Porównanie struktury wewnętrznej oraz właściwości przemiałowych ziarna orkiszu i pszenicy zwyczajnej z uprawy ekologicznej

• Autorzy: Cacak-Pietrzak G. , Gondek E. , Jonczyk K.

Warianty tytułu

EN

Comparison of internal structure and milling properties of spelt and bread wheat from ecological farming

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono badania mające na celu porównanie struktury wewnętrznej oraz właściwości przemiałowych ziarna orkiszu (odmiana Schwabenkorn) oraz pszenicy zwyczajnej (odmiany Legenda i Parabola). Ziarno pochodziło z uprawy ekologicznej z doświadczenia przeprowadzonego w sezonie 2009/2010 w Stacji Doświadczalnej Osiny, należącej do IUNG-PIB w Puławach. Struktura wewnętrzna orkiszu była podobna jak ziarna pszenicy zwyczajnej odmiany Legenda, cechowała się luźnym ułożeniem ziaren skrobi i białka. W porównaniu z ziarnem pszenicy zwyczajnej, ziarno orkiszu cechowało się istotnie mniejszą masą 1000 ziaren, gęstością w stanie usypowym, wyrównaniem oraz większą zawartością popiołu. Wydajność mąki ogółem uzyskanej z przemiału ziarna orkiszu była na podobnym poziomie jak z ziarna pszenicy zwyczajnej odmiany Legenda, istotnie więcej mąki uzyskano z przemiału ziarna odmiany Parabola. Nakłady energetyczne na przemiał ziarna orkiszu były istotnie niższe w porównaniu z ilością energii zużywanej podczas przemiału ziarna pszenicy zwyczajnej.

EN

Comparison of internal structure and milling properties of spelt (variety Schwabenkorn) and bread wheat (variety Legenda and Parabola) was presented in this work. The seed came from organic cultivation from the experiment conducted in 2009/2010 season at the Experimental Station Osiny, belonging to IUNG-PIB in Pulawy. The internal structure of spelt was similar to bread wheat grain (variety Legenda), it was characterized by a loose arrangement of starch grains and protein. Compared with a grain of bread wheat, spelt grain were characterized by a signifi cantly lower weight of 1000 grains, test weight, uniformity and higher ash content. Total yield of fl our obtained from the milling of spelt grain was at a similar level as the grain wheat variety Legenda, signifi cantly more fl our obtained from the milling of grain variety Parabola. The energy expenditure for milling spelt grain were signifi cantly lower compared to the amount of energy used during milling of wheat grain.

Słowa kluczowe

PL

pszenica orkisz; pszenica zwyczajna; ziarno; gatunki roslin; wlasciwosci przemialowe; struktura wewnetrzna; cechy fizykochemiczne; uprawa ekologiczna

EN

spelt wheat; common wheat; grain; plant species; milling property; internal structure; physicochemical trait; ecological cultivation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2013
• Tom: 574
• Opis fizyczny: s.3-10,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Cacak-Pietrzak G.

• Katedra Technologii Żywności, Wydział Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159c, 02-787 Warszawa

autor

Gondek E.

• Katedra Technologii Żywności, Wydział Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159c, 02-787 Warszawa

autor

Jonczyk K.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Puławy

Bibliografia

• Abdel Aal E.-S.M., Hucl P., Sosulski F.W., 1995. Compositional and nutritional characteristics of spring einkorn and spelt wheats. Cereal Chem. 72 (6), 621–624.
• Achremowicz B., Kulpa D., Mazurkiewicz J., 1999. Technologiczna ocena ziarna pszenic orkiszowych. Zeszyty Naukowe AR w Krakowie nr 360, Technologia Żywności z. 11, 11–17.
• Cacak-Pietrzak G., Gondek E., 2010. Właściwości przemiałowe ziarna orkiszu i pszenicy zwyczajnej. Acta Agrophysica 182, 16 (2), 263–273.
• Capouchová I., 2001. Technological quality of spelt (Triticum spelta L.) from ecological growing system. Sci. Agric. Bohem. 32 (4), 307–322.
• Ceglińska A., Cacak-Pietrzak G., 2009. Mity a nauka. Magiczne właściwości dzikich zbóż św. Hildegardy – orkisz, szarłat, komosa ryżowa. Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe ATLA 2, Wrocław. http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/rolnictwo-ekologiczne (data dostępu: 30.11.2013)
• Kohajdová Z., Karovičová J., 2008. Nutritional value and baking applications of spelt wheat. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment. 7 (3), 5–14.
• Kuś J., Jończyk K., 2010. Produkcyjna i środowiskowa ocena różnych systemów gospodarowania. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 547, 193–204.
• Makowska A., Obuchowski W., Adler A., Sulewska H., 2008. Charakterystyka wartości przemiałowej i wypiekowej wybranych odmian orkiszu. Fragmenta Agronomica 1 (97), 228–239.
• Marconi E., Carcea M., Schiavone M., Cubadda R., 2002. Spelt (Triticum spelta L.) pasta quality: combined effect of fl our properties and drying conditions. Cereal Chem. 79 (5), 634–639.
• PN-EN ISO 20483:2007. Ziarno zbóż i nasiona roślin strączkowych – oznaczanie zawartości azotu i przeliczanie na zawartość białka.
• PN-70/R-74008. Ziarno zbóż. Oznaczanie ziarn szklistych.
• PN-68/R-74017. Ziarno zbóż i nasiona strączkowe jadalne. Oznaczanie masy 1000 ziaren.
• PN-ISO 7971-2:1998. Ziarno zbóż. Oznaczanie gęstości w stanie zsypnym, zwanej „masą hektolitra”.
• PN-ISO 2171:1994. Ziarno zbóż i przetwory zbożowe. Oznaczanie popiołu całkowitego. Praca zbiorowa 1983.
• Analiza zbóż i przetworów zbożowych. Red. T. Jakubczyk, T. Haber. Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa. Praca zbiorowa 2008.
• Wybrane zagadnienia z technologii żywności. Red. A. Jarczyk, E. Dłużewska. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Tyburski J., Babalski M., 2006. Uprawa i przetwórstwo pszenicy orkisz. Poradnik dla rolników. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Radomiu.