PL
W wyniku 8 letniego zróżnicowanego nawożenia potasem w latach 1976-1983 uzyskano gleby o czterech różnych poziomach zasobności w ten składnik (b. uboga, uboga, średnio zasobna i zasobna). Na każdej z tych gleb od 1983 r. stosowano 4 dawki potasu (0, 70, 140. 280 kg K/ha) w zmianowaniu trójpolowym: jęczmień jary, kupkówka, ziemniaki. W pracy tej zamieszczono wpływ badanych czynników na zawartość K wymiennego i zapasowego w 3 poziomach gleby, plonowanie roślin, pobranie, wykorzystanie oraz bilans potasu. Zawartość wymiennego potasu ustala się na niezmienionym poziomie przez wiele lat jeżeli gospodaruje się z niewielkim (około 50 kg K/ha) ujemnym potasem. Wyliczenie bilansu potasu za okres 6-ciu lat wskazują, że dopiero przy dawce 140 kg Kha i wyższej, otrzymuje się dodatnie saldo bilansowe i po przekroczeniu tej dawki można oczekiwać przyrost K wymiennego w glebie. Po trzech latach nienawożenia potasem otrzymać można jeszcze wyższą zawartość potasu wymiennego i zapasowego w glebie, wyższe pobranie potasu przez rośliny oraz wyższe plony jeżeli w latach poprzednich stosowano wysokie dawki potasu.
EN
Increasing doses of K were applied to 3 fields for eight years (1975-1983) conducted to obtain four potassium levels in soil (very poor, poor, medium rich and rich). Four doses of K (0, 70, 140, 280 kg K/ha) were applied on each of K soil level in 1983-1988, and after-wards. Residual effects of K were studied. Since 1975 3 corps (barley s., coksfoot, potatoes) on 3 fields crop rotation were grown every year. The influence of the above treatments on K exchange and K fixed in soil, yields, uptake of K by plants and K balance were studied. The similar K level in soil has been observed for many years, if negative K balance has not exceeded 50 kg K/ha/year. The increase of K exchanged is observed when potassium fertilization was provided for six years with the dose of 140 or higher kg K per hectare. After three year period without any potassium fertilization, yields of plants, K content in plant and soil on plots previously fertilized with high K dose, were still higher.