fizycznych traw nasiennych w aspekcie zbioru kombajnowego. Wyd. AR, Lublin, Rozpr. hab., 134.
• Ślipek, Z., 1987, Ocena właściwości fizycznych pszenicy dla potrzeb zbioru kombajnowego. Zesz. Nauk., AR Kraków, Rozpr. hab., 117.
• Tywończuk, J., K. Lipiński, M. Flis, Z. Meller, 1993, Zastosowanie bobiku obłuskanego w tuczu świń. Biul. Inf., ART, Olsztyn.
• Watson, J. W., T. J. McEwen, W. Bushuk, 1975, Note on dry milling of faba beans. American Association of Cereal Chemists, Inc., 3340 Pilot Knob Road, St. Paul, Minnesota 55121. Au rights reserved.
• Weres. J., 1991, Analiza wpływu materiałowych właściwości suszonego ośrodka na transport wody w procesach konwekcyjnego suszenia ziarna kukurydzy w cienkiej warstwie. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, Rozprawy Naukowe, 217.
• Yano, N., S. Yahashi, K. Shimazaki, M. Nakazawa, T. Yamamoto, 1983, Rice hulling and sorting device. United States Patent. US 4 392 421.
• Youssef, M. M., M. H. A. El-Aal, L. A. E. Shekib, H. M. Ziena, 1987, Effects of dehulling, soaking and germination on chemical composition, mineral elements and protein patterns of faba beans (Vicia faba L.). Food Chemistry, 23: 2.Alexandria, Egypt.