Redukcja przyrostów rocznych daglezji zielonej i sosny pospolitej w zależności od warunków termiczno-pluwialnych w Nadleśnictwie Kędzierzyn

• Autorzy: Ziemianska M. , Kalbarczyk R. , Bilous A. , Leshchenko O.

Warianty tytułu

EN

Reduction of Douglas fir and Scots pine radial increments depending on thermal and pluvial conditions in Kedzierzyn Forest District

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The main objective of the research was to evaluate the incremental response of Douglas fir and Scots pine subjected to strong environmental stress to variable thermal and precipitation conditions. We also attempted to determine periods of tree−ring width reduction caused by strong anthropopressure associated with the activities of nearby industrial plants, which are burdensome for the environment. The studied forest stands are located in the Kędzierzyn Forest District, in Kotlarnia forestry (50°27‵59‵‵N, 18°38‵42‵‵E) approximately 8 km away from the nitrogen production plants. We used standard methodology applied in the dendrochronological studies with the support of the TSAP−Win, Cofecha, Arstan and Quercus 06.01 softwares. We found that Douglas fir and Scots pine stands growing in the permanently damaged zone due to the adverse effects of industry responded to meteorological conditions in a manner typical of the species. In the study of the relationship between weather and growth, thermal and precipitation conditions were more important in the current year than in the year preceding the increment. A similar distribution of reductions and periods of partial regeneration in both species were also observed. In the same multi−annual period of 1961−1991 deeper reductions of annual increments were observed in Douglas fir (>70%) than in Scots pine (in the range of 50−70%). Conditions, in which trees grew in the Kędzierzyn Forest District, contributed to the decrease in annual increments of both Douglas fir and Scots pine, while the previous species turned out to be a more sensitive one, which had been indicated by other researchers ealier.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; dendroklimatologia; drzewa lesne; daglezja zielona; Pseudotsuga menziesii; sosna zwyczajna; Pinus sylvestris; przyrosty roczne; redukcja przyrostu; warunki termiczno-opadowe; Nadlesnictwo Kedzierzyn

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2019
• Tom: 163
• Numer: 03
• Opis fizyczny: s.198-208,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Ziemianska M.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 55, 50-357 Wrocław

autor

Kalbarczyk R.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 55, 50-357 Wrocław

autor

Bilous A.

• Państwowy Ukraiński Uniwersytet Przyrodniczy, ul.Bohaterów Obrony 15, Kijów, 03041, Ukraina

autor

Leshchenko O.

• Państwowy Ukraiński Uniwersytet Przyrodniczy, ul.Bohaterów Obrony 15, Kijów, 03041, Ukraina

Bibliografia

• Barniak J., Krąpiec M. 2009. Wpływ działalności przemysłowej na drzewostany sosnowe w rejonie Tarnobrzega w świetle analizy dendrochronologicznej. Sylwan 153 (12): 825-835.
• Bell J. N. B., Treshow M. 2004. Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa.
• Bijak S. 2017. Zróżnicowanie bonitacji wzrostowej drzewostanów daglezjowych w Polsce. Sylwan 161 (3): 208-217.
• Bilous A., Myroniuk V., Holiaka D., Bilous S., See L., Schepaschenko D. 2017. Mapping growing stock volume and forest live biomass: a case study of the Polissya region of Ukraine. Environmental Research Letters 12, 105001.
• Biniak-Pieróg M., Żyromski A., Rolbiecki R., Rolbiecki S., Żyromski M., Żmuda R. 2016. Effect of thermal conditions and precipitation on growth rate of Scott pine. Journal of Ecological Engineering 17 (5): 1-8.
• Cedro A. 2001. Dependence of radial growth of Pinus sylvestris L. from Western Pomerania on the rainfall and temperature conditions. Geochronometria 20: 69-74.
• Eckstein D. 1990. Qualitative assessment of past environmental changes. W: Cook E. R., Kairiukstis L. A. [red.]. Methods of Dendrochronology. Applications in the Environmental Sciences. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht. 220-223.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2003. Tree rings as indicators of environmental change. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities. Forestry 6 (2): 1-8.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2004a. Klimatyczne uwarunkowania przyrostu radialnego daglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) rosnącej na obszarze Polski. Sylwan 148 (12): 31-38.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2004b. Lata wskaźnikowe daglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) na obszarze Polski. Sylwan 148 (12): 39-47.
• Feliksik E., Wilczyński S. 2008. Sygnał klimatyczny w słojach Picea sitchensis (Bong.) Carriere oraz Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco. Sylwan 152 (6): 3-13.
• Feliksik E., Wilczyński S., Durło G. 2005. Dendroklimatologiczna charakterystyka daglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii Mirb.) Franco.) występującej w Karpatach Polskich. Acta Scientiarum Polonorum Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria 4 (1): 11-21.
• Filipiak M., Ufnalski K. 2004. Growth reaction of European Silver fir (Abies alba Mill.) associated with air quality improvement in the Sudeten mountains. Polish Journal of Environmental Studies 13 (3): 267-273.
• Fritts H. C. 1976. Tree-rings and climate. Academic Press, London, New York, San Francisco.
• Grissino-Mayer H. D. 2001. Evaluating cross-dating accuracy: a manual and tutorial for the computer program Cofecha. Tree Ring Research 57: 205-221.
• Holmes R. L. 1994. Dendrochronology Program Library – Users manual. Laboratory of Tree-Ring Research, University of Arizona, Tuscon.
• Hordo M., Metslaid S., Kiviste A. 2009. Response of Scots Pine (Pinus sylvestris L.) radial growth to climate factors in Estonia. Baltic Forestry 15 (2): 195-205.
• Malik I., Wistuba M., Danek M., Danek T., Krąpiec M. 2011. Wpływ emisji zanieczyszczeń atmosferycznych przez zakłady chemiczne w Tarnowskich Górach (północna część Wyżyny Śląskiej) na szerokość przyrostów rocznych sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 47: 9-21.
• Matyssek R., Wieser G., Calfapietra C., de Vries W., Dizengremel P., Ernst D., Jolivet Y., Mikkelsen T. N., Mohren G. M. J., le Thiec D., Tuovinen J. P., Weatherall A., Paoletti E. 2012. Forests under climate change and air pollution: gaps in understanding and future directions for research. Environmental Pollution 160: 57-65.
• Netsvetov M., Prokopuk Y., Didukh Y., Romenskyy M. 2018. Climatic sensitivity of Quercus robur L. in floodplain near Kyiv under river regulation. Dendrobiology 79: 20-33.
• Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Kędzierzyn na okres 01.01.2011-31.12.2020. 2010. Program Ochrony Przyrody. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Krakowie.
• Schweingruber F. H. 1996. Tree rings and environment dendroecology. Paul Haupt Publishers, Berne – Stuttgart – Vienna.
• Sensuła B., Wilczyński S., Opała M. 2015. Tree growth and climate relationship: dynamics of scots pine (Pinus sylvestris L.) growing in the near-source region of the combined heat and power plant during the development of the pro-ecological strategy in Poland. Water Air Soil Pollut 226: 220.
• Sensuła B., Wilczyński S. 2017. Climatic signals in tree-ring width and stable isotopes composition of Pinus sylvestris L. growing in the industrialized area nearby Kędzierzyn-Koźle. Geochronometria 44: 240-255.
• Skrobek G. 2016. Zdegradowane drzewostany Nadleśnictwa Kędzierzyn – ich przebudowa. Maszynopis. Nadleśnictwo Kędzierzyn.
• Speer J. H. 2010. Fundamentals of tree-ring research. The University of Arizona Press, Tucson, Arizona, USA.
• Stravinskiene V., Bartkevicius E., Plausinyte E. 2013. Dendrochronological research of Scots pine (Pinus sylvestris L.) radial growth in vicinity of industrial pollution. Dendrochronologia 31: 179-186.
• Tomczyk A. M., Szyga-Pluta K. 2016. Okres wegetacyjny w Polsce w latach 1971-2010. Przegląd Geograficzny 88 (1): 75-86.
• Vacek S., Vacek Z., Bílek L., Simon J., Remeš J., Hůnová I., Král J., Putalová T., Mikeska M. 2016. Structure, regeneration and growth of Scots pine (Pinus sylvestris L.) stands with respect to changing climate and environmental pollution. Silva Fennica 50 (4): article id 1564.
• Vitas A., Žeimavičius K. 2006. Trends of decline of Douglas fir in Lithuania: dendroclimatological approach. Baltic Forestry 12 (2): 200-208.
• Walanus A. 2005. Program Quercus 06.01. Instrukcja obsługi. Kraków.
• Wilczyński S. 2006. The variation of tree-ring widths of Scots pine (Pinus sylvestris L.) affected by air pollution. European Journal of Forest Research 125: 213-219.
• Wilczyński S., Feliksik E. 2007. Local chronologie and region al diversity of dendrochronological Signac of Douglas Fir in Poland. Geochronometria 26: 69-80. DOI: 10.2478/v10003-007-0008-z.
• Zang C., Biondi F. 2015. treeclim: an R package for the numerical calibration of proxy-climate relationships. Ecography 38: 431-436.
• Zielski A., Krąpiec M. 2009. Dendrochronologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.26202/sylwan.2018110