PL
W latach 2006-2009 w Katedrze Szczegółowej Uprawy Roślin UP we Wrocławiu przeprowa¬dzono doświadczenia polowe założone metodą "split-plot" w czterech powtórzeniach, w których badano w pierwszej kolejności dawki siarki: 0, 30, 60 i 90 kg-ha-1 w postaci siarczanu potasu, a drugim czynnikiem zmiennym były odmiany rzepaku ozimego: Californium, ES Saphir i Titan. Materiał roślinny pobierany był w dwóch terminach: jesienią, po zahamowaniu wegetacji z nad¬ziemnej części rośliny oraz wiosną, bezpośrednio przed kwitnieniem z najmłodszych, górnych liści lancetowatych. W liściach oznaczono zawartość siarki ogólnej i siarczanowej oraz azotu ogólnego i na tej podstawie określono stosunek N:S. Po zbiorze roślin określono plon nasion przy 13% wil¬gotności, a także skład chemiczny oraz wartość energetyczną nasion i śruty rzepaku. Wzrastające dawki siarki powodowały przyrost siarki ogólnej i siarki siarczanowej w najmłod¬szych liściach, natomiast nie różnicowały zawartości azotu. Skład chemiczny nasion i śruty rzepa¬ku nie zależał od nawożenia siarką (z wyjątkiem BAW w śrucie), natomiast różnił się pod wpływem zmiennych warunków pogodowych oraz właściwości odmianowych. Zwiększające się nawożenie siarką powodowało wzrost plonu nasion, wydajności śruty, a także liczby JPM i JPŻ w nasionach oraz śrucie rzepaku. Najwyższymi plonami nasion i śruty cechowała się odmiana ES Saphir, następnie Titan oraz Californium.
EN
In the years 2006-2009 the Department of Crop Production, Wrocław University of Environ¬mental and Life Sciences, carried out split-plot trials in four runs, during which two variable factors were examined: sulphur rates at 0, 30, 60 and 90 kg ha-1 in a form of potassium sulphate, and winter oilseed rape cvs: Californium, ES Saphir and Titan. The plant material was collected twice: upon in¬hibition of vegetation in autumn - from leaves, and immediately before flowering in spring - from the upper juvenile lancet leaves. The total sulphur and sulphate contents, as well as total nitrogen content, were determined in the leaves. Based on the values obtained, N:S ratio were calculated. Following the harvest, seed yield (13% moisture), chemical composition and energy content of the seeds and rapeseed meal were determined. Increasing rates of sulphur resulted in an increase in the total sulphur and sulphate in upper leaves, but they did not influence the nitrogen content. Chemical composition of seeds and rapeseed meal was not correlated with sulphur fertilization (except NFE in rapeseed meal) but with change¬able weather conditions and cultivar properties. Increased sulphur fertilization contributed to a higher seed yield and that of rapeseed meal, and higher values of UFL and UFV in seeds and rapeseed meal. The highest seed and rapeseed meal yield was observed with the following cultivars: ES Saphir followed by Titan and Californium.