PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2017 | 32 | 1 |

Tytuł artykułu

Changes in population of spotted souslik Spermophilus suslicus in eastern Poland

Warianty tytułu

PL
Zmiany liczebności populacji susła perełkowanego Spermophilus suslicus w Polsce Wschodniej

Języki publikacji

EN

Abstrakty

EN
Spotted souslik is one of the most endangered mammal species in Poland. Over the last few decades of the 20th century its population gradually decreased due to the influence of natural and anthropogenic factors: degradation of species habitats and reduction of their acreage. The aim of the study is to examine changes in the population of spotted souslik in eastern Poland, against threats to the species and implemented conservation measures. In the last decade, their population has achieved relative stability. However, despite similar population, the changes of individuals in particular colonies are very significant. Populations of several hundred individuals in favourable habitats were able to increase their numbers, even to the limits of the habitat capacity, and maintain it. Dynamic growth of the artificially created population (Świdnik) has led to overcrowding the colony, which resulted in its total collapse. On the other hand, small populations even in good habitat conditions are not able to recreate.
PL
Suseł perełkowany należy do najbardziej zagrożonych gatunków ssaków w Polsce. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat XX w. jego liczebność sukcesywnie malała pod wpływem czynników naturalnych i antropogenicznych. Należały do nich głównie degradacja siedlisk sprzyjających bytowaniu gatunku i zmniejszenie ich areału. Celem pracy jest zbadanie zmian liczebności populacji susła perełkowanego we wschodniej Polsce na tle zagrożeń tego gatunku oraz realizowanych działań ochronnych. W ostatnim dziesięcioleciu liczebność populacji osiągnęła względną stabilizację. Jednak mimo zbliżonej liczebności ogólnej gatunku, zmiany liczby osobników w poszczególnych koloniach są bardzo duże. Populacje liczące kilkaset osobników w sprzyjających warunkach siedliskowych były w stanie zwiększyć swą liczebność, nawet do granic pojemności siedliska, i ją utrzymują. Dynamiczny rozrost sztucznie utworzonej populacji (Świdnik) doprowadził do przegęszczenia kolonii, co skutkowało całkowitym załamaniem liczebności. Z kolei małe populacje nawet w dobrych warunkach siedliskowych nie są w stanie samodzielnie się odrodzić.

Wydawca

-

Rocznik

Tom

32

Numer

1

Opis fizyczny

p.91-104,fig.,ref.

Twórcy

autor
  • Department of Environmental Protection, Maria Curie-Sklodowska University, Krasnicka 2d, 20-718 Lublin, Poland
autor
  • Department of Environmental Protection, Maria Curie-Sklodowska University, Lublin, Poland
autor
  • Department of Environmental Protection, Maria Curie-Sklodowska University, Lublin, Poland

Bibliografia

  • Bern Convention. 1979. Convention on the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats, http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/104.htm, access: 23.05.2016.
  • BIEDRZYCKA A. 2008. Population fragmentation and major histocompatibility complex variation in the spotted suslik, Spermophilus suslicus. Molecular Ecology, 17: 4801–4811.
  • BIEDRZYCKA A. 2009. Wpływ zaniku i fragmentacji siedliska na strukturę genetyczną populacji susła perełkowanego Spermophilus suslicus – wykorzystanie danych genetycznych do planowania ochrony gatunku. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 65(4): 243–260.
  • BIEDRZYCKA A., KLOCH A., BUCZEK M., RADWAN J. 2011. Major histocompatibility complex DRB genes and blood parasite loads in fragmented populations of the spotted suslik Spermophilus suslicus. Mammalian Biology, 76: 672–677.
  • BIEDRZYCKA A., KONOPIŃSKI M.K. 2008. Genetic variability and the effect of habitat fragmentation in spotted suslik Spermophilus suslicus populations from two different regions. Conservation Genetics, 9: 1211–1221.
  • ERMAKOV O.A., SURIN V.L., TITOV S.V., TAGIEV A.F., LUK’YANENKO A.V., FORMOZOV N.A. 2002. A molecular genetic study of hybridization in four species of ground squirrels (Spermophilus: Rodentia, Sciuridae). Russian Journal of Genetics, 38,7: 796–809.
  • GŁOWACIŃSKI Z., MĘCZYŃSKI S. 2001. Suseł perełkowany Spermophilus suslicus. In: Polska czerwona księga zwierząt. Ed. Z. Głowaciński. PWRiL, Warszawa, pp. 64–67.
  • GONDEK A. 2004. Sytuacja susła perełkowanego w Polsce – zagrożenia i program ochrony. Biuletyn Monitoringu Przyrody, 1: 40–42.
  • GONDEK A. 2007. Nie prześpijmy susła. Academia. Magazyn Polskiej Akademii Nauk, 2: 18–21.
  • GONDEK A., VERDUIJN M., WOLFF K. 2006. Polymorphic microsatellite markers for endangered spotted suslik, Spermophilus suslicus. Molecular Ecology Notes, 6: 359–361.
  • GRĄDZIEL T. 2008. Warunki siedliskowe. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 45–52.
  • Habitat Directive. 1992. Conservation of Natural Habitats and of Wild Fauna and Flora (92/43/EEC, http://ec.europa.eu/environment/nature/legislation/habitatsdirective/index–en.htm, access: 23.05.2016.
  • http://siedliska.gios.gov.pl/pdf/publikacje/przewodnik–metodyczny–zwierzeta–1.pdf, access: 23.05.2016.
  • KLOCH A., BAJER A. 2012. Natural infections with Cryptosporidium in the endangered spotted souslik (Spermophilus suslicus). Acta Parasitologica, 57(1): 13–19.
  • ŁOMNICKI A. 2009. Dryf genetyczny. Kosmos 58(3–4): 377–384.
  • MATROSOVA V.A., SCHNEIDEROVÁ I., VOLODIN I.A. VOLODINA E.V. 2012. Species-specific and shared features in vocal repertoires of three Eurasian ground squirrels (genus Spermophilus). Acta Theriologica, 57: 65–78.
  • MEAGHER S. 1999. Genetic diversity and Capillaria hepatica (Nematoda) prevalence in Michigan deer mouse populations. Evolution, 53: 1318–1324.
  • MĘCZYŃSKI S. 1991. Występowanie susła perełkowanego Spermophilus suslicus Gueldenstaedt, 1770 w Polsce i koncepcje jego ochrony. Ochrona Przyrody, 48: 207–238.
  • MĘCZYŃSKI S. 1992. Suseł perełkowany Spermophilus suslicus Güeldenstaedt, 1770 – rozmieszczenie, ochrona, restytucja. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej, 20: 251–272.
  • MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., PRÓCHNICKI K., STYKA R. 2010. Suseł perełkowany Spermophilus suslicus (Guldenstaedt, 1770). In: Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Cz. I. Ed. M. Makomaska-Juchiewicz. GIOŚ, Warszawa, pp. 273–296.
  • MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., PRÓCHNICKI K., STYKA R. 2013. Raport o stanie reintrodukowanej populacji susłów perełkowanych Spermophilus Suslicus Guld. występującej na terenie lotniska w Świdniku w 2013 roku. Lublin (Port Lotniczy Lublin S.A.).
  • MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., PRÓCHNICKI K., STYKA R. 2014. Sprawozdanie z introdukcji w 2014 roku susłów perełkowanych Spermophilus Suslicus Guld na obszar Natura 2000 PLH 060021 Świdnik w celu powiększenia występującej tam populacji tego gatunku. Lublin (Port Lotniczy Lublin S.A.)
  • MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., STYKA R. 2006. Inwentaryzacja susła perełkowanego (Spermophilus suslicus) w Polsce w roku 2006. Zamojskie Towarzystwo Przyrodnicze. Lublin 2006. For: Forum dyskusyjne Przyroda. Organizacje przyrodnicze – ZamTOP. Program ochrony susła perełkowanego w Polsce, http://forum.przyroda.org/topics72/program-ochrony-susla-perelkowanego-w-polsce-vt9668.htm, access: 23.05.2016.
  • MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., STYKA R., PRÓCHNICKI K. 2007. Inwentaryzacja susła perełkowanego (Spermophilus suslicus) w Polsce w roku 2007. Zamojskie Towarzystwo Przyrodnicze. Lublin 2007. For: Forum dyskusyjne Przyroda. Organizacje przyrodnicze – ZamTOP. Program ochrony susła perełkowanego w Polsce, http://forum.przyroda.org/topics72/program-ochrony-susla-perelkowanego-w-polsce-vt9668.htm, access: 23.05.2016.
  • MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., STYKA R., PRÓCHNICKI K. 2008a. Inwentaryzacja susła perełkowanego (Spermophilus suslicus) w Polsce w roku 2008. Zamojskie Towarzystwo Przyrodnicze. Lublin 2008. For: Forum dyskusyjne Przyroda. Organizacje przyrodnicze – ZamTOP, Program ochrony susła perełkowanego w Polsce, http://forum.przyroda.org/topics72/program-ochrony-susla-perelkowanego-w-polsce-vt9668.htm, access: 23.05. 2016.
  • MĘCZYŃSKI S., PRÓCHNICKI K., STYKA R. 2008b. Biologia gatunku. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 53–79.
  • MĘCZYŃSKI S., PRÓCHNICKI K., STYKA R. 2015. Raport o stanie reintrodukowanej w 2011 roku populacji susłów perełkowanych Spermophilus Suslicus Guld. występującej na terenie lotniska w Świdniku w 2015 roku. Lublin (Port Lotniczy Lublin S.A.).
  • Nature Conservation Act. 2004. No. 92 item 880 with further amendments, http://isip.sejm.gov.pl/ DetailsServlet?id=WDU20040920880, access: 23.05.2016.
  • PILOT M. 2009. Mechanizmy prowadzące do zróżnicowania genetycznego między populacjami w obrębie gatunku. Kosmos, 58(3–4): 475–484.
  • PISKORSKI M. 2004. Spermophilus suslicus (Guldenstaedt 1770) Suseł perełkowany. In: Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Eds. P. Adamski, R. Bartel, A. Bereszyński, A. Kepel, Z. Witkowski. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, pp. 445–450.
  • PRÓCHNICKI K. 2008a. Cechy morfologiczne gatunku. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 15–17.
  • PRÓCHNICKI K. 2008b. Rozmieszczenie geograficzne gatunku. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 18–20.
  • PRÓCHNICKI K., DUDA P., MĘCZYŃSKI S., STYKA R. 2008a. Zasięg występowania i stan polskiej populacji. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 21–44.
  • PRÓCHNICKI K., ŚMIEŁOWSKI J., DUDA P., MĘCZYŃSKI S., GRĄDZIEL T., STYKA R. 2008b. Ochrona czynna susła perełkowanego. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 97–110.
  • PRÓCHNICKI K., STYKA R. 2008. Zwierzęta polujące na susły. In: Suseł perełkowany – monografia przyrodnicza. Ed. K. Próchnicki. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin, pp. 80–87.
  • RUSHTON S.P., LURZ P.W.W., GURNELL J., FULLER R. 2000. Modelling the spatial dynamics of parapoxvirus disease in red and grey squirrels: a possible cause of the decline in the red squirrel in the UK? Journal of Applied Ecology, 37, 6: 997–1012.
  • SHILOVA S.A. 2011. Abundance Control and Conservation of Sousliks in Russia (G. spermophilus). Arid Ecosystems, 14: 267–272.
  • SHILOVA S.A., NERONOV V.V., SHEKAROVA O.N., SAVINETSKAYA L.E. 2010. Dynamics of Colonies of the Speckled Ground Squirrel (Spermophilus suslicus Guld., 1770) on the Northern Boundary of the Habitat. Biology Bulletin, 37,5: 532–536.
  • SKURATOWICZ W. 1948. Badania nad fauną ssaków Zamojszczyzny. Fragm. Faun. Mus. Zool. Pol., 5: 233–292.
  • SLIMEN H.B., GEDEON C.I., HOFFMANN I.E., SUCHENTRUNK F. 2012. Dwindling genetic diversity in European ground squirrels? Mammalian Biology, 77: 13–21.
  • STRONCZYŃSKI K. 1839. Spis zwierząt ssących Kraju Polskiego i pogranicznych. Warszawa.
  • SURDACKI S. 1956. Suseł perełkowany (Citellus suslica Gueld) na Lubelszczyźnie. Annales UMCS, C 9(7): 307–353.
  • SURDACKI S. 1963. Zmiany w rozmieszczeniu i liczebności susła perełkowanego Citellus suslicus (Gueldenstaedt, 1770) na Lubelszczyźnie w okresie 1954–1961. Acta Theriologica, 7(7): 79–90.
  • SZCZURKOWSKI A. 1999. Morphology, topography and cytoarchitectonics of the otic ganglion in the spotted suslik (Spermophilus suslicus, Guldenstaedt 1770). Annals of Anatomy, 181: 409–411.
  • TACZANOWSKI W. 1855. Spis zwierząt ssących guberni lubelskiej. Biblioteka Warszawska, Warszawa.
  • TCHABOVSKY A.V., BABITSKY A.F., SAVINETSKAYA L.E. 2005. Variation in annual cycle and mortality in spotted souslik in relation to population density in the northernmost part of its range. Doklady Biological Sciences, 405: 455–457.
  • TENENBAUM S. 1913. Spis gadów, płazów i ssaków zebranych w Ordynacji Zamojskiej w guberni lubelskiej. Pam. Fizjograf., 21(3): 73–80.
  • VOLODIN I.A. 2005. Individuality of alarm calls in the spotted suslik (Spermophilus suslicus, Rodentia, Sciuridae). Zoologichesky Zhurnal, 84(2): 228–235.
  • WAŁECKI A. 1866. Przegląd zwierząt ssących krajowych. Biblioteka Warszawska, Warszawa.
  • ZAGORODNYUK I., GŁOWACIŃSKI Z., GONDEK A. 2008. Spermophilus suslicus. In: IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2, www.iucnredlist.org, access: 23.05.2016.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikatory

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.agro-9f488859-5270-4105-9727-eeb642185915
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.