Sąsiedztwo i następstwo gatunków drzew w Białowieskim Parku Narodowym

• Autorzy: Gazda A. , Miscicki S.

Warianty tytułu

EN

Neighbourhood and succession of tree species in the Bialowieza National Park

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The diversity and sustainability of species composition are important topic of forest research. The possibility to observe the coexistence of tree species in a given forest patch and their succession in the next generation is limited because there are few forests unaffected by management activities. For this reason, the study was conducted in the oldest part of the Białowieża National Park, called Strict Reserve. The purpose of the research was to determine the relationship between the quantity of individual tree species in the overstorey (the standing volume of trees with the diameter at breast height d≥8 cm) and regeneration layer (the total height of trees with the diameter at breast height d<8 cm or height h≤1.3 m) as well as the relationships between those stand layers. Multiple regression and canonical analysis were used to determine the relationships between 12 tree species (tab. 1). The research material was the results of measurements of 920 concentric sample plots conducted in 1995 and 2005. In the overstorey, the correlation coefficient between the standing volume of a given tree species on sample plots and the standing volume of other tree species assumed for each species both significant positive values (species ‘co−occurrence’), significant negative values (species ‘avoidance’) and close to zero values (fig. 1). The same was true for the regeneration layer (fig. 2). In eight cases the correlation between the total height of trees of a given species in the regeneration layer and the standing volume of trees from the overstorey showed the highest positive values when referred to the ‘regeneration−overstorey’ relationship of the same species (fig. 3). The same referred to the ‘overstorey−regeneration’ relationship (fig. 4). Eight of the canonical variables turned out to be significant (tab. 2). For the first canonical variable, standing volume of hornbeam in the overstorey (Gb_m) showed the highest absolute value of the loading factor in the first dataset, while the variable the total height of hornbeam trees in the regeneration layer (Gb_o) – in the other dataset (fig. 5). The total redundancy was 20.7%, which means that such part of the variance of the total height of individual tree species in the regeneration layer could be explained by their standing volume in the overstorey. The sequence of tree generations understood as the relationship between species composition of the regeneration and overstorey layers was associated with life strategies of tree species.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; parki narodowe; Bialowieski Park Narodowy; lasy; drzewa lesne; gatunki roslin; wspolwystepowanie; sasiedztwo roslin; nastepstwo roslin; warstwa macierzysta; warstwa odnowienia; suma miazszosci drzew; suma wysokosci drzew; analiza kanoniczna; regresja wieloraka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2018
• Tom: 162
• Numer: 03
• Opis fizyczny: s.209-219,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gazda A.

• Zakład Bioróżnorodności Leśnej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Miscicki S.

• Katedra Urządzania Lasu i Ekonomiki Leśnictwa, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• Bruchwald A., Rymer-Dudzińska T., Dudek A., Michalak K., Wróblewski L., Zasada M. 2000. Wzory empiryczne do określania wysokości i pierśnicowej liczby kształtu grubizny drzewa. Sylwan 144 (10): 5-13.
• Brzeziecki B. 2000. Strategie życiowe gatunków drzew leśnych. Sylwan (144) 8: 5-14.
• Brzeziecki B., Keczyński A., Zajączkowski J., Drozdowski S., Gawron L., Buraczyk W., Bielak K., Szeligowski H., Dzwonkowski M., Ostrowski J., Widawska Z. 2010. Operat dynamiki ekosystemów leśnych Białowieskiego Parku Narodowego. Maszynopis. Katedra Hodowli Lasu SGGW, Warszawa.
• Drozdowski S. 2013. Modelowanie procesów odnowieniowych w lesie naturalnym. Rozprawy Naukowe i Monografie. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Faliński J. B. 1986. Vegetation dynamics in temperate lowland primeval forests: ecological studies in Białowieża Forest. Junk Publishers, Dordrecht.
• Frelich L. E., Calcote R. R., Davis M. B. 1993. Patch formation and maintenance in an old-growth hemlock-hardwood forest. Ecology 74 (2): 513-527.
• Grubb P. J. 1977. The maintenance of species-richness in plant communities: the importance of the regeneration niche. Biological Reviews 52: 107-145.
• Kowalski M. 1972. Dynamika odnowień naturalnych w oddz. 319 Białowieskiego Parku Narodowego. Folia Forestalia Polonica A – Forestry 20: 93-109.
• Kowalski M. 1975. Kształtowanie się struktury odnowień w kilku zespołach lasu naturalnego. Zeszyty Naukowe AR Warszawa, Leśnictwo 21: 43-53.
• Kowalski M. 1993. Stand structure dynamics of a young forest generation in the Białowieża National Park. Folia Forestalia Polonica A – Forestry 35: 15-33.
• Krasuska M., Miścicki S. 2002. Wielkoobszarowa charakterystyka drzewostanów Białowieskiego Parku Narodowego. Sylwan 146 (3): 73-90.
• Kuijper D. P. J., Cromsigt J. P. G. M., Jędrzejewska B., Miścicki S., Churski M., Jędrzejewski W., Kweczlich I. 2010. Bottom-up versus top-down control of tree regeneration in the Białowieża Primeval Forest, Poland. Journal of Ecology 98: 888-899.
• Miścicki S. 1996. Forest regeneration and its damage by herbivorous ungulates in the Białowieża National Park. W: Paschalis P., Zajączkowski S. [red.]. Biodiversity protection of Białowieża Primeval Forest. Fundacja „Rozwój SGGW”, Warszawa. 91-108.
• Miścicki S. 2012. Structure and dynamics of temperate lowland natural forest in the Białowieża National Park, Poland. Forestry 85 (4): 473-483.
• Miścicki S. 2016. Zmiany drzewostanów Białowieskiego Parku Narodowego w okresie 2000-2015. Leś. Pr. Bad. 77 (4): 371-379.
• Paczoski J. 1930. Lasy Białowieży. Monografie Naukowe. Państwowa Rada Ochrony Przyrody, Poznań.
• Woods K. D. 1984. Patterns of tree replacement: canopy effects on understory pattern in hemlock-northern hardwood forests. Vegetatio 56: 87-107.
• Zajączkowski J. 1999. Odnowienie lasu naturalnego na przykładzie powierzchni badawczej w Białowieskim Parku Narodowym. Sylwan 143 (7): 5-14.