Wielofunkcyjność rolnictwa górskiego i podgórskiego (na przykładzie Bieszczadów i Beskidu Niskiego)

• Autorzy: Czudec A.

Warianty tytułu

EN

Multifunctional agriculture mountain and semimountain areas (case study of Bieszczady and Beskid Niski)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy podjęto badania nad oceną stanu i kierunków dostosowań rolnictwa górskiego i podgórskiego do pełnienia przewidzianych dla niego funkcji na obszarach górskich. W badaniach wykorzystano wyniki Powszechnego Spisu Rolnego z 2010 roku. Materiał liczbowy opracowano z zastosowaniem metody analizy porównawczej. Badaniem objęto gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 hektara użytków rolnych położone w gminach zaliczanych do górskich i o specyfi cznych utrudnieniach na terenie Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Przyjęto założenie, że rolnictwo obszarów górskich i podgórskich powinno się rozwijać zgodnie z koncepcją rolnictwa wielofunkcyjnego, tzn. poza funkcją produkcyjną powinno realizować funkcje związane z ochroną środowiska przyrodniczego. Badania dowiodły, że gospodarstwa na obszarach górskich i podgórskich w niewystarczającym stopniu realizują formy wielofunkcyjnego rolnictwa. Znacznego zdynamizowania wymaga zwłaszcza zwiększenie powierzchni gruntów utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej, dostosowanie kierunków chowu zwierząt do specyfi ki rolnictwa górskiego i zwiększenie odsetka gospodarstw realizujących pakiety programu rolno-środowiskowego.

EN

The aim of this study was to identify the current situation and adjustment process of mountain agriculture to the economic functions of mountain areas. The source of data base was the General Agricultural Survey made in 2010, and the subject of the study were farms from two different areas (Bieszczady i Beskid Niski): mountain and semimountain areas belonging to less favorite areas (LFA). The main conclusion from the study is that mountain agriculture should be multifunctional, which means that besides of production it should develop environmental functions. The study demonstrated that the role of mountain farms in the Bieszczady and in the Beskid Niski fail to comply with this requirement. Much more activity is needed to increase the area of agricultural land that is kept in good tilth, to adjust animal production profi le to challenges of mountain farming and to increase the number of farms involved in the agri-environmental program.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Polish Journal of Agronomy
• Rocznik: 2013
• Numer: 13
• Opis fizyczny: s.3-9,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czudec A.

• Wydział Ekonomii, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Ćwiklińskiej 2, 35-601 Rzeszów

Bibliografia

• Calińska-Rogala D., Gospodarczyk F., 2010. Agroturystyka na Ziemi Kłodzkiej i perspektywy jej rozwoju. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 57: 17-30.
• Charakterystyka gospodarstw rolnych w woj. podkarpackim, Urząd Statystyczny w Rzeszowie, Rzeszów 2012, s. 158.
• Czudec A., 1992. Poziom intensywności a efektywność nakładów w rolnictwie Karpackiego Regionu Górskiego, Zesz. Nauk AR Kraków, 169: 91-93.
• Czudec A., 2009. Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa, Wyd. UR Rzeszów, Rzeszów, ss. 9-10.
• Czudec A., 2010. Specyficzne uwarunkowania rozwoju obszarów górskich. W: Czynniki kształtujące konkurencyjność regionu górskiego (na przykładzie polskich Karpat); red.: Czudec A., Wyd. UR Rzeszów, Rzeszów, ss. 15-34.
• Dax T., Hovorka G., 2004. Integrated Rural Development in Mountain Areas. W: Sustaining Agriculture and the Rural Environment; red.: Brouwer F., E. Elgar Publishing, Cheltenham, ss. 124-127.
• Drożdż A., 2007. Produkty regionalne owczarstwa górskiego. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 54: 169-178.
• Implementation of Articles 18, 19, 20 and 16 of Regulation (EC) no. 1257/1999 in the 25 Member States of the European Union. 2006. Report, Institute for European Environmental Policy, August 2006a.
• Kata R., 2010. Sytuacja ekonomiczno-finansowa gospodarstw rolnych położonych w regionie górskim. W: Czynniki kształtujące konkurencyjność regionu górskiego (na przykładzie polskich Karpat); red.: Czudec A., Wyd. UR Rzeszów, Rzeszów, ss. 121-148.
• Klima K., 2010. Zmiany w strukturze użytkowania ziemi w ekologicznych gospodarstwach rolnych zajmujących się agroturystyką. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 57: 41-46.
• Kopeć S., Kostuch R., Lipski Cz., 2004. Zagospodarowanie terenów górskich wyłączonych z rolniczego użytkowania. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 50: 25-32.
• Kutkowska B., 2007. Wdrażanie koncepcji zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Sudetach. IRWiR PAN, Studia i Monografie, Warszawa, 2: 33-43.
• Lach J., 2005. Przyrodnicze skutki zmian granicy rolno-leśnej w Beskidzie Niskim. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 51: 17-30.
• Mountain Areas in Europe – Final Raport, 2004. NORDREGIO, s. 89-96.
• Musiał W., 2008. Ekonomiczne i społeczne problemy rozwoju obszarów wiejskich Karpat Polskich. IRWiR PAN, Warszawa, s. 71-144.
• Musiał W., Wojewodzic T., 2008. Przesłanki upadku ekonomicznego gospodarstw rolnych na obszarach górzystych. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 55: 19-32.
• Pałka E., 2010. Ekologizacja produktu w gospodarce turystycznej na przykładzie obszarów objętych ochroną przyrody. W: Turystyka szansą rozwoju obszarów wiejskich; red.: Kiniorska I., Pałka E., Instytut Geografii UH-P Kielce, PTG, Kielce, ss. 67-82.
• Price M., Jansky L., Iatsenia A. (red.), 2004. Key Issues for Mountain Areas. United Nations University, New York, ss. 73-82.
• Robinson R., 2007. Positive Mountain Externalities. EUROMONTANA, ss. 1-47.
• Sroka W., 2008. Perspektywy rozwoju obszarów górskich w Polsce i Niemczech. Probl. Zagospodar. Ziem Górs., PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 55: 41-54.
• Wilkin J. (red.), 2010. Wielofunkcyjność rolnictwa – kierunki badań, podstawy metodologiczne i implikacje praktyczne, IRWIR PAN, Warszawa, ss. 11-14.