PL
Pierwotniak Plasmodiophora brassicae wywołujący kiłę kapusty stanowi zagrożenie w uprawach kapustowatych roślin warzywnych i rzepaku w Polsce. Dotychczas występowanie P. brassicae wykazano w próbach porażonych roślin i w glebie z pól, na których stwierdzono objawy kiły kapusty na roślinach uprawnych lub chwastach z rodziny kapustowatych. Celem pracy było określenie nasilenia występowania patogena w losowo pobranych próbach gleb rolniczych w Wielkopolsce. Próby gleby pobrano ze 196 pól z terenu wszystkich powiatów wiejskich (31) i miejskich (4) województwa wielkopolskiego. Występowanie pierwotniaka badano przy pomocy biotestu na roślinach podatnego genotypu Brassica rapa ssp. pekinensis oraz na roślinach rzepaku ozimego, podatnej na tego patogena odmiany Monolit. W większości prób gleby nie wykryto sprawcy w ilości wystarczającej do wywołania objawów choroby u podatnych roślin kapustowatych. Patogena nie wykryto w żadnej glebie spośród gmin miejskich, natomiast jego obecność stwierdzono na polach ośmiu powiatów wiejskich (25,8%). Dla Wielkopolski wykreślono aktualną mapę z zaznaczonymi powiatami, w których stwierdzono P. brassicae w losowo pobieranych próbach gleby z uprawami rolniczymi. Stwierdzono, iż pierwotniak P. brassicae występuje, choć nieczęsto spotykany jest w glebach rolniczych w Wielkopolsce. Działania o charakterze prewencyjnym mogą w znacznym stopniu ograniczyć dalsze rozpowszechnianie się tego groźnego patogena.
EN
The protozoan pathogen Plasmodiophora brassicae – responsible for clubroot, is a considerable threat to cruciferous vegetables and oilseed rape in Poland. So far, the occurrence of P. brassicae has been shown in plants and soil obtained from fields, where clubroot was found on crop or weed plants belonging to Brassicaceae family. The aim of this study was to evaluate the occurrence of the pathogen in randomly collected samples of agricultural soils in Wielkopolska province (central-west Poland) in 2011–2012. Soil samples were obtained from 196 fields, encompassing 31 rural and 4 urban counties of Wielkopolskie voivodeship (province). The presence of the pathogen was examined by bioassay on plants of a susceptible genotype of Brassica rapa ssp. pekinensis and a susceptible variety of oilseed rape. In most cases, the soil sample was free from pathogen quantities sufficient to cause symptoms of clubroot on susceptible cruciferous plants. The pathogen was not detected in any soil of municipal counties of Wielkopolska, but they were found in eight rural counties (25.8%). A map of Wielkopolska with the present occurrence of the pathogen in randomly selected samples of agricultural soils in 2011–2012 has been drawn. Based on our monitoring it can be concluded that P. brassicae is currently present, but not widely spread in agricultural soils of Wielkopolska. The actions of a preventive character can significantly reduce the further spread of this damaging pathogen.