Sezonowa zmienność warunków termicznych doliny rzecznej na przykładzie doliny rzeki Świder

• Autorzy: Nelken K. , Laszewski M.

Warianty tytułu

EN

Seasonal variability of thermal conditions of a river valley on the example of the Swider river valley

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Air temperature variability on the local scale is one of the most important elements of topoclimatic differentiation. The aim of this paper is to determine the seasonal variability of the thermal conditions of the downstream Świder River valley. The analysis was conducted from October 2011 until December 2014 using air temperature data from a measurement station in Adamówka (representative location for downstream Świder River valley) and from the reference meteorological station in Otwock-Świder, operated by the Institute of Geophysics of Polish Academy of Sciences. Differences of the average, maximum and minimum daily air temperature between the station in Adamówka and corresponding values under reference conditions (dTavg, dTmax, dTmin) were calculated for each season of the study period (spring, summer, autumn, winter). Only days with radiative type of weather were chosen to further analysis due to the greatest spatial diversity of climate elements within such periods. The differences found between air temperature values in Adamówka and Otwock-Świder were small, but stable during the year. Within the river valley, due to high heat capacity of the substrate and presence of forest complex, a reduction of thermal contrasts during the day was observed. Consequently, downstream Świder River valley was characteriszed by lower air temperature, both in terms of daily average and maximum values, compared to standard conditions at the reference meteorological station in Otwock-Świder. Opposite results were obtained only for minimum daily air temperature, which was higher in the river valley in autumn. This can be explained by the fact that at the end of the vegetation period the substrate with the higher heat capacity slowly emits energy, which resulted in an increase in the minimum daily temperature in this season. The authors suggest that further investigations should concentrate on determining the changes in differences between air temperature in reference station and many different stations representing the same type of topoclimate, and thus on the stability of those differences during the year. For this purposes long-term measurements of meteorological elements are required.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2016
• Tom: 61
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.71-84,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Nelken K.

• Zakład Klimatologii, Instytut Geografii Fizycznej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa

autor

Laszewski M.

• Zakład Hydrologii, Instytut Geografii Fizycznej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa

Bibliografia

• Adamczyk A.B., Błażejczyk K., Baranowski J., Kuchcik M., 2008, Warunki termiczne aglomeracji warszawskiej , [w:] K. Kłysik, J. Wibig, K. Fortuniak (red.) Klimat i bioklimat miast, Wydawnictwo UŁ, Łódź, 11-20.
• Bednorz E., Kolendowicz L., Szyga-Pluta K., 2001, Typy topoklimatu fragmentu Słowińskiego Parku Narodowego, [w:] M. Kuchcik (red.) Współczesne badania topoklimatyczne, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 23, 19-32.
• Błażejczyk K., 2002, Znaczenie czynników cyrkulacyjnych i lokalnych w kształtowaniu klimatu i bioklimatu aglomeracji warszawskiej, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 26.
• Bokwa A., Sikora S., Szymanowski M., 2008, Topoclimatic diverstity of air temperature in Cracow (Topoklimatyczne zróżnicowanie temperatury powietrza na terenie Krakowa), [w:] K. Kłysik, J. Wibig, K. Fortuniak (red.) Klimat i bioklimat miast, Wydawnictwo UŁ, Łódź, 35-44.
• Grzybowski J., 1990, Próba wyróżnienia typów topoklimatu na obszarze Polski, (An attempt at a topoclimatic delimitation of the territory of Poland), [w:] J. Grzybowski (red.) Problemy współczesnej topoklimatologii (Problems of contemporary topoclimatology), IGIPZ PAN, Warszawa, 34-40.
• Kuchcik M., 2003, Topoclimatic conditions at various urban structures in Warsaw, Acta Universitatis Wratislaviensis, 2542, Studia Geograficzne, 75, 484-492.
• Kunert A., Błażejczyk K., 2011, Zróżnicowanie temperatury powietrza w skali lokalnej w różnych typach krajobrazu Polski, Przegląd Geograficzny, 83, 1, 69- 90.
• Matuszko D., 2001, Związek rodzajów chmur z dobowym przebiegiem temperatury powietrza (na przykładzie Krakowa), [w:] M. Kuchcik (red.) Współczesne badania topoklimatyczne, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 23, 41-50.
• Nowosad M., 2001, Badania topoklimatyczne prowadzone na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego, [w:] M. Kuchcik (red.) Współczesne badania topoklimatyczne, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 23, 53-58.
• Paszyński J., 1964, Topoclimatological investigations on heat balance, Geographia Polonica, IG PAN, Warszawa, 2, 69-78.
• Paszyński J., 1966, Klimat okolic Pińczowa, [w:] J. Kondracki (red.) Studia geograficzne w powiecie pińczowskim, Prace Geograficzne, IG PAN, Warszawa, 47, 89-114.
• Paszyński J., 1979, Energy exchange in plant environment, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 220, 81-89.
• Paszyński J., 1980, Metody sporządzania map topoklimatycznych, [w:] M. Kluge (red.) Metody opracowań topoklimatycznych, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 3, 13-28.
• Paszyński J ., 2001, Wydzielanie i kartowanie topoklimatów na podstawie wymiany energii między atmosferą a podłożem, [w:] M. Kuchcik (red.) Współczesne badania topoklimatyczne, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 23, 163-170.
• Paszyński J., Miara K., Skoczek J., 1999, Wymiana energii między atmosferą a podłożem jako podstawa kartowania topoklimatycznego, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 14.
• Tamulewicz J., 1990, Bilans radiacyjny elementów krajobrazu rolniczego na przykładzie okolic Turwi (Radiation balance of the agricultural landscape on the example of the vicinity of Turew) [w:] J. Grzybowski (red.) Problemy współczesnej topoklimatologii (Problems of contemporary topoclimatology), IGIPZ PAN, Warszawa, 69-78.
• Tarajkowska M., 1971, Wpływ zabudowy miejskiej na warunki termiczne powietrza na przykładzie Częstochowy, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, 43, 2, 139-159.
• Żarnowiecki G., Szałach G., 2001, Zróżnicowanie warunków biotopoklimatycznych w Kielcach, [w:] M. Kuchcik (red.) Współczesne badania topoklimatyczne, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, Warszawa, 23, 119-130.
• Żmudzka E., 2006, Warunki topoklimatyczne Ponidzia Pińczowskiego - teoretyczne, metodyczne i praktyczne aspekty badań, Regionalne Studia Ekologiczno-Krajobrazowe. Problemy Ekologii i Krajobrazu, Warszawa, 16, 1, 307-320.
• Żmudzka E., 2011, Comprehensive physico-geographical investigations and the delimitation of topoclimatological units, [w:] A. Zieliński. (red.) Interdisciplinary researches in natural sciences, Institute of Geography Jan Kochanowski University, Kielce, 123-132.