PL
Powszechnie stosowana używka - kawa - stanowi w ostatnim czasie obiekt zainteresowania w aspekcie wolnych rodników. Zarejestrowano widma EPR z dziesięciu gatunków kawy, dostępnych na naszym rynku. Wszystkie sygnały wykazują, taki sam kształt i położenie (ΔBpp = 0,9 mT, g = 2,003), różnią się zaś intensywnością. Najmniejsze stężenie wolnych rodników wykazywała kawa Jacobs (Kronung) oraz Nescafe' (Colombia); wysoki poziom wolnych rodników zawiera kawa bezkofeinowa (Heavenly). Stężenie wolnych rodników w kawie jest rzędu 10^17 /gram, co przewyższa o trzy rzędy wielkości zawartość wolnych rodników in vivo w tkankach żywych organizmów. Pochodzenie (źródło) sygnału EPR nie jest dokładnie znane; przypuszcza się, że sygnał ten pochodzi z peroksydowanych lipidów zawartych w olejach nasion kawy. Nie bez znaczenia jest tutaj sposób palenia i mielenia kawy. Czy wolne rodniki, stabilne, zawarte w kawie są szkodliwe dla organizmu ludzkiego? Ten problem nie jest jeszcze rozwiązany.
EN
The widely used stimulant coffee has been recently the subject interest in the aspect of free radicals. EPR spectra were recorded of ten coffee brands available in our market. All signals had the same shape and position (ΔBpp = 0.9 mT, g = 2.003) and differed only in intensity. The lowest concentration of free radicals was found in Kronung Jacobs coffee brand, and Nescafe Colombia brand, a high level of free radicals was found in non-caffein Heavenly coffee. The concentration of free radicals in coffee was of the order of 10^17/g which exceeded by three orders of magnitude the content of free radicals in vivo in the tissues of living organisms. The origin (source) of the EPR signal is not well known, it is supposed that it derives from peroxidated lipids present in the oil of coffee beans. Not without importance is also the method of coffee roasting and grinding. Can free stable radicals be harmful for the human organism? This problem has not yet been solved.