Polskie rolnictwo w procesie transformacji – mechanizmy, tendencje i efekty przemian

• Autorzy: Wilkin J.

Warianty tytułu

EN

Polish agriculture in transformation – regulations, tendency and results

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dekada lat 1990-ych w Polsce była okresem gruntownych zmian systemowych i stosunkowo szybkiego rozwoju gospodarczego. Biorąc pod uwagę głębokość reform systemowych i osiągnięte wskaźniki makroekonomiczne była to dekada sukcesu. Inaczej wyglądają rezultaty transformacji systemowej z punktu widzenia niektórych grup społecznych. Większość rolników zalicza siebie do przegranych uczestników polskiej transformacji. Czują się oni rozczarowani reformami rynkowymi, które nie przyniosły im oczekiwanych, pozytywnych rezultatów. Parytet dochodów rolniczych spadł do poziomu ok. 40% i drastycznie ograniczone zostały możliwości inwestowania i modernizacji gospodarstw. W większości gospodarstw rolnych następują procesy dekapitalizacji i kurczenia się majątku produkcyjnego. Zmiany instytucjonalne przebiegają w rolnictwie bardzo powoli, a niedorozwój instytucji należy uznać za jedną z najważniejszych barier modernizacji polskiego rolnictwa. W latach 1990-ych polityka rolna państwa ulegała częstym zmianom, była niespójna i mało skuteczna. W strukturze wsparcia dla rolnictwa dominowały dwa instrumenty: dopłaty do KRUS i wysokie cła ochronne na produkty rolne. Taki system wspierania rolnictwa nie sprzyjał restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa. W rezultacie: rolnictwo polskie jest słabo przygotowane do funkcjonowania na trudnym i konkurencyjnym rynku Unii Europejskiej.

EN

In the 1990s Poland experienced fundamental institutional changes and fast economic growth. It was successful decade from the point of view of systemic reforms and macroeconomic outcomes. There is another perspective on the results of transformation from the point of view of some social groups. Majority of farmers see themselves as losers of the Polish transformation. They are disappointed with the market reforms which have not brought for them expected, beneficial results. Agricultural income parity index has been declining in the 1990s to 40% at the end of the decade. The financial potential for investments and modernisation in the farms has been reduced. In the majority of farms we may observe the process of decreasing production potential, due to the lack of investments. Institutional changes have been progressing very slowly in agricultural sector. This could be regarded one of the most important barriers in modernisation and restructuring of the Polish agriculture. The agricultural policy of the government was unstable, inconsistent and ineffective. In the structure of government support for agriculture two measures played the most important role: very high subsidies to the Agricultural Pension Fund (KRUS) and high tariffs for agricultural products. That type of agricultural policy has not supported effectively restructuring and modernisation of farm sector. As a result, the majority Polish farms is not sufficiently prepared for functioning on the difficult and competitive EU markets.

Słowa kluczowe

PL

Polska; rolnictwo; transformacja rolnictwa; transformacja systemowa; rozwoj gospodarczy; wskazniki ekonomiczne; konkurencja; Unia Europejska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2000
• Tom: 02
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.23-30,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wilkin J.

• Uniwersytet Warszawski, Warszawa

Bibliografia

• Agricultural Policies in OECD Countries. Monitoring and Evaluation (1999): OECD, Paris
• Chłop, rolnik, farmer? Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej - nadzieje i obawy polskiej wsi (2000): Instytut Spraw Publicznych, Warszawa
• Hausner J., Marody M. (red.) (1999): Trzy Polski: Potencjał i bariery integracji z Unią Europejską. Fundacja Eberta, Warszawa
• Iwanek M., Wilkin J. (1998): Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii. Wydział Nauk Ekonomicznych UW, Warszawa
• Kulawik J. (2000): Finansowa kondycja polskiego rolnictwa. Ekspertyza dla Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN, Warszawa
• Szafraniec K. (2000): Kapitał ludzki w rolnictwie. Ekspertyza dla Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN, Toruń
• Woś A. (2000): Tworzenie i podział dochodów rolniczych. Dochody transferowe. IERiGŻ, Warszawa
• Woś A. (2000): Rolnictwo polskie 1955-2000. Porównawcza analiza systemowa. IERiGŻ, Warszawa