Koncepcja renaturyzacji jeziora Ardung - problemy srodowiskowe

• Autorzy: Koc J , Glinska-Lewczuk K. , Nowicki Z. , Sidoruk M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeanalizowano skutki przyrodnicze podpiętrzania jeziora, którego poziom wód obniżono około 100 lat temu w wyniku prac melioracyjnych w celu uzyskania użytków rolnych. Zmniejszenie objętości czaszy zbiornika spowodowało pogorszenie wskaźników zlewniowych zwiększających podatność zbiornika na degradację. Uzyskane użytki rolne uległy degradacji. Podpiętrzenie jeziora spowoduje powiększenie jego powierzchni o 62,7 ha, utworzeniu wyspy o powierzchni 8,5 ha i umożliwi budowę elektrowni wodnej o mocy 14 kW. Wiąże się z tym wycięcie 30,5 ha zadrzewień i 2,3 ha zakrzaczeń, wystąpi niebezpieczeństwo wypłynięcia na powierzchnię płatów zwartej roślinności o powierzchni 12,8 ha. Nastąpi zatopienie 4 źródeł i przejściowe pogorszenie jakości wód spowodowane beztlenowym rozkładem substancji organicznej i wypłukiwaniem z gleb rozpuszczalnych form biogenów. W dłuższym okresie czasu nastąpi zmniejszenie podatności jeziora na degradację, zwiększenie powierzchni strefy brzegowej o wysokiej produkcji pierwotnej pełniącej funkcję biofiltru dla zanieczyszczeń spływających ze zlewni. Nastąpi również wzrost retencji wody i poprawa uwilgotnienia gleb oraz zamiana części ekosystemów leśnych na wodne.

EN

Environmental effects of damming of a lake whose water table level was decreased 100 years ago as a result of drainage towards acquiring new arable land are analyzed in the paper. Reduction of the capacity of reservoir basin caused the deterioration of some catchment indices which increase the susceptibility of the lake to degradation. The obtained arable lands underwent the degradation. Damming of the lake will increase its water table area by 62.7 ha, create an island of 8.5 ha and enable the construction of a water power plant rated at 14 kW. The damming requires 30.5 ha of forest and 2.3 ha of bushes to be cut out. The flow up of peat flakes, covering 12.8 ha of area, onto the water surface may occur as well. Consequently, four springs will be sunken and a temporary decrease in water quality caused by anaerobic decay of organic matter and nutrient leaching from soil will take place. In a longer period, susceptibility of the lake to degradation will decrease whereas the area taken by a lakeshore zone, playing a role of a biofilter for contaminants flowing out from the catchment area, characterized by an intensive primary production will increase. Besides, the increase in water storage, soil moisture improvement and the change of forest ecosystems into water ones will take place.

Słowa kluczowe

PL

jezioro Ardung; podpietrzanie wod; jeziora; renaturyzacja; skutki srodowiskowe; zagrozenia srodowiska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2005
• Tom: 506
• Opis fizyczny: s.227-237,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Koc J

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski, pl.Lodzki 2, 10-759 Olsztyn

autor

Glinska-Lewczuk K.

autor

Nowicki Z.

autor

Sidoruk M.

Bibliografia

• Koc J. 2002. Kształtowanie środowiska obszarów wiejskich, w: Ochrona środowiska na uniwersyteckich studiach przyrodniczych. X Konferencja 2-4 IX 2002, Olsztyn- Stare Jabłonki: 7-15.
• Koc J., Nowicki Z., Glińska K., Łachacz A. 2000. Kształtowanie się jakości wód w warunkach małej antropopresji na przykładzie zlewni strugi Ardung (Pojezierze Olsztyńskie). Zesz. Nauk. Komitetu „Człowiek i środowisko" 25: 155-166.
• Koc J., Glińska K., Nowicki Z., Rochwerger A. 1996. Wpływ wykorzystania terenu na jakość wód powierzchniowych na przykładzie wybranych zlewni Pojezierza Olsztyńskiego. Mat. Konf. „Inżynieria środowiska w eksploatacji kompleksów wiejskich", Jurata 23-25 X 1996, WAT, Warszawa: 58-63.
• Łachacz A. 1996. Obszary cenne przyrodniczo na Pojezierzu Mazurskim i ich ochrona. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 431: 231-240.
• Mioduszewski W. 2000. Gospodarka wodna a funkcje przyrodnicze i produkcyjne krajobrazu rolniczego, w: Problemy ochrony i użytkowania obszarów wiejskich o dużych walorach przyrodniczych. Wydawn. UMCS Lublin: 95-100.
• Nowicki Z., Cymes J. 2000. Renaturyzacja systemów wodno-melioracyjnych na Pojezierzu Mazurskim, w: Renaturyzacja obiektów przyrodniczych - aspekty ekologiczne i gospodarcze. Wydawn. UMCS Lublin: 131-137.
• Uggla Z. 1980. Studium nad glebami zespołów roślinnych w borach sosnowych Pojezierza Olsztyńskiego. Zesz. Nauk ART, Geodezja i Urządzenia Rolne: 48-54.
• Zieliński T. 1993. Sandry polski północno-wschodniej - osady i warunki sedymentacji. Uniwersytet Śląski, Katowice: 95 ss.