Współwystępowanie nicieni owadobójczych i szkodników drzew w zbiorowiskach leśnych w północnej Polsce

• Autorzy: Dziegielewska M. , Skwiercz A.T.

Warianty tytułu

EN

Co-occurrence of entomopathogenic nematodes and tree pests in forest communities of northern Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Repeating outbreaks of the Scots pine pests, effecting in stands damages, are the most important problems of forest protection. In extreme cases they pose a real threat to the stability of stands. Naturally occurring entomopathogenic nematodes are important regulatory factors in insect populations. Many species are employed as biological agents to control the insect pests. The objectives of this research was to describe the influence of potential forest pests on occurrence and abundance of entomopathogenic nematodes. Entomopathogenic nematodes (Steinernematidae and Heterorhabditidae) were studied in woodland soils in northern Poland. Soil samples were collected from 2010 to 2015 from coniferous forests with abundant suitable insect hosts: the beetle grubs of Melolontha melolontha L. living in the soil (Coleoptera: Scarabaeidae) and foliage feeders Diprionidae spp. (Hymenoptera) and the caterpillar of Dendrolimus pini L., Panolis flammea Den. et Schiff. and Bupalus piniarius L. butterflies. Nematodes occurred in all type of forest and 171 soil samples were taken from 40 localities. Each study plot was approximately 100 m² and 20 cm deep; 50 individual samples were taken using Egner’s stick, making the bulk sample approximately 600 cm 3 in volume. The presence of entomopathogenic nematodes in the soil samples were determined using a standard Galleria mellonella baiting technique. Entomopathogenic nematodes were isolated from 52 soil samples (30,4%). Three species of the genus Steinernema (Steinernema feltiae, S. affine, S. silvaticum) and anyone of the genus Heterorhabditis were recorded. S. feltiae was the most common species and distinguished by the largest ecological flexibility especially to hosts. The largest number of S. feltiae samples was isolated in the places of butterfly outbreak P. flammea and also in the places of mass occurrence of beetle grubs of M. melolontha. In the feeding places of beetle of Scarabaeidae a high share of S. affine was noted too. The more rarely noted was S. silvaticum especially in outbreak of Diprionidae spp. The most abundance of entomopathogenic nematodes community was 140 000 ind./m² in sites with M. melolontha grubs.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; ochrona lasu; metody biologiczne; nicienie owadobojcze; Steinernematidae; Heterorhabidtidae; zywiciele potencjalni; owady; szkodniki roslin; wspolwystepowanie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2018
• Tom: 162
• Numer: 12
• Opis fizyczny: s.1007-1017,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dziegielewska M.

• Katedra Fizjologii Roślin i Biochemii, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul.Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Skwiercz A.T.

• Katedra Entomologii, Fitopatologii i Diagnostyki Molekularnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul.Prawocheńskiego 17, 10-720 Olsztyn

Bibliografia

• Bedding R. A., Akhurst R. 1975. A simple technique for the detection of insect parasitic rhabditid nematodes in soil. Nematologica 21: 109-110.
• Bednarek A. 1999. Nowe możliwości zwalczania pędraków chrabąszczy (Melolonthinae) w uprawach leśnych. Sylwan 143 (4): 107-113.
• Borówka R. K. 2002. Przyroda Pomorza Zachodniego. Oficyna In Plus, Szczecin.
• Burjanadze M., Goginashvili N. 2009. Occurrence of Pathogens and Nematodes in the Spruce Bark Beetles, Ips typographus (Col., Scolytidae) in Borjomi Gorge. Entomology 3 (1): 145-150.
• Ciesielska K., Ciesielski M. 2017. Lesistość w Polsce w przekrojach terytorialnych. Wiadomości Statystyczne 5 (672): 62-78.
• Dzięgielewska M. 2003. Znaczenie nicieni owadobójczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae) w biologicznej ochro-nie sadów przed szkodnikami. Folia Horticulturae, Suplement 1: 626-628.
• Dzięgielewska M. 2004. Występowanie nicieni pasożytniczych (Steinernematidae, Heterorhabditidae) w sadach z okolic Szczecina. Folia Univ. Agric. Stetin., Agricultura 240 (96): 45-48.
• Eivazian Kary N., Niknam G. R., Griffin C. T., Mohammadi S. A., Moghaddam M. 2009. A survey of entomopathogenic nematodes of the families Steinernematidae and Heterorhabditidae (Nematoda: Rhabditida) in the north-west of Iran. Nematology 11: 107-116.
• Głowacka B. [red.]. 2013. Metodyka integrowanej ochrony drzewostanów iglastych. Praca zrealizowana na zlecenie Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Instytut Badawczy Leśnictwa w Sękocinie.
• Hominick W. M. 2002. Biogeography. W: Gaugler R. [red.]. Entomopathogenic Nematology. CABI Publishing, Wallingford, UK.
• Hominick W. M., Briscoe B. R., del Pino F. G., Heng J., Hunt D. J., Kozodoy E., Mráček Z., Nguyen K. B., Reid A. P., Spiridonov S., Stock P., Sturhan D., Waturu C., Yoshida M. 1997. Biosystematics of entomopathogenic nematodes: current status, protocols and definitions. Journal of Helminthology 71: 271-298.
• Hominick W. M., Reid A. P., Briscoe B. R. 1995. Prevalence and habitat specificity of steinernematid and heterorhabditid nematodes isolated during soil surveys of the UK and the Netherlands. Journal of Helminthology 69: 27-32.
• Instrukcja ochrony lasu. 2012. CILP, Warszawa.
• Kaya H. K., Stock S. P. 1997. Techniques in insect nematology. W: Lacey L. A. [red.]. Manual of Techniques in Insect Pathology. Academic Press, San Diego, London, Boston, New York, Sydney, Tokyo, Toronto. 287-296.
• Kondracki J. 2009. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
• Kowalska J. 2001. Próba zastosowania nicieni owadobójczych oraz metody integrowanej w zwalczaniu pędraków chrabąszcza majowego Melolontha melolontha L. w uprawie leśnej. Sylwan 145 (2): 89-95.
• Kowalska J. 2004. Wpływ chrabąszcza majowego Melolontha melolontha na liczebność aktywnych larw infekcyjnych w populacjach izolatów Steinernema spp. Postępy w Ochronie Roślin 44 (2): 857-860.
• Kowalska J. 2007. Effect of Melolontha melolontha grubs on persistence of entomopathogenic nematodes in soil. IOBC/WPRS Bulletins 30 (1): 23-26.
• Kreft A., Skrzypek H., Kazimierczak W., Lech-Pituch E., Skrabucha A. 2011. Efektywność porażania larw chra-bąszcza majowego (Melolontha melolontha L.) przez entomopatogeniczne nicienie. Postępy w Ochronie Roślin 51 (2): 871-874.
• Kusiak W., Dymek-Kusiak A. 2002. Puszcza Notecka – monografia przyrodniczo-gospodarcza. Wydawnictwo Przegląd Leśniczy, Poznań.
• Matuska-Łyżwa J., Huruk S., Wiatr M. 2012. Możliwości wykorzystania rodzimych populacji nicieni entomopatogennych w zwalczaniu pędraków chrabąszczowatych (Melolonthinae). Proceedings of ECOpole 6 (1): 293-296.
• Mráček Z. 1980. The use of Galleria traps for obtaining nematode parasites of insects in Czechoslovakia (Lepidoptera: Nematoda, Steinernematidae). Acta Entomologica Bohemoslovaca 77: 378-382.
• Mráček Z., Bečvář S. 2000. Insect aggregations and entomopathogenic nematode occurrence. Nematology 2 (3): 297--301.
• Mráček Z., Bečvář S., Kindlmann P. 1999. Survey of entomopathogenic nematodes from the families (Nematoda: Rhabditida) in the Czech Republic. Folia Parasitologica 46: 145-148.
• Mráček Z., Bečvář S., Kindlmann P., Jersáková J. 2005. Habitat preference for entomopathogenic nematodes, their insect hosts and new faunistic records for the Czech Republic. Biological Control 34: 27-37.
• Mráček Z., Sturhan D. 2000. Epizootic of the entomopathogenic nematode Steinernema intermedium (Poinar) in an aggregation of the bibionid fly, Bibio marci L. Journal of Invertebrate Pathology 76: 149-150.
• Mráček Z., Webster J. M. 1993. Survey of Heterorhabditidae and Steinernematidae (Rhabditida, Nematoda) in Western Canada. Journal of Nematology 25 (4): 710-717.
• Nguyen K. B. 2007. Methodology, morphology and identification. W: Nguyen K. B., Hunt D. J. [red.]. Entomopathogenic nematode: Systematics, Phylogeny and Bactrial symbionts. Nematology Monographs and Perspectives 5: 59-119.
• Nguyen K. B., Smart G. C. Jr. 1997. Scanning electron microscope studies of spicules and gubernacula of Steinernema spp. (Nematoda: Steinernematidae). Nematologica 43 (6): 465-480.
• Perlińska A., Hamera-Dzierżanowska A. 2016. Gradacje szkodników pierwotnych sosny w Lasach Państwowych. Studia i Materiały CEPL 46: 32-42.
• Peters A. 1996. The natural host range of Steinernema and Heterorhabditis spp. and their impact on insect populations. Biocontrol Science and Technology 6: 389-402.
• Peters A. 2000. Susceptibility of MeIolontha melolontha to Heterorhabditis bacteriophora, H. megidis and Steinernema glaseri. IOBC/WPRS Bulletin 23 (8): 39-46.
• Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Gdańsk. 2015. RDLP Gdańsk.
• Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Kolbudy. 2016. RDLP Gdańsk.
• Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Kościerzyna. 2008. RDLP Gdańsk.
• Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Łobez. 2002. RDLP Szczecin.
• Poinar G. O. Jr. 1990. Taxonomy and Biology of Steinernematidae and Heterorhabditidae. W: Gaugler R., Kaya H. K. [red.]. Entomopathogenic Nematodes in Biological Control. CRC Press, Boca Raton. 23-61.
• Půža V., Mráček Z. 2007. Natural population dynamics of entomopathogenic nematode Steinernema affine (Steinernematidae) under dry conditions: Possible nematode persistence within host cadavers? Journal of Invertebrate Pathology 96: 89-92.
• Raport o stanie lasów w Polsce 2016. 2017. CILP, Warszawa.
• Stachak A., Kubus M., Nowak G., Nowakowska M. 2009. Współczesne puszcze – Wkrzańska, Bukowa i Gole-niowska oraz ich otoczenie. W: Stachak A., Zachaś M. [red.]. Leśny Kompleks Promocyjny Puszcze Szczecińskie. Krajobrazy leśne i otwartej przestrzeni. RDLP w Szczecinie. 25-127.
• Stock S. P., Koppenhöfer A. M. 2003. Steinernema scarabaei n. sp. (Rhabditida: Steinernematidae), a natural pathogen of scarab beetle larvae (Coleoptera: Scarabaeidae) from New Jersey, USA. Nematology 5 (2): 191-204.
• Sturhan D. 1996. Studies on the natural occurrence and distribution of entomopathogenic nematodes. Russian Journal of Nematology 4: 98.
• Sturhan D. 1999. Prevalence and habitat specificity of entomopathogenic nematodes in Germany. Proceeding of a workshop held at Todi. Perugia, Italy, 16-29 May 1995. Luxembourg: European Commission. COST 819: 123-132.
• Sturhan D., Lišková M. 1998. Studies on the natural occurrence of entomopathogenic nematodes in the Slovak Republic. Nematologica 44 (5): 586.
• Szujecki A. 1998. Entomologia leśna. Tom II. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Tarasco E., Triggiani O. 2007. Entomopathogenic nematodes and forest insects in Italy. IOBC/WPRS Bulletin: 30 (1): 63-65.
• Tumialis D., Pezowicz E., Skrzecz I., Mazurkiewicz A., Maszewska J., Jarmuż-Pietraszczyk J., Kucharska K. 2016. Occurrence of entomopathogenic nematodes in Polish soils. Cięncia Rural 46 (7): 1126-1129.
• Wang X. D., Ishibashi N. 1999. Infection of the entomopathogenic nematode, Steinernema carpocapsae, as affected by the presence of Steinernema glaseri. Journal of Nematology 31: 207-211.
• White G. F. 1927. A method for obtaining infective nematode larvae from cultures. Since 66: 302-303.
• Woreta D., Lipiński S., Wolski R. 2016. Wpływ pokarmu na imagines chrabąszczy Melolontha melolontha i M. hippocastani. Leś. Pr. Bad. 77 (1): 14-23.
• Zachaś M. 2002. Stan zdrowotny i sanitarny lasów Regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie w latach 1990-2000. W: Siwecki R. [red.]. Reakcje biologiczne drzew na zanieczyszczenia przemysłowe. IV Krajowe Sympozjum. 29.05-1.06.2001 r., Poznań – Kórnik. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. 157-168.
• Zielony R., Kliczkowska A. 2012. Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski. CILP, Warszawa.