Charakterystyka składu chemicznego owoców Rosa pomifera ‘Karpatia’

• Autorzy: Milala J. , Sojka M. , Krol K. , Buczek M.

Warianty tytułu

EN

Profile of chemical composition of Rosa pomifera 'Karpatia' fruits

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było określenie cech pomologicznych i składu chemicznego owoców Rosa pomifera ‘Karpatia’. Bezpośrednio po zbiorze owoce zamrożono i poddano suszeniu sublimacyjnemu. W miąższu i nasionach oznaczono składniki odżywcze oraz wybrane grupy polifenoli. W olejach otrzymanych z nasion oznaczono skład kwasów tłuszczowych. Wykazano, że miąższ zawierał w suchej masie 90 % węglowodanów ogółem, z tego 31,9 % stanowił błonnik. Ponadto, miąższ cechował się dużą zawartością witaminy C – 3,5 %. Z kolei nasiona zawierały w suchej masie 79 % węglowodanów ogółem, w tym 71,3 % błonnika. Nasiona charakteryzowały się znaczną zawartością tłuszczu (10,5 %) i białka (9,6 %). Olej otrzymany z nasion w 80 % składał się z kwasów tłuszczowych wielonienasyconych, przy czym kwas α-linolenowy stanowił 31,3 % sumy kwasów. Jest to większa zawartość aniżeli występująca w nasionach innych rodzimych odmian róż. Wśród związków polifenolowych, zarówno w miąższu, jak i nasionach dominowały flawanole, których średnia zawartość wynosiła odpowiednio 2783 mg/100 g s.m. i 842 mg/100 g s.m. Ponadto występowały: glikozydy kwercetyny i kempferolu, kwas elagowy wolny oraz związany. Rosa pomifera ‘Karpatia’ ze względu na takie cechy pomologiczne, jak: duże owoce, wysoki udział miąższu, jednorazowy zbiór, a także zawartość związków bioaktywnych: witaminy C i polifenoli może być uważana za cenną odmianę do przetwórstwa.

EN

The objective of the research study was to determine the pomological characteristics and chemical composition of ‘Karpatia’ Rosa pomifera fruits. Immediately after harvesting, the fruits were frozen and freeze-dried. The nutrients and selected groups of poly-phenols were determined in the flesh and seeds. The composition of fatty acid was determined in the oils obtained from the seeds. It was proved that the flesh contained 90 % of total carbohydrates in the dry mass; 31.9 % thereof was a dietary fibre. Moreover, the flesh was characterized by a high quantity of vitamin C: 3.5 %. Next, the seeds contained 79 % of total carbohydrates in the dry mass; 71.3 % thereof was a dietary fibre. The seeds were characterized by a significant content of fat (10.5 %) and protein (9.6 %). The oil obtained from the seeds comprised 80 % of polyunsaturated fatty acids; the α-linolenic acid constituted 31.3 % of total fatty acids. Their content was higher than that in the seeds of other native rose cultivars. Among the polyphenolic compounds, the flavanols predominated, both in the flesh and the seeds; their mean quantity was 2783 mg/100 g d.m. and 842 mg/100 g d.m., respectively. Furthermore, there were present: quercetin and kaempferol glycosides and free and bound ellagic acid. The ‘Karpatia’ Rosa pomifera can be considered a valuable cultivar in food processing owing to the following pomological features: large fruits, high percent content of flesh, one-time harvest, and, also, content of bioactive compounds, i.e. vitamin C and poly-phenols.

Słowa kluczowe

PL

roza; Rosa pomifera; roza Karpatia; roza jablkowata; owoce; sklad chemiczny; witamina C; polifenole; kwasy tluszczowe

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2013
• Tom: 20
• Numer: 5
• Opis fizyczny: s.154-167,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Milala J.

• Instytut Chemicznej Technologii Żywności, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Politechnika Łódzka, ul.B.Stefanowskiego 4/10, 90-924 Łódź

autor

Sojka M.

• Instytut Chemicznej Technologii Żywności, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Politechnika Łódzka, ul.B.Stefanowskiego 4/10, 90-924 Łódź

autor

Krol K.

• Sadowniczy Zakład Doświadczalny, Instytut Ogrodnictwa Brzezna Sp. z o.o., Brzezna 1, 33-386 Podegrodzie

autor

Buczek M.

• Sadowniczy Zakład Doświadczalny, Instytut Ogrodnictwa Brzezna Sp. z o.o., Brzezna 1, 33-386 Podegrodzie

Bibliografia

• [1] Adamczak A., Buchwald W., Zieliński J., Mielcarek S.: Flavonoid and organic acid content in rose hips (Rosa L., sect. Caninae dc. Em. Christ.). Acta Biol. Cracov., Ser. Bot. 2012, 54, 1, 1-8.
• [2] AOAC. Official Methods of Analysis of AOAC International, 18th Edition. Editor Horowitz W., Latimer G.W., AOAC International, Maryland, USA, 2005.
• [3] Babis A.,. Kucharska A.Z.: Przydatność owoców Rosa spinosissima i Rosa hybrida do produkcji wysokowitaminowych soków mętnych. Biul. Wydz. Farm. AMW, 2004, 3, 18-24.
• [4] Barros L., Carvalho A.M., Morais J., Ferreira I.: Strawberry-tree, blackthorn and rose fruits: Detailed characterisation in nutrients and phytochemicals with antioxidant properties. Food Chem., 2010, 120, 247-254.
• [5] Buchwald W., Zieliński J., Mścisz A., Adamczak A., Mrozikiewicz P.M.: Aktualny stan i perspektywy badań róż owocowych. Herba Pol., 2007, 33 (4), 85-92.
• [6] Cendrowski A., Kalisz S., Mitek M.: Właściwości i zastosowanie owoców róży w przetwórstwie spożywczym. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 2 (63), 24-31.
• [7] Chrubasik C., Roufogalis B.D., Müller-Ladner U., Chrubasik S.: A systematic review on the Rosa canina effect and efficacy profiles. Phytother. Res., 2008, 22, 725-733.
• [8] Demir F., Őzcan M.: Chemical and technological properties of rose (Rosa canina L.) fruits grown wild in Turkey. J. Food Eng., 2001, 47, 333-336.
• [9] Ercisli S., Orhan E., Esitken A.: Fatty acid composition of Rosa species seeds in Turkey. Chem. Nat. Compd., 2007, 43 (5), 605-606.
• [10] Ercisli S.: Chemical composition of fruits in some rose (Rosa spp.) species. Food Chem., 2007, 104, 1379-1384.
• [11] Fecka I.: Qualitative and quantitative determination of hydrolysable tannins and other polyphenols in herbal products from meadowsweet and dog rose. Phytochem. Anal., 2009, 20, 177-190.
• [12] Günes M.: Pomological and phenological characteristics of promising rose hip (Rosa) genotypes. Afr. J. Biotechnol., 2010, 9 (38), 6301-6306.
• [13] Hellström J.K., Törrönen A.R., Mattila P.H.: Proanthocyanidins in common food products of plant origin. J. Agric. Food Chem., 2009, 57, 7899-7906.
• [14] Kazaz S., Baydar H., Erb S.: Variations in chemical compositions of Rosa damascena Mill. and Rosa canina L. Fruits. Czech J. Food Sci., 2009, 27 (3), 178-184.
• [15] Kennedy J.A., Jones G.P.: Analysis of proanthocyanidin cleavage products following acid-catalysis in the presence of excess phloroglucinol. J. Agric. Food Chem., 2001, 49, 1740-1746.
• [16] Klimczak E., Król B.: Oznaczanie zawartości różnych form kwasu elagowego w ubocznych produktach przerobu truskawek. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 4 (71), 81-94.
• [17] Kobus M., Pogorzelski E.: Owoce dzikiej róży- właściwości i kierunki wykorzystania. Przem. Ferm. Owoc. Warz., 2008, 5, 19-21.
• [18] Konopacka D., Markowski J.: Retention of ascorbic acid during apple chips production and storage. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2004, 13/54 (3), 237-241.
• [19] Moure A., Dourado F., Sineiro J., Gama F.M., Dom´ınguez H.: Physicochemical, functional and structural characterization of fibre from defatted Rosa rubinosa and Gevuina avellana seeds. J. Sci. Food Agric., 2004, 84, 1951-1959.
• [20] Nowak R.: Determination of ellagic acid in pseudofruits of some species of roses. Acta Pol. Pharm., 2006, 63 (4), 289-292.
• [21] Nowak R.: Fatty acid composition. Acta Soc. Bot. Pol., 2005, 74 (3), 229-235.
• [22] Nowak R.: Skąd i dokąd zmierzamy – stan badań fitochemicznych róż w kontekście ich aktywności biologicznej. Róże owocowe w uprawie, przetwórstwie, żywieniu i ochronie zdrowia. Mat. I Konf. Nauk., SGGW, Warszawa 2011, ss. 15-16.
• [23] Oszmiański J., Urbański A.: Możliwości zastosowania preparatów enzymatycznych w otrzymywaniu wysokowitaminowych mętnych soków z owoców róży Rosa rugosa. Przem. Ferm. Owoc. Warz., 1993, 7, 16-18.
• [24] Őzcan M.: Nutrient composition of rose (Rosa canina L) seed and oils. J. Med. Food, 2002, 82 (2), 195-201.
• [25] Piasecka E., Uczciwek M., Klewicki R.: Odwadnianie osmotyczne owoców w roztworach zawierających fruktooligosacharydy. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2009, 2 (63), 138-153.
• [26] Porpáczy A., Kollányi G.: Cultivation of temperate fruits of Peculiar Kind. Hung. Agric. Res., 2009, 18 (2), 4-9.
• [27] Rój E., Dobrzyńska-Inger A., Kostrzewa D., Kołodziejczyk K., Sójka M., Król B., Miszczak A., Markowski J.: Otrzymywanie ekstraktów olejowych z nasion owoców jagodowych z wykorzystaniem CO2 w warunkach nadkrytycznych. Przem. Chem. 2009, 8 (12), 1325-1330.
• [28] Rosu C.M., Manzu C., Olteanu Z., Oprica L., Oprea A., Ciornea E., Zamfirache M.M.: Several fruit characteristics of Rosa sp. Genotypes from the Northeastern Region of Romania. Not. Bot. Hort. Agrobot., 2011, 39 (2), 203-208.
• [29] Rosu C.M. Olteanu Z., Truta E., Ciornea E., Mânzu C., ZamfiracheM-M.: Nutritional Value of Rosa Spp. L. And Cornus Mas L. Fruits, As Affected By Storage Conditions. Analele Stiintiifice ale Universitatii „Alexandru Ioan Cuza”, Sectiunea Genetica si Biologie Moleculara. 2011,TOM XII, pp. 147-155.
• [30] Rutkowska J., Adamska A., Pielat M., Białek M. Porównanie składu i właściwości owoców dzikiej róży Rosa rugosa utrwalanych metodami liofilizacji i suszenia konwencjonalnego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 4 (83), 32-43.
• [31] Salminen J.P., Karonen M., Lempab K., Liimatainen J., Sinkkonen J., Lukkarinen M., Pihlaja K.: Characterisation of proanthocyanidin aglycones and glycosides from rose hips by high-performance liquid chromatography–mass spectrometry, and their rapid quantification together with vitamin C. J. Chromatogr. A, 2005, 1077, 170-180.
• [32] Sękowski B.: Pomologia systemiczna. T. II. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993, ss. 205-220.
• [33] Sielicka M., Pachołek B., Zagórska A.: Właściwości przeciwutleniające wybranych herbatek będących suplementami diety. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2010, 5 (72), 112-122.
• [34] Wiśniewska-Grzeszkiewicz H.: Róże owocowe. Hasło Ogrodnicze, 1999, 10, 26-27.