Zmienność cech ilościowych roślin lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) pokolenia M1 uzyskanego działaniem chemomutagenów

• Autorzy: Rybinski W. , Bocianowski J.

Warianty tytułu

EN

Variability of quantitative traits in grasspea [Lathyrus sativus L.] M1 progeny obtained by seed treatment with chemomutagens

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań była ocena reakcji krajowych odmian na działanie dwóch chemomutagenów i określenie korzystnych kombinacji do ich utylitarnego wykorzystania w mutagenezie lędźwianu siewngo. Nasiona krajowych odmian lędźwianu siewnego — Derek i Krab traktowano dwoma chemomutagenami — N-nitroso-N-metylomocznikiem (MNU) oraz azydkiem sodu (AS) wykorzystując w tym celu traktowania pojedyncze (wyłącznie MNU lub AS) oraz traktowania łączone — AS + MNU i MNU + AS, przy zróżnicowanych dawkach poszczególnych mutagenów. U roślin pokolenia M1 i roślin kombinacji kontrolnej (bez traktowania mutagenami) analizowano wysokość roślin, liczbę rozgałęzień i parametry struktury plonu. Stwierdzono, że zastosowane mutageny i ich kombinacje obniżały wartości badanych cech (z wyjątkiem wysokości roślin), a uzyskane wyniki zależne były od materiału wyjściowego, analizowanej cechy, rodzaju mutagenu, ich dawek oraz zastosowanych kombinacji. Wykazano, że MNU w porównaniu z AS wywoływał wysoki poziom uszkodzeń somatycznych a szkodliwość somatyczna kombinacji łączonych (mniejsza zwłaszcza dla MNU + AS w porównaniu z S.A. + MNU) i zastosowanie dwóch mutagenów o odmiennym wpływie na rodzaj indukowanych mutacji sugeruje ich większą przydatność do indukowania mutacji u lędźwianu siewnego. Ponadto odmiana Derek w porównaniu z odmianą Krab charakteryzowała się większą wrażliwością na zastosowane mutageny i ich kombinacje.

EN

The aim of the study was to estimate susceptibility of Polish grasspea cultivars Derek and Krab to the effects of two chemomutagens, and to determine the suitable combination of mutagens to be used in grasspea mutagenesis. The grasspea seeds were treated with two chemomutagens: N-nitroso-N-methylurea (MNU) and sodium azide (SA) with either of the mutagens alone and in combinations: SA followed by MNU or MNU followed by SA, using different mutagen doses. For M1 progeny and control (non-treated) plants the plant height, number of lateral branches and yield structure were evaluated. The results of treatment indicate that chemomutagens applied alone or in combinations caused the decrease in value of the analyzed traits except the plant height. A rate of decrease depended on the initial form used, analyzed trait, kind and dose of mutagen, and the combination applied. Plants of cv. Derek, compared to those of cv. Krab, were found to be more susceptible to treatment with mutagens. Somatic injuries induced by MNU were more serious than those caused by SA, and the effects of treatment with the combination SA + MNU were more harmful than those caused by the combination MNU + SA. It may be concluded from the results obtained that to induce a desirable mutation in grasspea, the combination of two reagents acting in a different way in the process of mutagenesis is most effective.

Słowa kluczowe

PL

ledzwian siewny; Lathyrus sativus; ledzwian siewny Derek; ledzwian siewny Krab; odmiany roslin; cechy ilosciowe; pokolenie M1; mutageneza; mutageneza chemiczna; mutageny chemiczne; N-nitroso-N-metylomocznik; azydek sodu

EN

chickling vetch; Lathyrus sativus; Derek cultivar; Krab cultivar; plant cultivar; quantitative trait; M1 generation; mutagenesis; chemical mutagenesis; chemical mutagen; N-nitroso-N-methylurea; sodium azide

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
• Rocznik: 2006
• Numer: 240-241
• Opis fizyczny: s.285-290,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rybinski W.

• Akademia Rolnicza, Poznan

autor

Bocianowski J.