Interakcja genotypowo-środowiskowa wybranych populacji łubinu andyjskiego (Lupinus mutabilis Sweet)

• Autorzy: Sawicka-Sienkiewicz E. , Kadlubiec W. , Wierzcholek M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Łubin andyjski, jeden z najciekawszych gatunków uprawnych rodzaju Lupinus, zgromadzono w różnych europejskich kolekcjach. Wybrano 10 populacji (LM-231, LM-34. LM-27, LM-32, LM-81 - Francja, Lusignan INRA; CM-157, XM-5 i XM-1.39 - Niemcy, Rasttat; PL-20993 - polska kolekcja SHR w Wiatrowie; Potosi - odmiana peruwiańska), których elementy struktury plonu analizowano po wysianiu na polach zdegradowanych przez powódź w 1977 roku. Doświadczenie dwuczynnikowe założono metodą losowanych bloków z 10 populacjami na trzech stanowiskach w 4 powtórzeniach. Stanowisko 1 - 2,8 t CaO·ha⁻¹; stanowisko 2 - 2,8 t CaO·ha⁻¹ + wysiew międzyplonów gorczycy białej; stanowisko 3 - kontrolne. W ramach rekultywacji wykonano na tych stanowiskach talerzowanie + orkę średnią. Nasiona łubinu wysiano punktowo po 55 sztuk na poletko w rozstawie 20xl0cm. Mierzono wysokość głównego pędu i wysokość całej rośliny przy zbiorze. Oceniono: liczbę nasion, liczbę strąków, masę nasion na poletko oraz masę 1000 nasion. Założono hipotezy o zerowych różnicach między populacjami, stanowiskami i braku interakcji populacja x stanowisko. Hipotezy zweryfikowano testem F na poziomie istotności α=0,01 i α=0,05. W przypadku istotnych różnic średnie populacji porównywano wielokrotnym testem Duncana. Przeprowadzone analizy wyników wykazały zróżnicowanie populacji pod względem badanych cech, z wyjątkiem masy tysiąca nasion z poletka. Stwierdzono także istotne różnice między stanowiskami dla większości analizowanych cech. Wysokość pędu głównego i masa tysiąca nasion dały efekty zerowe. Nie stwierdzono istotnej interakcji między populacjami a stanowiskami. Dla łubinu andyjskiego najkorzystniejsze okazało się stanowisko z wapnowaniem i międzyplonem gorczycy białej. Większość cech na tym stanowisku była istotnie wyższa od wartości uzyskanych na pozostałych stanowiskach. Stanowiska kontrolne i z wapnowaniem dały takie same efekty. Badane populacje podobnie reagowały na stanowiska na których zostały wysiane.

EN

Andean lupin, one of the most interesting cultivated species from Lupinus, was collected in different European collections. Selected 10 populations (LM-231, LM-34, LM-27, LM-32, LM-81 - France, Lusignan INRA; CM-157, XM-5 and XM-1.39 - German, Rasttat; PL-20993 Polish Wiatrowo; Potosi - Peruvian variety) were cultivated and studied on the field degraded by flood in 1997. The elements of yield structure were evaluated. The method of two-factor experiment of randomised blocks for ten Andean lupin populations was used in 4 replications on 3 locations. The locations were as follow: first - 2.8 t CaO·ha⁻¹; second - 2.8 t CaO·ha⁻¹ + white mustard intercrop; third - control. All locations were prepared using disk harrowing and ploughing. The seeds were sown at 20x10 cm spacing in amount of 55 seeds per plot. The heights of main stems and whole plants were measured at harvest. Following characters were valuated: number of seeds, number of pods, weight of seeds and weight of 1000 seeds per plot. The hypothese were assumed of null differences among populations, locations and interaction: population x location. The hypothese were verified by F test at significance level α=0.01 i α=0.05. In case of significant differences the mean values of populations were compared by Duncan test. The analysis performed showed population differentiation in respect of studied characters, except of the weight of 1000 seeds per plot. The significant differences between locations were detected for most characters. The main stem height and weight of 1000 seeds gave the null results. No significant differences were found for interaction: population x location. Best results were obtained for Andean lupin in the second location (CaO+white mustard). Most characters studied in that location obtained higher values than on the others. Control location and the second one gave the similar results. The studied populations responded in similar way on the location where they had been sown.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1999
• Tom: 468
• Opis fizyczny: s.217-222,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sawicka-Sienkiewicz E.

autor

Kadlubiec W.

autor

Wierzcholek M.

Bibliografia

• JASIŃSKA Z., KOTECKI A. 1994. Produktywność różnych form łubinu żółtego w zależności od obsady roślin. Ogólnopolska konferencja naukowa „Łubin - Białko - Ekologia". Poznań, 29 XI 1993: 79-90.
• LUBOWICKI R., KOTLARZ A., PETKOV K., STAWIŃSKI S. 1998. Porównawcza ocena składu chemicznego nasion łubinu andyjskiego z gatunkami krajowymi. Materiały ogólnopolskiego seminarium naukowego „Łubin w rolnictwie ekologicznym". Przysiek, 23 IX 1998: 60-61.
• NIWIŃSKA B., SAWICKA-SIENKIEWICZ E. 1997. Ocena składu chemicznego nasion nowych mutantów łubinu andyjskiego (Lupinus mutabilis Sweet). Materiały konferencyjne „Łubin we współczesnym rolnictwie", Cz. 1. Olsztyn-Kortowo, 25-27 VI 1997: 97-102.
• SAWICKA E. 1993. Indukowane mutacje u łubinu andyjskiego (Lupinus mutabilis Sweet). Prace Ogrodu Botanicznego PAN 3: 1-102.
• SAWICKA-SIENKIEWICZ E. 1997. Hodowla łubinów w Polsce i na świecie. Materiały konferencyjne „Łubin we współczesnym rolnictwie", Cz. 1. Olsztyn-Kortowo, 25-27 VI 1997: 37-57.
• SAWICKA-SIENKIEWICZ E., CALIGARI P.D.S., RAHIM M.A., ROEMER P., NEVES MARTINS J. 1998. Łubin andyjski (Lupinus mutabilis Sweet) - alternatywna roślina uprawna. Hod. Rośl. i Nasien. 2: 30-34.