Pochodzenie jodły pospolitej (Abies alba Mill.) z Nadleśnictwa Osusznica w świetle badań DNA cytoplazmatycznego - ostoja jodły sudeckiej na Pomorzu?

• Autorzy: Dzialuk A. , Czarnecki J. , Gout R. , Filipiak M.

Warianty tytułu

EN

Origin of silver fir (Abies alba Mill.) from Osusznica Forest District revealed by cytoplasmic DNA markers - refugium of Sudety fir in Pomerania?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Genetic markers in mitochondrial and chloroplast DNA were analysed to determine the native status and possibly trace the origin of the silver fir (Abies alba Mill.) growing outside this species natural range in Osusznica Forest District (northern Poland). The provenance of the extralimital populations were determined through comparison with reference samples from the native range of silver fir in Poland and Ukraine. Our results suggest that the Sudety Mts. are the most probable region of the origin of fir from Osusznica. It also seems that the plus seed stands in Osusznica can be treated as a valuable archive of the genetic resources of the fir from the Sudety and, if necessary, may support program of this species restitution.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; Nadlesnictwo Osusznica; drzewa lesne; zmiennosc genetyczna; jodla pospolita; Abies alba; pochodzenie roslin; markery genetyczne; DNA chloroplastowy; DNA mitochondrialny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2013
• Tom: 157
• Numer: 02
• Opis fizyczny: s.139-148,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dzialuk A.

• katedra Genetyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, ul.Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz

autor

Czarnecki J.

• Nadleśnictwo Osusznica, Osusznica 3, 77-130 Lipnica

autor

Gout R.

• Laboratorium Molekularnych Markerów DNA Roślin, Narodowo-Techniczny Uniwersytet Ukrainy, ul.Gen.Chuprynki 103, 79057 Lwów, Ukraina

autor

Filipiak M.

• Pracownia Systematyki i Geografii, Instytut Dendrologii, Polska Akademia Nauk, ul.Parkowa 5, 62-035 Kórnik

Bibliografia

• Barzdajn W. 2004. Odbudowa bazy nasiennej karkonoskich populacji jodły pospolitej. W: Štursa J., Mazurski K. R.,
• Alucki A., Otocka J. [red.]. Geoekologické problémy Krkonoš. Sborn. Mez. Věd. Konf., Listopad 2003, Szklarska Poręba. Opera Corcontica 41: 376−382.
• Barzdajn W. 2009. Adaptacja różnych pochodzeń jodły pospolitej (Abies alba Mill.) do warunków Sudetów. Leśne Prace Badawcze 70 (1): 49−58.
• Bergmann F. 1995. Genetische Charakterisierung der erfassten Restvorkommen mittels Isoenzym−Genmarkern. Genetik und Waldbau der Weisstanne. Schriften der Sächsischen Landesanstalt für Forsten 5: 65−78.
• Bernadzki E. 2008. Jodła pospolita. Ekologia, zagrożenia, hodowla. PWRIL, Warszawa.
• Boratyński A. 1983. Systemetyka i geograficzne rozmieszczenie jodły. W: Białobok S. [red.]. Jodła pospolita (Abies alba Mill.). PWN, Warszawa−Poznań. 41−86.
• Boratyński A., Filipiak M. 1997. Jodła pospolita (Abies alba Mill.) w Sudetach. Rozmieszczenie, warunki występowania, stan zachowania drzewostanów. Arboretum Kórnickie 42: 149−183.
• Corander J., Waldmann P., Sillanpää M. 2003. Bayesian analysis of genetic differentiation between populations. Genetics 163: 367−374.
• Doyle J. J., Doyle J. L. 1990. Isolation of plant DNA from fresh tissue. BRL Focus 12: 13−15.
• Czuraj M. 1997. Tablice zasobności i przyrostu drzewostanów. Wydawnictwo Świat, Warszawa.
• Dupanloup I., Schneider S., Excoffier L. 2002. A simulated annealing approach to define genetic structure of populations. Molecular Ecology 11: 2571−2581.
• Felsenstein J. 1989. PHYLIP – Phylogeny Inference Package (Version 3.2), Cladistics 5: 164−166.
• Filipiak M. 2006. Funkcjonowanie jodły pospolitej Abies alba w warunkach silnej antropopresji w Sudetach. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 13 (1).
• Goldstein D. B., Ruiz Linares A., Cavalli−Sforza L. L., Feldman M. W. 1995. Genetic absolute dating based on microsatellites and the origin of modern humans. Proceedings of the National Academy of Sciences 92: 6723−6727.
• Gömöry D., Longauer R., Liepelt S., Ballian D., Brus R., Kraigher H., Parpan V. I., Paule L., Stupar V. I.,
• Ziegenhagen B. 2004. Variations patterns of mitochondrial DNA of Abies alba Mill. in suture zones of postglacial migration in Europe. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 73 (3): 203−206.
• Gunia S. 1986. Próba oceny wartości genetycznej i hodowlanej jodły pospolitej (Abies alba Mill.) z Sudetów i Karpat polskich. Sylwan 130 (2−3): 83−92.
• Idury R. M., Cardon L. R. 1997. A simple method for automated allele binning in microsatellite markers. Genome Research 7: 1104−1109.
• Lewandowski A., Filipiak M., Burczyk J. 2001. Genetic Variation of Abies alba in polish part of Sudety Mts. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 70 (3): 215−219.
• Liepelt S., Kuhlenkamp V., Anzidei M., Vendramin G. G., Ziegenhagen B. 2001. Pitfalls in determining size homoplasy of microsatellite loci. Molecular Ecology Notes 1: 332−335.
• Liepelt S., Bialozyt R., Ziegenhagen B. 2002. Wind−dispersed pollen mediates postglacial gene flow among refugia. Proc Natl Acad Sci USA 99: 14590−14594.
• Liepelt S., Cheddadi R., de Beaulieu J. L., Fady B., Gömöry D., Hussendorfer E., Hussendörfer E., Konnert M., Litt T., Longauer R., Terhürne−Benson R., Ziegenhagen B. 2009. Postglacial range expansion and its genetic imprints in Abies alba (Mill.): A synthesis from palaeobotanic and genetic data. Review of Palaeobotany and Palynology 153: 139−149.
• Liu K., Muse S. V. 2005. PowerMarker: An integrated analysis environment for genetic marker analysis. Bioinformatics 21: 2128−2129.
• Longauer R. 1994. Genetic differentiation and diversity of European silver fir in east part of its natural range. 7. IUFRO−Tannensymposium, Altensteig. 155−163.
• Manni F., Guérard E., Heyer E. 2004. Geographic patterns of (genetic, morphologic, linguistic) variation: how barriers can be detected by “Monmonier’s algorithm”. Human Biology 76: 173−190.
• Mejnartowicz L. 1979. Polymorphism at the LAP and GOT loci in Abies alba Mill. Populations. Bulletin de l’Academie Polonaise des Sciences. Serie des Sciences Biologuiques 27 (12): 1063−1070.
• Mejnartowicz L. 2004a. Genetic Analysis of Silver−fir Populations in the North Carpathian and Sudeten Mountains. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 73 (4): 285−292.
• Mejnartowicz L. 2004b. North−Carpathians and Sudeten Silver−fir Genetic Variation and Diversity. Mitteilungen aus der Forshungsanstalt für Waldökologie und Forstwirtschaft Rheinland−Pfalz 52: 169−180.
• Miś R. 1988. Wydajność drzewostanów mieszanych z udziałem jodły (Abies alba Mill.) poza granicami jej naturalnego zasięgu. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydział Nauk Rolniczych i Leśnych. 66: 79−86.
• Niemczyk M. 2008. Struktura genetyczna jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w Karkonoskim Parku Narodowym. W: Barzdajn W., Raj A. [red.]. Jodła pospolita w Karkonoskim Parku Narodowym. Karkonoski Park Narodowy, Jelenia Góra. 55−64.
• Peakall R., Smouse P. E. 2006. GENALEX 6: genetic analysis in Excel. Population genetic software for teaching and research. Molecular Ecology Notes 6: 288−295.
• Piovani P., Leonardi S., Piotti A., Menozzi P. 2010. Conservation genetics of small relic populations of silver fir (Abies alba Mill.) in the northern Apennines. Plant Biosystems 144: 683−691.
• Provan J., Soranzo N., Wilson N. J., McNicol J. W., Forrest G. I., Cottrell J., Powell W. 1998. Gene−pool variation in Caledonian and European Scots pine (Pinus sylvestris L.) revealed by chloroplast simple−sequence repeats. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 265: 1697−1705.
• Raj A. 2008. Odnowienia sztuczne (restytucja) jodły pospolitej (Abies alba Mill.) w Karkonoskim Parku Narodowym. W: Barzdajn W., Raj A. [red.]. Jodła pospolita w Karkonoskim Parku Narodowym. Karkonoski Park Narodowy, Jelenia Góra. 213−224.
• Robakowski P., Standio B., Bułaji B. 2005. Występowanie i przydatność hodowlana jodły pospolitej (Abies alba Mill.) poza granicami jej naturalnego zasięgu. Sylwan 149 (8): 18−30.
• Skrzyszewska K. 1999. Wartość genetyczno−hodowlana jodły pospolitej (Abies alba Mill.) reprezentowanej w Ogólnopolskim Doświadczeniu Proweniencyjnym Jd PL 86/90. Zeszyty Naukowe AR im. H. Kołłątaja w Krakowie 61: 43−66.
• Skrzyszewska K. 2006. Zmienność wewnątrzgatunkowa jodły pospolitej w doświadczeniach proweniencyjnych. W: Sabor J. [red.]. Elementy genetyki i hodowli selekcyjnej drzew leśnych. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa.
• Sugiero D. 2005. Jodła pospolita (Abies alba Mill.) w drzewostanach zespołu żyznej buczyny karpackiej (Dentario glandulosae−Fagetum). Sylwan 149 (11): 42−49.
• Środoń A. 1983. Jodła pospolita w historii naszych lasów. W: Białobok, S. [red.]. Jodła pospolita Abies alba Mill. PWN, Warszawa−Poznań. 9−41.
• Vendramin G. G., Degen B., Petit R. J., Anzidei M., Madaghiele A., Ziegenhagen B. 1999. High level of variation at Abies alba chlo−roplast microsatellite loci in Europe. Molecular Ecology 8: 1117−1126.
• Vendramin G. G., Lelli L., Rossi P., Morgante M. 1996. A set of primers for the amplification of 20 chloroplast microsatellites in Pinaceae. Molecular Ecology 5: 111−114.
• Zasady Hodowli Lasu. 2011. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa.