Wpływ wzrastających dawek azotu na jakość technologiczną ziarna pszenicy jarej

• Autorzy: Cacak-Pietrzak G. , Gondek E. , Sulek A. , Sulek A.

Warianty tytułu

EN

Effect of increasing doses of nitrogen on technological parameters of spring wheat

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Określono wpływ wzrastających dawek azotu na jakość technologiczną ziarna dwóch odmian pszenicy jarej: Cytra i Zadra. Ziarno pochodziło z doświadczenia polowego przeprowadzonego w latach 2007-2009 w Stacji Doświadczalnej Osiny należącej do Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Azot był podawany w formie NH₄NO₃ w następujących dawkach: N₀: bez azotu (próba kontrolna), N₁: 60 kg N·ha⁻¹, N₂: 120 kg N·ha⁻¹, N₃: 180 kg N·ha⁻¹, N₄: 240 kg N·ha⁻¹. Stwierdzono, że nawożenie azotem miało istotny wpływ na gęstość w stanie usypowym, masę 1000 ziaren, celność, szklistość i twardość ziarna oraz zawartość substancji białkowych i popiołu, natomiast nie wpłynęło na jakość glutenu oraz aktywność enzymów amylolitycznych. W porównaniu z próbą kontrolną, w ziarnie pszenicy nawożonej azotem, wzrosła twardość i szklistość, ogólna zawartość białka oraz ilość glutenu. Większa dawka azotu (240 kg·ha⁻¹) wpłynęła jednak niekorzystnie na niektóre cechy jakościowe ziarna (m.in. masę 1000 ziaren, celność, zawartość popiołu).

EN

This study aimed at the determination of the effect of increasing doses of nitrogen on the technological quality of grain of two varieties of spring wheat: Cytra and Zadra. The wheat was harvested in the Experimental Station Osiny belonging to the Institute of Soil Science and Plant Cultivation - National Research Institute in Puławy in 2007-2009. Nitrogen was in the form of NH₄NO₃ at the following doses: N₀: no nitrogen (control), N₁: 60 kg N·ha⁻¹ N₂: 120 kg N·ha⁻¹, N₃: 180 kg N·ha⁻¹ N₄: 240 kg N·ha⁻¹. It was noted that nitrogen fertilization had a significant impact on bulk density, weight of 1000 grains, selectness, glassiness and the hardness of the grain and the protein and ash content, but did not affect the quality of gluten and amylolytic enzymes. The grain increased, however the hardness and glassiness, the total protein content and the amount of gluten, increased in the grain. The higher dose of nitrogen (240 kg·ha⁻¹) negatively affected some quality attributes of grain (weight of 1000 grains weight, selectness, ash content).

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 558
• Opis fizyczny: s.21-32,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Cacak-Pietrzak G.

• Zakład Technologii Zbóż, Katedra Technologii Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa

autor

Gondek E.

• Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa

autor

Sulek A.

• Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa

autor

Sulek A.

• Zakład Uprawy Roślin Zbożowych, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, Puławy

Bibliografia

• Achremowicz B., Zając J. 1991-1992. Wpływ podwyższonego nawożenia azotowego na wartość technologiczną ziarna pięciu odmian pszenicy jarej. Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, Biol. 1-2(32): 9-15.
• Achremowicz B., Zając J., Styk B. 1993. Wpływ podwyższonego nawożenia azotem na wartość technologiczną niektórych odmian pszenicy jarej i ozimej. Rocz. Nauk Rol., Ser. A, 110(1-2): 149-157.
• Achremowicz B., Borkowska H., Styk B., Grundas S. 1995. Wpływ nawożenia azotowego na jakość glutenu pszenicy jarej. Biul. IHAR 193: 29-34.
• Biskupski A., Kaus A., Włodek S., Pabin J. 2007. Zróżnicowane nawożenie azotem a plonowanie i wybrane wskaźniki architektury łanu kilku odmian pszenicy jarej. Inż. Roln. 3(91): 29-36.
• Borkowska H., Grundas S., Styk B. 2002. Wysokość i jakość plonów niektórych odmian pszenicy jarej w zależności od nawożenia azotowego. Annales UMCS, Sec. E, 57: 99-103.
• Cacak-Pietrzak G. 2008. Wykorzystanie pszenicy w różnych gałęziach przemysłu spożywczego -wymagania technologiczne. Przegl. Zbóż.-Młyn. 52(11): 11-13.
• Cacak-Pietrzak G., Sułek A. 2007. Wpływ poziomu nawożenia azotem na plonowanie i jakość technologiczną ziarna pszenicy jarej. Biul. IHAR 245: 47-55.
• Ceglińska A., Haber T., Gawrońska-Kulesza A., Szajewska A., Kon A. 2002. Wartość technologiczna pszenicy w zależności od stosowanych zabiegów agrotechnicznych. Przegl. Zboż.-Młyn. 46(12): 8-12.
• Dziamba J., Dziki D., Laskowski J. 2001. Wpływ nawożenia azotowego na wybrane właściwości ziarna pszenicy. Inż. Roln. 10: 121-127.
• Fatyga J., Chrzanowska-Drożdż B., Liszewski M. 1994. Wysokość i jakość plonu pszenicy jarej pod wpływem różnych dawek azotu. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rolnictwo LXII, 254: 113-119.
• Fotyma E. 1999. Pobranie i wykorzystanie azotu przez pszenicę ozimą i jarą. Pam. Puławski 118: 143-152.
• Jakubczyk T., Haber T. (Red.) 1983. Analiza zbóż i przetworów zbożowych. Wyd. SGGW-AR, Warszawa: 339 ss.
• Kościelniak W., Rothkaehl J. 2000. Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i wartość technologiczną ziarna jakościowych odmian pszenicy ozimej. Przegl. Zboż.- Młyn. 44(7): 8-11.
• Mazurek J., Jaśkiewicz B., Klupczyński Z. 1999. Plonowanie i jakość plonu pszenicy jarej w zależności od techniki nawożenia azotem. Pam. Puławski 118: 257-261.
• Mazurek J., Sułek A. 1999. Porównanie różnych dawek i technik nawożenia azotem na plon i cechy jakościowe ziarna pszenicy jarej. Pam. Puławski 118: 271-274.
• Narkiewicz-Jodko M., Gil Z., Wojciechowski W., Żmijewski M. 2008. Zdrowotność i jakość ziarna pszenicy jarej w zależności od międzyplonu i nawożenia azotem. Fragm. Agron. 1(97): 251-260.
• Noworolnik K., Sułek A. 1999. Porównanie efektywności nawożenia azotem zbóż jarych. Pam. Puławski 114: 289-293.
• PN-ISO 2171.1994. Ziarno zbóż i przetwory zbożowe. Oznaczanie popiołu całkowitego.
• PN-ISO 3093. 1996. Zboża. Oznaczanie liczby opadania.
• PN-ISO 7971-2:1998. Ziarno zbóż. Oznaczanie gęstości w stanie zsypnym, zwanej „masą hektolitra”.
• PN-68/R-74017. Ziarno zbóż i nasiona strączkowe jadalne. Oznaczanie masy 1000 ziarn.
• PN-70/R-74008. Ziarno zbóż. Oznaczanie ziarn szklistych.
• PN-R-74103. Ziarno zbóż. Pszenica zwyczajna.
• PN-75/A-04018. Produkty rolno-żywnościowe. Oznaczanie azotu metodą Kjeldahla i przeliczanie na białko.
• PN-93/A-74042.03. Ziarno zbóż i przetwory zbożowe. Oznaczanie glutenu mokrego za pomocą urządzeń mechanicznych.
• Podolska G. 2003. Wartość technologiczna ziarna pszenicy ozimej w zależności od dawki nawożenia azotem. Przegl. Zboż.-Młyn. 47(6): 12-14.
• Ralcewicz M., Knapowski T. 2004. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem na wysokość plonu i wartość technologiczną pszenicy jarej. Annales UMCS, Sec. E, 59: 969-978.
• Sułek A., Cacak-Pietrzak G., Ceglińska A., Haber T. 2002. Wartość technologiczna wybranych odmian pszenicy jarej w zależności od sposobu nawożenia azotem. Pam. Puławski 130: 709-718.
• Sułek A., Cacak-Pietrzak G., Ceglińska A. 2004. Wpływ różnych sposobów aplikacji azotu na plon, elementy jego struktury oraz wybrane cechy jakościowe ziarna odmian pszenicy jarej. Annales UMCS, Sec. E, 59(2): 543-551.
• Sułek A., Cacak-Pietrzak G. 2008. Kształtowanie się cech jakościowych ziarna odmian pszenicy jarej w zależności od nawożenia azotem. Fragm. Agron. 1(97): 400-409.
• Wacławowicz R., Parylak D, Śniady R. 2005. Następczy wpływ nawożenia organicznego oraz mineralnego azotowego na plonowanie oraz wybrane cechy jakościowe ziarna pszenicy jarej. Pam. Puławski 139: 277-288.
• Wróbel E. 1999. Reakcja pszenicy jarej na dawkę i termin stosowania azotu. Pam. Puławski 118: 447-454.