PL
W pracy przedstawiono bilans manganu, za okres 1995-1998 - 6 rotacji 4-letniego zmianowania - wieloletniego doświadczenia polowego. W doświadczeniu na tle trzech sposobów stosowania obornika w rotacji oraz kontroli stosowano cztery poziomy nawożenia azotem. W bilansie uwzględniono ilości manganu wprowadzone z obornikiem oraz ilość tego składnika odprowadzoną wraz z plonami czterech roślin. Na nawożeniu wyłącznie mineralnym bilans Mn był ujemny, najniższy przy największej dawce nawożenia azotem (N₃). Ilości manganu wnoszone z obornikiem zapewniały dodatnie saldo bilansu, malejące wraz ze wzrostem dawek N. Większe pobranie Mn na obiektach nawożonych obornikiem niż nie nawożonych organicznie obserwowano jedynie w warunkach nie stosowania N mineralnego. Ilości Mn wprowadzane z 60 t obornika na rotację były większe niż ilości Mn pobrane z plonami roślin.
EN
Paper presented the balance of Mn for a period of 4 years (1995-1998) in 6-th rotation of long-term field experiment. The experiment included three variants of FYM application in rotation and the control on the background of levels four nitrogen fertilization levels. The balance considered a sum of manganese supplied with FYM and removed by four-plant yields. The balance of Mn was negative under conditions mineral fertilization only, the least at the maximum nitrogen doses. The sum of manganese supplied with FYM secured positive balance, decreasing when N doses increased. The higher Mn uptakes by yield at fertilization with FYM, in comparison to mineral fertilization only were observed under conditions without N fertilization. The amount of manganese supplied with 60 t FYM for 4 year rotation was bigger than that removed with yields.