PL
Określono zawartości manganu w częściach nadziemnych i korzeniach owsa, kukurydzy, łubinu żółtego i rzodkiewki w zależności od zanieczyszczenia gleby kadmem (10, 20, 30 i 40 mg Cd·kg⁻¹) w warunkach dodatku do niej kompostu, węgla brunatnego, wapna i bentonitu. Zawartość manganu w roślinach była uzależniona od zanieczyszczenia gleby kadmem, gatunku i organu rośliny oraz dodatku do gleby substancji inaktywujących ten pierwiastek. Najwyższą zawartość manganu stwierdzono w słomie i korzeniach owsa, a najniższą w korzeniach rzodkiewki. Zanieczyszczenie gleby kadmem spowodowało istotne zróżnicowanie zawartości manganu w roślinach. Kadm spowodował zmniejszenie nagromadzania manganu w ziarnie i słomie owsa, w odróżnieniu od korzeni, w których jego zawartość ulegała zwiększeniu. Zanieczyszczenie gleby kadmem spowodowało także obniżenie zawartości manganu w częściach nadziemnych i korzeniach kukurydzy oraz w częściach nadziemnych łubinu żółtego i korzeniach rzodkiewki. Aplikacja do gleby kompostu, węgla brunatnego, wapna i bentonitu ograniczyła pobieranie manganu przez testowane rośliny. Zawartość manganu we wszystkich organach badanych roślin w seriach z dodatkami była wyraźnie niższa niż w roślinach rosnących na obiektach kontrolnych (bez substancji neutralizujących).
EN
Manganese content in above-ground parts and roots of oats, maize, yellow lupine and radish was determined as, depended on the soil contamination with cadmium (10, 20, 30 and 40 mg Cd·kg⁻¹), after addition of compost, brown coal, lime and bentonite. Manganese content in plants depended on the soil contamination with cadmium, plant species and organ as well as on the presence in soil of additives inactivating this element. The highest manganese content was found in the straw and roots of oats, whereas the lowest - in the radish roots. Contaminating the soil with cadmium brought about a significant differentiation of manganese content in plants. Cadmium reduced manganese accumulation in oats grain and straw, while its content in the roots increased. Soil contamination with cadmium also caused a decrease of manganese content in the above-ground parts and roots of maize, above-ground parts of yellow lupine and the roots of radish. When compost, brown coal, lime and bentonite were added to the soil, a reduction in manganese uptake by tested plants was observed. Manganese content in all plants organs in variants with the additives applied was significantly lower than in the controls (without neutralizers).