Wpływ rolniczego użytkowania i okrywy roślinnej na stężenia azotanów w ciekach i odciekach drenarskich północno-zachodniej Polski

• Autorzy: Borowiec S. , Zablocki Z.

Warianty tytułu

EN

Effect of agricultural usage and plant cover on nitrate concentrations in stream and drainage waters of north-western part of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wpływ użytkowania rolniczego i udziału gruntów ornych w zlewni na średnie i maksymalne stężenia N-NO₃ w wodach rzek północnej części województwa szczecińskiego oraz wpływ okrywy roślinnej i opadów na stężenia azotanów w odciekach drenarskich. Stwierdzono istotną i dodatnią korelację pomiędzy udziałem gruntów ornych w zlewni a średnimi i maksymalnymi stężeniami N-NO₃ w wodach rzek północnej części województwa szczecińskiego. W odciekach drenarskich stwierdzono najwyższe średnie roczne stężenia N-NO₃ (12,1-15,1 mg/dm³) ze zlewni, w których uprawiane były buraki cukrowe i/lub kukurydza, natomiast najniższe średnie roczne stężenia azotanów (4,3-6,8 mg N-NO₃/dm³) w odciekach ze zlewni, w których uprawiane były lucerna, rzepak ozimy lub zboża ozime. Wyniki te wskazują na możliwość obniżenia stężeń azotanów w wodach cieków i drenów w północno-zachodniej części Polski przez zapewnienie okrywy roślinnej w zlewni w okresie jesienno-zimowym.

EN

The effects of agricultural usage and participation of arable soils in catchment on mean and maximal N-NO₃ mg/dm³ concentrations in river waters of north-western part of Szczecin voievodeship as well as the effect of plant cover and precipitations on nitrate concentrations in drainage waters were studied and the results are presented in this paper. The significant and positive correlation between participation of arable soils in the catchment and mean and maximal N-NO₃ concentrations in river waters of northern part of Szczecin voievodeship was confirmed. In drainage waters the highest mean annual N-NO₃ concentrations (12,1-5,1 mg/dm³) were found in catchments under the sugar beets and/or maize and the lowest nitrates concentrations (4,3-6,8 mg N-NO₃/dm³) in catchments under the lucerne, winter rape or winter corns. These results indicate on possibilities of significant dimnishing of nitrate concentrations in river and drainage waters on the areas of north-western part of Poland when plants cover were kept on the fields during the autumn-winter season.

Słowa kluczowe

PL

rolnictwo; uzytkowanie rolnicze; rosliny uprawne; okrywa roslinna; stezenie azotanow; cieki drenarskie; odcieki drenarskie; Polska Polnocno-Zachodnia; stezenie azotu azotanowego

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1996
• Tom: 440
• Opis fizyczny: s.19-25,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Borowiec S.

• Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Akademia Rolnicza w Szczecinie, ul.Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Zablocki Z.

• Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Akademia Rolnicza w Szczecinie, ul.Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

Bibliografia

• 1. BOROWIEC S. (1979). Zróżnicowanie stężeń składników chemicznych w ciekach północnej części województwa szczecińskiego w przestrzeni i czasie. Rocz. Glebozn. XXX (3), 143-155.
• 2. BOROWIEC S. (1984). Wpływ udziału gruntów ornych i lasów w zlewni na skład chemiczny wód powierzchniowych. W Materiałach z Sympozjum „Skład chemiczny wód glebowych, gruntowych i powierzchniowych w warunkach intensywnej produkcji rolniczej", IUNG, PTG, IMUZ, cz. II, 123 -126.
• 3. BOROWIEC S., SKRZYCZYŃSKI T. (1977). Średnie stężenia azotu, fosforu i potasu oraz ich udział w łącznej ilości NPK odprowadzanej przez dreny i cieki środkowej części byłego powiatu szczecińskiego. Zesz. Nauk. AR w Szczec., 64, 73-80.
• 4. BOROWIEC S., SKRZYCZYŃSKI Т., KUCHARSKA T. (1978). Migracja składników mineral­nych z gleb Niziny Szczecińskiej. Szczec. Tow Nauk., PWN, 47 (1), 3-68.
• 5. BOROWIEC S., ZABŁOCKI Z. (1986). Współdziałanie czynników kształtujących stężenia skład­ników w odciekach drenarskich. Zesz. Nauk. AR w Szczec., 124, 49-55.
• 6. BOROWIEC S., ZABŁOCKI Z. (1987). The effect of cultivated plants on nitrate-nitrogen concentrations in drainage waters, 5th International Symposium of CIEC, Protection of water quality from harmful emissions with special regard to nitrate, 2 (1), 36-41, Balatonfured, Hungary.
• 7. BOROWIEC S., ZABŁOCKI Z. (1993a). Wpływ użytkowania geoekosystemów nizinnycn północ­no-zachodniej Polski na chemizm wód powierzchniowych i drenarskich. Geoekosystemy obszarów nizinnych, Ossolineum, 25-30.
• 8. BOROWIEC S., ZABŁOCKI Z. (1993 b): Zmiany stężeń związków azotu i fosforu w drenach i ciekach odwadniających zlewnie rolnicze na Pomorzu Zachodnim w latach 1975-1992. Pollutants in Environment 3, 31-35, Katedra Chemii Ogólnej ART Olsztyn.
• 9. KOŹMIŃSKI CZ. (1983). Agroklimat województwa szczecińskiego. STN, Wydz. Nauk Przyrodniczo-Leśnych, L, 1-194.