EN
The density and behavior of the Mistle Thrush in Niepołomice Forest (southern Poland) and adjacent open areas were studied during winter (December-February) in 1996/97, 1998/99 and 2000/01. Mistle Thrush densities differed significantly from winter to winter, and the abundance of thrushes decreased as the season progressed. Bird density and mistletoe clump density were correlated positively. Birds held territories or congregated in flocks. The latter were sighted in the forest only during winter 1996/97, when the largest density of birds was noted. Flock size decreased progressively during that winter, but at the same time, the number of territorial birds remained stable. This suggests that by the end of the winter 1996/97 some birds from the flocks had begun to hold territories. Flocks were also seen in open areas, and displayed a preference for foraging on pastureland. Each individual territory in the forest consisted of several clumps of mistletoe on a few adjacent trees, which were defended against both conspecifics and other species such as Pyrrhula pyrrhula, Turdus merula and Dendrocopos major. The aggressive encounter rate was correlated positively with bird density but negatively with the progress of winter (the latter was correlated negatively with the berry supply). Surprisingly, it was not correlated with mistletoe clump density or temperature. During abundant berry years, the density of birds may have been so large that defending the fruit against numerous neighbors would have been energetically less profitable than communal foraging.
PL
Paszkot w czasie zimy broni terytoriów lub występuje w stadach. Celem badań była próba określenia czynników wpływających na zmianę zachowań socjalnych tego gatunku. Badania prowadzono podczas trzech sezonów zimowych (1996/1997, 1998/1999 i 2000/2001) w Puszczy Niepołomickiej i przyległych terenach otwartych. Generalnie, liczebność ptaków malała z biegiem zimy (Fig. 1). Zagęszczenia paszkotów było dodatnio zależne od zagęszczenia kęp jemioły na drzewach (Fig. 2). W miejscach z większym zagęszczeniem kęp jemioły, ptaki pozostawały w terytoriach dłużej niż w miejscach, gdzie zagęszczenie jemioły było mniejsze (Fig. 3). W Puszczy Niepołomickiej paszkoty najczęściej broniły terytoriów, złożonych z kilku lub kilkunastu kęp jemioły. Odnotowano także grupowanie się paszkotów w stada, które żerowały na jemiołach w Puszczy. Stada te obserwowano jedynie w czasie zimy 1996/1997, co zapewne miało związek z obfitym owocowaniem jemioły. Zaobserwowano, że w czasie tej zimy liczebność ptaków żerujących w stadach malała, zaś liczebność ptaków terytorialnych była stabilna ze słabą tendencją wzrostową (Fig. 4). Ponieważ podczas pozostałych zim liczebność ptaków terytorialnych także malała w ciągu sezonu (Fig. 1), wywnioskowano z tego, że ptaki ze stad zaczęły bronić terytoriów. Paszkoty broniły terytoriów głównie przed innymi paszkotami, choć zaobserwowano także agresywne interakcje z innymi gatunkami: gilem, kosem oraz dzięciołem dużym. Liczba agresywnych zachowań w jednostce czasu, w które uwikłany był pojedynczy osobnik była pozytywnie skorelowana ze wskaźnikiem zagęszczenia ptaków i ujemnie związana z datą w sezonie (Tab. 1). Jednocześnie nie wykryto istotnego związku między liczbą agresywnych zachowań z zagęszczeniem kęp jemioły (Tab. 1). Uzyskanie wyniki sugerują, że w okresie dużej obfitości pokarmu, obrona terytorium jest nieopłacalna ze względu na duże zagęszczenie ptaków i wynikającą z tego dużą liczbę potencjalnych konfliktów. Oprócz Puszczy Niepołomickiej, paszkoty obserwowano na przyległych do kompleksu leśnego terenach otwartych. Wszystkie ptaki przebywały w stadach. Dodatkowo odnotowano, że frekwencja spotkań stad paszkotów była statystycznie wyższa na pastwiskach niż na opuszczonych łąkach i polach uprawnych w stosunku do ich ogólnego udziału w powierzchni, co mogło się wiązać z łatwiejszym zdobywaniem pokarmu, który stanowiły bezkręgowce wyciągane z ziemi.