Ocena przydatności linii rodzicielskich żyta do hodowli mieszańców odpornych na porastanie

• Autorzy: Kolasinska I. , Madej L. , Wegrzyn S. , Cygankiewicz A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Materiał badań stanowiły pojedyncze mieszańce F1 żyta pochodzące z krzyżowania linii męskosterylnych (linie P) z restorerami płodności (R) oraz ich komponenty rodzicielskie, wyhodowane w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie. Badania prowadzono w Radzikowie (RAH) w latach 1999 i 2000 oraz w Smolicach (SMH) w 2000 roku. Analizowane ziarno pochodziło z doświadczeń polowych (3 powtórzenia, siew siewnikowy, wielkość poletka 5 m2). Liczbę opadania (L.O.) oznaczano metodą Hagberga-Pertena w aparacie Falling Number 1800. Obliczenia statystyczne wyników wykonano za pomocą programów komputerowych "AGRO" oraz "WAKOMBK — (TP)" w Zakładzie Roślin Zbożowych IHAR Kraków. Przeprowadzono analizę wariancji dla genotypów oraz dla zdolności kombinacyjnej. Obliczono współczynniki odzie­dziczalności w szerokim h2 (s) i w wąskim sensie h2 (w) i ich błędy standardowe. Ponadto obliczono współczynniki korelacji między liczbą opadania linii rodzicielskich a ich zdolnością kombinacyjną oraz między liczbą opadania linii rodzicielskich a liczbą opadania ich mieszańców F1. Badania wykazały istotne zróżnicowanie linii rodzicielskich oraz mieszańców F1 pod względem liczby opadania w obu latach badań. Stwierdzono wyraźny wpływ warunków pogodowych miejscowości i lat na liczbę opadania. Mieszańce F1 żyta charakteryzowały się istotnie wyższą liczbą opadania od linii rodzicielskich we wszystkich warunkach środowiska. Nie wykazano istotnej zależności między wartością linii rodzicielskich per se a ich zdolnością kombinacyjną oraz między liczbą opadania linii rodzicielskich a L.O. ich mieszańców. Wyodrębniono linie rodzicielskie przekazujące potomstwu wysoką liczbą opadania. Linie te mogą być wykorzystane w programie hodowli mieszańców żyta o podwyższonej odporności na porastanie i polepszonej wartości wypiekowej ziarna. Współczynnik odziedziczalności w szerokim sensie h2 (s) wynosił 0,8366 ± 0,2539, a w wąskim sensie h2 (w) wynosił 0,0034 ±0,0436. Wydaje się, iż w dziedziczeniu liczby opadania badanych obiektów odgrywały rolę zarówno addytywne, jak i nieaddytywne formy działania genów ze znaczną przewagą tych ostatnich.

EN

F1 single crosses between male sterile lines (P lines) and fertility restorers (R lines) were tested together with their parents in field experiments (3 replications, plot size — 5m2) at Radzików in two seasons (1999, 2000) and at Smolice in 2000. Falling number was determined by the Hagberg-Perten method using the Falling Number 1800 instrument. Analysis of variance was carried out with the computer software "AGRO" and "WAKOMBK — (TP)". Effects of general (GCA) and specific combining ability (SCA) of parental lines were determined. Additionally, correlation coefficients were calculated between a line per se performance and combining ability effects as well as between the FN of parental lines and their single crosses. A considerable variability (cv) of the falling number was found among the parental lines and among the single crosses in the both years. Analysis of variance indicated significant differences among the parental lines and among the single crosses for this character in the both years. Effects of the environmental conditions on the FN were pronounced. The FN of single crosses was higher than that of parental lines in all environments. Both general and specific combining abilities proved to be significant for the FN. No relation was found between a line per se performance and its GCA effect. Heigh coefficient of heritability in broad sense (0,8366 ± 0,2539) was indicated for the FN in 1999. Several lines with high and significant GCA effects for the FN could be used in hybrid rye breeding programmes for the improving sprouting resistance and baking quality.

Słowa kluczowe

PL

hodowla roslin; genetyka roslin; wartosc wypiekowa; odpornosc roslin; odpornosc na porastanie; mieszance; linie rodzicielskie; krzyzowanie roslin; linie wsobne; liczba opadania; konferencje; zyto; zdolnosc kombinacyjna; Zakopane konferencja

EN

plant breeding; plant genetics; baking value; plant resistance; sprouting resistance; hybrid; parental line; plant crossbreeding; inbred line; falling number; conference; rye; combining ability; Zakopane conference

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
• Rocznik: 2001
• Tom: 218-219
• Opis fizyczny: s.361-370,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kolasinska I.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Radzikow

autor

Madej L.

autor

Wegrzyn S.

autor

Cygankiewicz A.