Jakość i walory użytkowe wody rzeki Szabasówki

• Autorzy: Policht-Latawiec A. , Kanownik W.

Warianty tytułu

EN

Quality and utility values of the Szabasowka river waters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania hydrochemiczne rzeki Szabasówki prowadzone były w 2009 r. Oznaczono 18 wybranych wskaźników fizykochemicznych wody powierzchniowej pozyskanej z dwóch punktów pomiarowo-kontrolnych w 10 terminach. Analiza wyników badań wykazała, że na górnym odcinku w miejscowości Łaziska woda była II klasy jakości ze względu na dwa wskaźniki – zawiesinę ogólną i zawartość tlenu rozpuszczonego, a w miejscowości Mniszek (punkt 2) ze względu na cztery wskaźniki. Pozostałe wskaźniki kwalifikowały wodę do I klasy jakości. Badania walorów użytkowych wody rzeki Szabasówki wykazały, że w punkcie 1 nie może być ona wykorzystana do zaopatrzenia ludności ze względu na wysokie stężenie zawiesiny ogólnej. Na całym badanym odcinku, woda nie spełnia warunków naturalnego siedliska bytowania ryb łososiowatych z powodu wysokiej temperatury i niskiej zawartości tlenu rozpuszczonego. Ryby karpiowate mają odpowiednie warunki środowiskowe do bytowania tylko w punkcie 2.

EN

Hydrochemical analyses of the Szabasówka river were conducted in 2009. Determined were 18 selected physicochemical indices of the surface water at ten dates from two measurement-control points. Analysis of results revealed that in the upper river in Łaziska village, two indices: total suspended solids and dissolved oxygen content classified the water to II purity class, whereas four indices classified the water to the same class in Mniszek locality (point 2). The other indices classified the water to I purity class. Investigations of utility values of the Szabasówka river revealed that in point 1 its water cannot be used for for domestic water supply because of high concentration of total suspended solids. Along the whole analysed stretch, water did not meet the requirements for a natural habitat of the Salmonids because of high temperature and low content of dissolved oxygen. Cyprinids have adequate environmental conditions only in point 2.

Słowa kluczowe

PL

rzeki; rzeka Szabasowka; wody plynace; jakosc wody; walory uzytkowe; wlasciwosci fizykochemiczne; temperatura wody; odczyn wody; biochemiczne zapotrzebowanie tlenu; przewodnosc elektrolityczna; zawiesina ogolna; substancje rozpuszczone; tlen rozpuszczony; azot amonowy; azot azotanowy; azotany; fosforany; fosfor ogolny; chlorki; siarczany; jony magnezu; jony wapnia

EN

river; Szabasowka River; running water; water quality; utility value; physicochemical property; water temperature; water pH; biochemical oxygen demand; electrolytic conductivity; total suspended matter; dissolved substance; dissolved oxygen; ammonia nitrogen; nitrate nitrogen; nitrate; phosphate; total phosphorus; chloride; sulphate; magnesium ion; calcium ion

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.93-102,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Policht-Latawiec A.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Kanownik W.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Aczel A.D., 2005. Statystyka w zarządzaniu. Wyd. Naukowe PWN Warszawa. Bonczar Z., Kostuch R., Kwiecień R., Kwoczyńska В., Maślanka K, Policht A., Popławski Ł., Słupek J., Stanke E., Szymacha A., 2005. Oddziaływanie na środowisko nowo wybudowanego zbiornika wodnego Domaniów na rzece Radomce. Monografia. Infrastr. Ekol. Ter. Wiejs. PAN Kraków.
• Kanownik W., Kowalik Т., Bogdał A., Ostrowski K, Rajda W., 2011. Jakość i walory użytkowe wody potoku Szczyrzawy. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 561, 65-81.
• Kanownik W., Rajda W., 2011. Samooczyszczanie wody potoku Pychowickiego. Zesz. Prob. Post. Nauk Roi. 561,81-91.
• Kostuch R., Maślanka К., PolichtA., 2004. Wstępna ocena gospodarczego i ekologicznego znaczenia zbiornikawodnego Domaniów. Zesz. Nauk. AR Krak. 412, Inż. Srod. 25,421-431.
• Kuźniar A., Twardy S., Kowalczyk A., 2008. Przyczyny zamian stężenia związków azotu i fosforu w wodach powierzchniowych górnej zlewni Sanu (po przekrój w Przemyślu) w latach 1990­2005. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 8, 1(22), 185-196.
• Mioduszewski W., 2006. Kształtowanie i wykorzystanie zasobów wodnych w krajobrazie rolniczym. [W:] Woda w krajobrazie rolniczym. Woda Srod. Obsz. Wiejs. - Rozpr. Nauk. Monogr. 18. IMUZ Falenty.
• Mosiej J., Komorowski H., Karczmarczyk A., Suska A., 2007. Wpływ zanieczyszczeń odprowadzanych z aglomeracji łódzkiej na jakość wody w rzekach Ner i Warta. Acta Sci. Pol., Form. Circum. 6(2), 19-30.
• Ostrowski К., Policht A., Rajda W., Bogdał A., 2008. Zmiany przewodności elektrolitycznej i stężeń biogenów w wodzie z biegiem cieku odwadniającego małą zlewnię rolniczą. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 528,123-131.
• Policht-Latawiec A., 2012. Effect of treated sewage on water quality in the receiving waters. Acta Hortic. Regiotec. 15, 46-49.
• Rajda W., Kanownik W., 2006. Cechy fizyko-chemiczne i źródła zanieczyszczeń wody potoku na terenie zurbanizowanym. Rocz. Glebozn. 57,1/2, 164-170.
• Rajda W., Kanownik W., 2007. Some Water Quality Indices in Small Watercourses in Urbanized Areas. Arch. Environ. Prot. 33(4), 31-38.
• Sojka M., Murat-Błażejewska S., 2009. Stan fizykochemiczny i hydromorfologiczny małej rzeki nizinnej. Rocz. Ochr. Srod. 11, 727-737.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych. Dz.U. Nr 176, poz. 1455 [2002а].
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Dz.U. Nr 204, poz. 1728 [2002b],
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych. Dz.U. Nr 162, poz. 1008.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowa­dzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. Dz.U. Nr 258, poz. 1550.
• Woś A. 1999. Klimat Polski. Wyd. Naukowe PWN Warszawa.