Wiązanie jonów miedzi, cynku i żelaza przez włókno pokarmowe z wytłoków czarnych porzeczek

• Autorzy: Borycka B.

Warianty tytułu

EN

Binding of the copper, zinc and iron ions to dietary fibre from black currant pomace

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odpady przemysłu owocowo-warzywnego zawierają znaczące ilości włókna pokarmowego, dlatego mogą stać się tanim i cennym błonnikowym surowcem wtórnym. Włókno pokarmowe jest substancją dietetyczną poprawiającą i regulującą pracę organizmu przez m.in. zdolność obniżenia w organizmie poziomu żółci, kwasów tłuszczowych, cholesterolu we krwi. Szczególne nadzieje wiąże się ze zdolnością włókna do sorpcji metali, w tym metali ciężkich. Ta właściwość, w przypadku makro- i mikroelementów, może zmniejszać użyteczność błonnika jako dodatku do żywności. Celem badań było określenie zdolności sorpcji Cu, Zn i Fe przez preparat wytłokowy z czarnych porzeczek w kontekście stosowania go jako błonnikowego dodatku do żywności. Wyniki badań sorpcji miedzi, cynku i żelaza w środowisku kwaśnym wskazują, że włókno porzeczkowe stosunkowo najlepiej wiąże Cu (>68%), a najsłabiej, ważny dla organizmu, mikroelement Fe (>7,5%), oraz że poziom sorpcji metali przez to włókno zależy wprost proporcjonalnie od temperatury tego procesu.

EN

Wastes from the fruit and vegetable processing industries consist of significant quantities of nutritive fibre, thus, they could become the low-cost and valuable by-product containing cellulose. Nutritional fibre is a dietary substance that improves and regulates the functioning of human body owing to, among other things, its ability to reduce the level of bile, fatty acids, and cholesterol in blood. In particular, the ability of fibre to absorb metals including heavy metals seems to be very promising. On the other hand, in the case of macro- and microelements, this specific property of fibre can reduce the usability of fibre as a food additive. The objective of this research aimed at analysing the potential of a black currant pomace preparation to absorb Cu, Zn, and Fe ions in the context of this pomace being applied as a fibre additive to foodstuffs. The results of the research into Cu, Yn and Fe ions sorption in the acidy environment indicate that the currant fibre binds Cu ions (>68%) relatively the best, whereas the sorption of Fe, an important microelement for human organisms, is the lowest (>7,5%), and that the level of metal sorption is directly proportional to temperature.

Słowa kluczowe

PL

czarna porzeczka; wytloki owocowe; wlokno pokarmowe; wiazanie jonow miedzi; wiazanie jonow cynku; wiazanie jonow zelaza; cynk; miedz; zelazo; sorpcja jonow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2005
• Tom: 12
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.83-91,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Borycka B.

• Katedra Nauk o Jakości, Politechnika Radomska, ul.Chrobrego 31, 26-600 Radom

Bibliografia

• [1] Bartnikowska E.: Włókno pokarmowe w żywieniu człowieka zdrowego i chorego. Mat. Konf.: „Włókno pokarmowe - skład chemiczny i biologiczne działanie”. Radzików, kwiecień 1997, s. 101-118.
• [2] Bartnikowska E.: Wpływ włókna pokarmowego na metabolizm lipidów. Żyw. Człow. Met.., 1994, 21, 3, 269-285.
• [3] Borycka B.: Wytłoki owocowe w kompozycjach błonnikowych. Przem. Ferm. Owoc. Warz., 1996, 12, 37-39.
• [4] Borycka B., Żuchowski J.: Metal sorption capacity of fibre preparations from fruit pomace. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1998, 1, 67-76.
• [5] Borycka B., Górecka D.: Charakterystyka nowych wysokobłonnikowych preparatów wytłokowych. Przem. Ferm. Owoc. Warz. 2001, 2, 30-33.
• [6] Borycka B.: Wytłoki aroniowe w dietetycznych preparatach wysokobłonnikowych. W: J. Żuchowski (red), Towaroznawstwo wobec integracji z UE. Wyd. PR. Radom 2004, s. 704-713.
• [7] Casterline J.L. Jr., Ku Y.: Binding of zinc to apple fiber, wheat bran, and fiber components. J. Food Sci., 1993, 58, 2, 365-368.
• [8] Cummings J.H.: Nutritional implications of dietary fiber. Amer. J. Clin. Nutr., 1978, 31, Suppl., 521-528.
• [9] Gawęcki J., Stachowiak J.: Sorpcja Cu, Zn i Mn na prepararatach błonnikowych z ziemniaka otrzymanych w zróżnicowanych warunkach obróbki termicznej. Przem. Spoż. 1991, 3, 71-72.
• [10] Gawęcki J., Stachowiak J.: Stability of copper, molybdenum, and selenium ions binding to the surface of dietary fibre preparations in simulated conditions of the human gastrointestinal tract, Acta Alim. Pol. 1989, 1, 113-118.
• [11] Harper H. A., Rodwell V. W., Mayes P. A.: Zarys chemii fizjologicznej. PZWL. Warszawa 1983.
• [12] Kłyszejko-Stefanowicz L.: Ćwiczenia z biochemii. PWN. Warszawa 1972.
• [13] Kritschevsky D.: Dietary fiber an antitoxic agent. Curr. Top. Nutr. Dis., 1989, 22, 327-341.
• [14] Krełowska-Kułas M.: Badania jakości produktów spożywczych. PWE. Warszawa 1993.
• [15] Laszlo J. A.: Effects of gastrointestinal conditions on the mineral-binding properties of dietary fibers. Adv. Exp. Med. Biol., 1989, 249, 133-145.
• [16] Łoś-Kuczera M.: Produkty spożywcze. Skład i wartość odżywcza Wyd. IŻŻ. Warszawa 1990.
• [17] Marcinkowska-Suchowierska E.: Błonnik a rak jelita grubego. Żyw. Człow. Metab., 1986, 13, 2, 152-156.
• [18] Marzec Z., Kunachowicz H., Iwanow K., Rutkowska U.: Tabele zawartości pierwiastków śladowych w produktach spożywczych, Wyd. IŻŻ. Warszawa 1992.
• [19] McConnel A.A., Eastwood M.A., Mittchell W.D.: Physical characteristics of vegetable foodstuffs that could influence bowel function. J. Sci. Fd. Agric., 1974, 25, 1457-1463.
• [20] McQueen R.E., Nicholson J.W.G.: Modification of the neutral-detergent fiber procedure for cereals and vegetables by using amylase. J. AOAC, 1979, 62, 3, 676-680.
• [21] Platt S.R., Clydesdale F. M.: Mineral biding characteristics of lignin, guar gum, cellulose, pectin and neutral detergent fiber under simulated duodenal pH conditions. J Food Sci., 1987, 52 (5), 1414-1419.
• [22] PN-90/ A-75101/04. Oznaczanie kwasowości ogólnej.
• [23] Rozporządzenie M. Z. w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu albo na powierzchni żywności. Dz. U. 2003. Nr 37, poz. 326.
• [24] Sikorski Z., Drozdowski B., Samotuch B., Pałasiński M.: Chemia żywności. PWN. Warszawa 1988.
• [25] Stachowiak J., Gawęcki J., Sorption of copper, molybdenum, and selenium ions on selected dietary fibre preparations, Acta Alim. Pol., 1989, 15, 107-112.
• [26] Stachowiak J., Kubiak A.: Sorpcja cynku na wybranych preparatach błonnikowych. Roczniki AR w Poznaniu, 1990, 210, 77.
• [27] Stachowiak J.: Właściwości sorpcyjne błonnika pokarmowego i jego głównych frakcji. Roczniki AR w Poznaniu, 1993, 256, 57-63.
• [28] Thompson A. A., Weber C.: Influence of pH binding of copper, zinc and iron in six fiber sources, J. Food Sci.,1979, 44, 752-754.
• [29] Torre M., Rodriquez A. R., Saura-Calixto F.: Binding of minerals by new sources of high dietary fiber content. Spec. Publ. Soc. Chem., 1990, 83 (Diet. Fibre. Chem. Biol. Aspects), 197-202.
• [30] Torre M., Rodriquez A. R., Saura-Calixto F.: Physico-chemical mechanism of interaction between polyvalent metal cations and dietary fibre cations A. Symp. Within the Framework of the Cost 92 Programme; Topics in Dietary Fibre Research, Roma - Viterbo, 1992, p. 49.
• [31] Trowell H. C.: Definition of dietary fiber and hypothesis that it is a protective factor in certain diseases. Amer. J. Clin. Nutr., 1976, 29, 417-425.
• [32] Van Soest P. J.: Use of detergents in the analysis of fibrous feeds. J. AOAC, 1963, 13, 5, 825-835.