Wielonienasycone kwasy tluszczowe z grupy n-3 [n-3 PUFA]. Korzystne dzialanie zdrowotne, zalecenia spozycia, wzbogacanie zywnosci

• Autorzy: Kolanowski W , Swiderski F.
• Języki publikacji: PL

Słowa kluczowe

PL

wzbogacanie zywnosci; wlasciwosci lecznicze; zalecenia zywieniowe; tluszcze jadalne; zywnosc; zywnosc funkcjonalna; kwasy tluszczowe wielonienasycone; dieta; metabolizm czlowieka; wartosc zdrowotna; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1997
• Tom: 24
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.49-63,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kolanowski W

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, 02-766 Warszawa, ul.Nowoursynowska 166

autor

Swiderski F.

Bibliografia

• 1. Adams P.B., Lawson S. Sinklar A.J.: Arachidonic acid to eicosapentaenoic acid ratio in blood correlates positively with clinical symptoms of depression. Lipids, 1996, 31 Suppl., S157.
• 2. Ackman R.G.: Summary of the United Kingdoms Report on Health and Social Subjects 46. Nutritional Aspects of Cardiorascular Disease. ISSFAL Newsletter, 1995, 1, 5.
• 3. Allman M.A.: Suplementation with flaxseed oil versus sunflowerseed oil in healthy young men consuming a low fat diet: effects on platelet composition and function. Europ. J. Clin. Nutr., 1995, 3, 252.
• 4. Baur F.J.: Nutritional aspects of oils and fats, [w:] Food oils and fats technology and nutrition, pod red.: H. Lawson, Chapmann and Hall, New York, 1995.
• 5. Berdanier C.D.: N-3 fatty acids a panacea ? Nutr. Today, 1994, 4, 28.
• 6. Berger KG.: Fats and oils group holds fish oil form. INFORM, 1995, 8, 925.
• 7. Bjerve K.S., Brubak A.M.: Omega-3 fatty acids - esencial fatty acids with important biological effects, and serum phospholipids fatty acids as markers of dietary omega-3 fatty acids intake. Am. J. Clin. Nutr., 1993, 5(S), 801.
• 8. Blum M.: Designing foods for better health. Food Ingredients, 1996, 3, 25.
• 9. Brensen T.: New marine derived ingredients. [w:] Technology of Reduced - Additive Foods, pod red.: J. Smith, Chapman & Hall, London, 1993.
• 10. Carlson S.E.: The role of PUFA in infant nutrition. INFORM, 1995, 8, 940.
• 11. Caroll K.K.: Tłuszcz pokarmowy a nowotwory. Czynniki Ryzyka, 1996, 1, 54.
• 12. Chlebus H.: Zarys kardiologii. PZWL, Warszawa, 1984.
• 13. Christiensen M.S., Hy C.E., Becker C.C.: Intestinal absorption and limphatic transport of EPA, DHA and decanoic acids: dependence on intramolecular triacyloglicerol structure. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 1, 56.
• 14. Cleland L.C., James M.J.: Inhibition of human neutrophil LTB4 synthesis. Lipids, 1994, 3, 151. 15. Crawford M.A.: The role of dietary fatty acids in biology: their place in the evolution of the human brain. Nut. Rev., 1992, 4(11), 3.
• 16. Crawford M.A.: The role of EFAs in neural development: implications for prenatal nutrition. Am. J. Clin. Nutr., 1993, 5(S), 751.
• 17. Curtis-Prior P.B.: Prostaglandins: biology and chemistry of prostaglandins and related eicosamoids. Churchill Livingstone, Edinburgh, 1989.
• 18. Dagnelie P.C. Rietveld T.: Effect of dietary fish oil on blood levels of EFA, ketone bodies and triacyloglicerols in human. Lipids, 1994, 1, 41.
• 19. Diet and Health. The Comitte on Diet and Health. National Academy Press, Washington, 1989.- 20. Drevon C.A.: Marine oils and their effects. Nutr. Rev., 1992, 4(11), 38.
• 21. Dyerberg J.: The influence of trans fatty acids on health: a report from The Danish Nutrition Council. ISSFAL Newsletter, 1995, 3, 3.
• 22. Fernandes G.: Effects of calorie restriction and omega-3 fatty acids on autoimmunity and aging. Nutr. Rev., 1993, 4(11), 72.
• 23. Fernandes G., Venkatraman J.T.: Role of n-3 fatty acids in health and disease. Nutr. Res., 1993, (SI), 19.
• 24. Fish oil suplementation reduces intestinal hyperproliferation in person at risk for colon cancer. Critical Review. Nutr. Rev., 1993, 8, 241.
• 25. Franke H., Springer M.: Polyunsaturated fatty acids from microalgae. Food Ingredients, 1994, 4, 41.
• 26. Galli C., Simopoulos A.P.: Executive summary, Dietary n-3 and n-6 fatty acids Biological Effects and Nutritional Essentiality. Plenum, New York, 1990.
• 27. Galli C.: -3 Polyunsaturated Fatty Acids are Effective Agents in the Treatment of Hypertriglicery- demia. ISSFAL Newsletter, 1996, 1, 2.
• 28. Gertig H., Przysławski J.: Rola tłuszczów w żywieniu człowieka. Żyw. Człow. i Met., 1994, 4, 375.
• 29. Gertig H., Przysławski J.: Tłuszcze pokarmowe a biosynteza eikozanoidów. Żyw. Człow. i Met., 1995, 3, 272.
• 30. Goldberg I.: Functional foods: designer foods, pharmafoods, nutraceuticals. Chapman & Hall, New York, 1994.
• 31. Gonzalez M.J., Schemel R.A.: Dietary fish oils inhibit human breast carcinoma growth. Lipids, 1993, 9, 827.
• 32. Gurr M.J.: The metabolism of fats, [w:] The contribution of nutrition to human and animal health, pod red.: E.M. Widdowson, Cambridge University Press, Cambridge, 1992.
• 33. Gurr M.J.: Fats, [w:] Human Nutrition and Dietetics, pod red.: J.S. Carrow, Churchill Livingstone, Edinburgh, 1993.
• 34. Gurr M.J.: Role of Fats in Food and Nutrition. Elsevier, London, 1992.
• 35. Hackey D.L.: Benefits and risk of modyfing maternal fat intake in pregnancy and lactation. Am. J. Clin. Nutr., 1994, 2(S), 454.
• 36. Hall G.M.: Fish processing technology. Chapman & Chali, New York, 1992.
• 37. Hamilton E.M., Whithey E.N., Sizer F.: Nutrition. Concepts and Controverses. West Publishing Company, New York, 1988.
• 38. Hansen H.S.: New biological roles of omega 6 and omega 3 fatty acids. Nutr. Rev., 1994, 5, 162.
• 39. Hatala M.A., Raiburn J., Rose D.P.: Comparsion of linoleic acid and eicosapentaenoic acid incorporation into human breast cancer cells. Lipids, 1994, 12, 831.
• 40. Henderson R.A., Jensen R.G.: Effect of fish oil on the fatty acids composition of human milk and maternal and infant erythrocytes. Lipids, 1992, 11, 863.
• 41. Hibbeln J.R., Salem M.: Dietary PUF As and depression. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 1, 1.
• 42. High K.A., Kubow S.: Omega 3 fatty acids inhibit defects and fatty acids changes caused by Phenytion. Lipids, 1994, 11, 790.
• 43. Hoffman D.R.: Essentiality of dietary 3 for premature infants. Lipids, 1992, 11, 882.
• 44. Hornstra C.: Esential fatty acids pregnancy and pregnancy complications. Nutr. Today, 1994, 4, 26.
• 45. Howard B.V.: Polyunsaturaded fatty acids results in greater cholesterol lowering and less trigliceride elevation than monounsturated fatty acids. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 2, 392.
• 46. Katan M.B., Mensink R.P.: Isomeric fatty acids and serum lipoproteins. Nutr. Rev., 1992, 4(11), 6.
• 47. Katan M.B., Zock P.L., Mensink R.P.: Dietary oils, serum lipoproteins circulatory and circulatory heart disease. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 6, 1368.
• 48. Kelly D.S., Brand L.B., Love J.E.: Dietary LNA and immunocompetence in humans. Am. J. Clin. Nutr., 1991, 1, 40.
• 49. Kendrick A., Ratledge C.: Lipids selected molds grown for production of n-3 and n-6 PUF A. Lipids, 1992, 1, 15.
• 50. Kinsella J.E.: Seafoods and fish oils in human health and disease. Marcel Dekker, New York, 1987.
• 51. Koletzko B.: Maternal and infant nutrition. Nutr. Today, 1994, 4, 25.
• 52. Koletzko B.: Long-chain Polyunsaturated Fatty Acids in Infant Formulae in Europe. ISSFAL Newsletter, 1995, 1, 3.
• 53. Kromhout D.: Dietary fats: long term implication for health. Nutr. Rev., 1992, 4(11), 49.
• 54. Kromhout D.: Commentary on fish consumption and coronary heart disease. ISSFAL Newsletter, 1995, 3, 2.
• 55. Lauritzen D.: Food enrichment with marine omega-3 fatty acids, Food Ingredients, 1994, 1/2; 41.
• 56. Lawson H.: Food oils and fats, technology, utilization and nutrition. Chapman & Hall, New York, 1995.
• 57. Leaf A.: Commentary on the article by Ascherio et al. Dietary intake of marine n-3 fatty acids, fish intake and the risk of coronary disease among men. ISSFAL Newsletter, 1995, 2, 5.
• 58. Leathwood P.: For a better nutrition in the 21st century. Ravan Press, New York, 1993.
• 59. Mackness M.J., Bhatuagar P., Durrington P.N.: Effects of a new fish oil concentrate on plasma lipids and lipoproteins in patients with hipertrigliceridemiae. Europ. J. Clin. Nutr., 1994, 12, 859.- 60. Mantzioris E.: Dietary substitution with an LNA - rich vegetable oil increases EPA concentration in tissues. Am. J. Clin. Nutr, 1994, 6, 1304.
• 61. Mantzioris E., James M.J., Gibson R.A.: Differences exist in the relationship between dietaey LA and LNA, and their respective long chain metabolities. Am. J. Clin. Nutr, 1995, 2, 320.
• 62. Moffat C.F., McGill A.S.: Variability of the composition of fish oils: Significance for the diet. The Proceedings of the Nutr. Society, 1993, 3, 441.
• 63. Narodowy Program Zdrowia. Założenia zdrowotnej polityki publicznej. MZiOS, Warszawa,
• 64. Nettieton J.A.: Omega 3 fatty acids and health. Chapman & Hall, New York,
• 65. Nichols P.D.: Marine oil products in Australia. INFORM, 1994, 3, 254.
• 66. Pan D.A., Hulbert A.J.: Dietary fats, membrane phpspholipids and obesity: The Jurnal of Nutr., 1994, 9, 1555.
• 67. Pietrzik K: Modern lifestyle lower energy intake. Springer Verlag, London, 1991.
• 68. Piskiewicz L. ; Przemiany spożycia produktów tłuszczowych w Polsce w latach 1989-1996. Handel Wewnętrzny, 1997, 1, 36.
• 69. Przysławski J.: Analiza porównawcza wybranych parametrów żywieniowych tłuszczu występującego w racjach pokarmowych różnych grup ludności, cz.I: Charakterystyka ogólna tłuszczu. Roczniki PZH, 1994, 1-2, 63.
• 70. Przysławski J.: Analiza porównawcza wybranych parametrów żywieniowych tłuszczu występującego w racjach pokarmowych różnych grup ludności, cz. II: Skład kwasów tłuszczowych. Roczniki PZH, 1994, 3, 191.
• 71. Reddy S.: The influence of maternal vegetarian diet on EFA status of newborn. Europ. J. Clin. Nutr., 1993, 10, 358.
• 72. Ratledge C.: Single Cell Oils - have they a biological future?. Trends in Biotechnology, 1993, 6, 278.
• 73. Sanders T.A.B.: Marine oils - metabolic effects and role in human nutrition. The Proceeding of the Nutr. Society, 1993, 3, 457.
• 74. Schaefer E.J., Lichtenstein A.H., Lanon-Fava S.: LPs, nutrition, aging and atherosclerosis. Am. J. Clin. Nutr1995, 3, 549.
• 75. Sekuła W.: Spożycie żywności w Polsce w latach 1950-1991. Prace IŻZ, 59, IŻŻ, Warszawa, 1992.
• 76. Sikorski Z.E., Siondarski P.: Biologiczna rola lipidów zwierząt morskich. Przem. Spoż., 1990, 7, 149.
• 77. Sikorski Z.E.: Morskie surowce żywnościowe. WNT, Warszawa 1991.
• 78. Simopolous A.P., Kifer R.R., Martin R.E.: Health effects of PUFAs in seafoods. Academic Press, Floryda, 1991.
• 79. Simopolous A.P.: Fatty acids composition of sceletal muscle membrane, phospholipids, insulin resistance and obesity. Nutr. Today, 1994, 1, 12.
• 80. Simopolous A.P., Kozletzko B., Hornsta G., Mensink R.P.: The 1st Congress of International Society for the Study of Fatty Acids and Lipids - Fatty acids and lipids from cell biology to human disease. Nutr. Today, 1994, 4, 2.
• 81. Simopolous A.P.: Fatty acids, [w:] Funcional foods: designer foods, pharmafoods, nutraceuticals. pod red.: I. Goldberg, Chapman & Hall, New York, 1994.
• 82. Simopolous A.P.: ISSFAL Round Table - The Future of Fatty Acids in Human Nutrition: Health and Policy Implications. ISSFAL Newsletter, 1995, 1, 2.
• 83. Simopolous A.P.: Summary of 2nd ISSFAL Congress. ISSFAL Newsletter, 1995, 2, 2.
• 84. Simopoulos A.P.: Omega-3 fatty acids. Part I. [w:] Handbook of Lipids in Human Nutrition, pod red.: G.A. Spiller, CRC Press, New York, 1996.
• 85. Simopoulos A.P.: Omega-3 fatty acids. Part II. [w:] Handbook of Lipids in Human Nutrition, pod red.: G.A. Spiller, CRC Press, New York, 1996.
• 86. Sinclar H.: Nutrition of specific human groups, [w:] Applied Human Nutrition, pod red.: A. F. Walker, Ellis Howard, London, 1990.
• 87. Socha J.: Wielonienasycone kwasy tłuszczowe a rozwój ośrodkowego układu nerwowego u niemowląt, [w:] I Krajowy kongres Żywność, Żywienie a Zdrowie, Warszawa 30.05 - 1.06.94. Streszczenie referatów, pod red.: Ś. Ziemiańskiego, IŻŻ, Warszawa, 1994.
• 88. Sy Lard E.: The effect of VLC n-3 fatty acids in immune-related skin diseases. Europ. J. Clin. Nutr., 1993, 3, 381.- 89. Szostak W.B.: Zasady racjonalnego żywienia. Naród. Progr. Profilakt. Cholest., List informacyjny, 1995, 15,1.
• 90. Szostak-Węgierek D.: Efekty biologiczne olejów rybich II. Wpływ na hemostazę. Żyw. Człow. i Met., 1992, 1, 42.
• 91. Turini H.E., Pael W.S., Behr S. R.: Effects of fish oil and vegetable oil formulae on plattetet agregation and neutrophils. Am. J. Clin. Nutr., 1994, 5, 717.
• 92. Turley E., Strain J.J.: Fish oil, eicosanoid biosyntesis and cardiovascular disease, an overview. Internat. J. of Food Science and Nutr., 1993, 2, 145.
• 93. Unsaturated fatty acids. Nutritional and phisiological significance. The Report of the British Nutrition Fundations Task Force. Chapman & Hall, London, 1992.
• 94. Watanabe S.: A high linolenate diet supresses antigen-induced Immunoglobin E response and anaphilactic shock in mice. The Jurnal of Nutr., 1994, 9, 1566.
• 95. Wilson R., Henderson R.J.: The enrichement of omega 3 PUFA using aminopropyl solid phase extraction columns. Lipids, 1993, 1, 51.
• 96. Wojtyniak B., Seroka W., Chojecka E.: Umieralność, [w:] Sytuacja zdrowotna ludności Polski w 1994 roku. PZH, Warszawa, 1996.
• 97. Zampelas A., Peel A.S., Gould P.J.: PUFA of n-6 and n-3 series, effects on postprandial lipid and apolipoprotein levels in heathly men. Europ. J. Clin. Nutr., 1994, 12, 842.
• 98. Ziemiański Ś.,Panczenko-Kresowska B., Okolska G.: Effect of dietary fats on experimental hypertension. Ann., Nutr., Metab. 1985, 29, 223.
• 99. Ziemiański S., Budzyńska-Topolowska J.: Tłuszcze pożywienia i lipidy ustrojowe. PWN, Warszawa, 1991.
• 100. Ziemiański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Współczesne poglądy na rolę fizjologiczną wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3. Żyw. Człow. i Met., 1992, 2, 100.
• 101. Ziemiański Ś., Budzyńska-Topolowska J., Kołakowska A.: The effect of fish fats on composition of fatty acids in tissue lipids during experimental hyperholesterolemia. Żyw. Człow. i Met., 1992, 19, 71.
• 102. Ziemiański Ś., Budzyńska-Topolowska J.:Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 w zapobieganiu i leczeniu miażdżycy. Czynniki Ryzyka, 1993, 2, 55.
• 103. Ziemiański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., Panczenko-Kresowska B.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Nowa Medycyna, 1995, 5, 6.
• 104. Ziemiański Ś.: Wpływ tłuszczów ryb morskich (kwasy tłuszczowe rodziny n-3) na układ krążenia. Materiały z konferencji naukowo-szkoleniowej -Tłuszcze w żywieniu człowieka zdrowego i chorego. Warszawa, 1.12.1995, 17.
• 105. Ziemiański Ś.: Rola tłuszczu w żywieniu człowieka. Gazeta Lekarska, 1997, 2 (73), 43.
• 106. Zinga V., Leight M.A.: Dietary fish oil induced decrease in LDL binding to fibroblasts is mediated by apolipoprotein E. Jurnal of Lipid Research, 1994, 3, 491.