PL
Badano procesy innowacyjne w gospodarstwach rodzinnych w okresie transformacji do warunków rynkowych. Pierwsza faza badań miała miejsce na przełomie 1989/90, a więc u schyłku systemu nakazowo-rozdzielczego, który jeszcze działał siłą inercji w 1990 r., tj. w pierwszym roku reform gospodarczych. Drugą fazę badań przeprowadzono na przełomie 1992/93 r., kiedy to dało się zauważyć wszystkie pozytywne i negatywne skutki transformacji w rolnictwie. Badania terenowe przeprowadzono dwukrotnie na tej samej grupie 321 rolników trzech gmin (Szubin, Kcynia i Łabiszyn) w woj. bydgoskim. Stwierdzono, że proces przenikania innowacji rolniczych do gospodarstw rodzinnych — mimo poważnego kryzysu — przebiegał permanentnie przy spadku nasilenia oraz zmianie charakteru i rodzajów postępu rolniczego. Procesy dostosowawcze w rolnictwie sprzyjały dyfuzji innowacji w tym sensie, że rolnicy szukali nowych rozwiązań, które obniżały koszty, umożliwiały przestawienie produkcji lub ułatwiały pracę, a także sprzyjały podnoszeniu standardu i jakości surowców. Przeprowadzone badania pozwoliły na poznanie postaw i stosunku rolników do procesów innowacyjnych w okresie przełomowym, po zmianie ustroju społeczno-gospodarczego.
EN
Innovative processes in family farms in the period of transformation to market conditions were studied. The first stage of the study took place in 1989/90 that is at the end of the imperative- distributory system. The second stage of the study included 1992/93, when all positive and negative consequences of transformation in agriculture could be seen. A group of 321 farmers was then egzamined twice in three communes (Szubin, Kcynia and Łabiszyn) of the Bydgoszcz province. If was found that the process of diffusion of innovations to family farms despite of crisis was permanent but changed in character and kind of agricultural advancement. Adjustment processes in agriculture ware favourable for diffusion of innovations that decreased costs, made it possible to change production or made work easier and also promoted standards and quality of raw products.