Non- i mono-orto kongenery PCB w wybranych przetworach z bezkręgowców morskich

• Autorzy: Witczak A.

Warianty tytułu

EN

Non- and mono-ortho PCB congeners in selected tinned marine invertebrates

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było oznaczenie non-orto (PCB nr 77, PCB nr 126, PCB nr 169) i mono-orto (PCB nr 114, PCB nr 156, PCB nr 157) kongenerów PCB w wybranych przetworach z bezkręgowców morskich oraz określenie ryzyka narażenia toksykologicznego konsumentów badanych produktów poprzez wyznaczenie toksyczności ekwiwalentnej TEQs. Kongenery PCBs oznaczono w 10 rodzajach konserw z bezkręgowców morskich, zakupionych w 2004 r. w sieci detalicznej w Szczecinie, stosując kapilarną chromatografię gazową w aparacie GC MSD (6890/5973). We wszystkich przetworach wykryto analizowane kongenery PCB. Jedynie PCB 114 nie stwierdzono w „Ośmiornicach w oleju roślinnym” i „Krewetkach zimnowodnych w zalewie”. Spośród non-orto kongenerów PCB stwierdzono najwyższą koncentrację PCB 77 w mokrej masie przetworu „Kraby w sosie własnym” (0,264 μg·kg⁻¹ m.m.). W przypadku mono-orto PCB wykazano największą zawartość (0,793 μg·kg⁻¹ m.m.) PCB 114 w „Ostrygach podwędzanych w oleju”. TEQs kształtowały się w granicach od 0,0004 μg·kg⁻¹ m.m. w „Małżach marynowanych” do 0,0065 μg·kg⁻¹ m.m. w „Ośmiornicach w oleju roślinnym”. Bezkręgowce morskie w postaci przetworzonej zawierają niewiele toksycznych kongenerów PCB i ze względów toksykologicznych nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowotnego konsumenta.

EN

The aim of the research was to determine concentrations of non-ortho (PCB nr 77, PCB nr 126, PCB nr 169) and mono-ortho (PCB nr 114, PCB nr 156, PCB nr 157) PCB congeners in selected food products from marine invertebrates. The data were used to asses toxicological risk of the products for consumers by determination of toxic equivalents TEQs. PCB congeners were found in 10 types of the tinned marine invertebrates witch were purchased in 2004 from retail network in Szczecin. The capillary gas chromatography in a GC MSD apparatus (6890/5973) was used. Residues of analysed PCB congeners were detected in all examined products. Only PCB 114 was not found in „Octopuses in Plant Oil” and „Coldwater Shrimps in Marinade”. Of non-ortho PCB congeners, the highest concentration of PCB 77 was found in „Crabs in Natural Juices” (0,264 μg·kg⁻¹ w.m.). Of mono-ortho PCBs, the highest concentration of PCB 114 was found in „Smoked Oysters in Oil” (0,793 μg·kg⁻¹ w.m.). TEQs ranged from 0,0004 μg·kg⁻¹ w.m. in „Marinated Clams” to 0,0065 μg·kg⁻¹ w.m. in „ Octopuses in Plant Oil”. Marine invertebrates are subjected to culinary treatment preceding consumption, so they are characterized by low concentrations of toxic PCB congeners. Considering toxicological aspects the food products from marine invertebrates are safe for consumers.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2007
• Tom: 14
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.44-53,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Witczak A.

• Katedra Toksykologii, Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa, Akademia Rolnicza, ul.Papieża Pawła VI 3, 71-459 Szczecin

Bibliografia

• [1] Ahlborg U.G., Becking G.C., Birnbaum L.S., Brouwer A., Derks H.J.G.M., Feeley M., Golor G., Hanberg A., Larsen J.C., Liem A.K.D.: Toxic Equivalency Factors for Dioxin-like PCBs. Report on a WHO-ECEH and IPCS consultation. Chemosphere, 1994, 28, 1049-1067.
• [2] Bayarri S., Baldassarri L.T., Iacorella N., Ferreira F., di Domenico A.: PCDDs, PCDFs, PCBs I DDE in edible marine species from the Adriatic Sea. Chemosphere, 2001, 43, 601-610.
• [3] Bykowski P.J.: Jakość zdrowotna morskich surowców żywnościowych – najważniejsze problemy. Mag. Przem. Ryb. 1997, 2, 14-19.
• [4] Castro O., Ferreira A.M., Vale C.: Organochlorine compounds in the Portuguese oyster: Importance of seasonal variations. Mar. Pollut. Bull., 1990, 21(11), 545-547.
• [5] Castro O., Ferreira A.M., Vale C.: Seasonal fluctuations of organochlorines residues in the Portuguese oyster, Crassostrea angulata , from the Sado Estuary. Bol. Inst. Nac. Invest. Pescas Port, 1990, 15, 23-29.
• [6] Ciereszko W., Witczak A: Zmiany w zawartościach wybranych kongenerów PCB w mięsie karpia w wyniku obróbki cieplnej. Acta Sci. Pol., Technologia Alimentaria, 2003, 2 (1), 155-164.
• [7] Ciereszko W., Tomza A., Witczak: Zawartość wybranych kongenerów polichlorowanych bifenyli (PCB) w konserwach z tuńczyka. Acta Sci. Pol., Technologia Alimentaria, 2004, 3 (2), 57-64.
• [8] Codex Alimentarius Commission. Joint FAO/WHO Food Standards Programme. Codex Committee on Food Additives and Contaminants. XXXIII Sesja, Haga Holandia, 12-16.03.2001.
• [9] Falandysz J.: Polichlorowane bifenyle (PCBs) w środowisku: chemia, analiza, toksyczność, stężenia i ocena ryzyka. Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999.
• [10] Falandysz J., Wyrzykowska B., Puzyn T., Strandberg L., Rappe C.: Polychlorinated biphenyls (PCBs) and their congener- specific accumulation in edible fish from the Gulf of Gdańsk, Baltic Sea. Food Additives and Contaminants, 2002, 19 (8), 779-795.
• [11] Johansen H.R., Alexander J., Rossland O.J., Planting S., Lovik M., Gaarder P.I., Gdynia W., Bjerve K.S., Becher G.: PCDDs, PCDFs, and PCBs in human blood in relation to consumption of crabs from a contaminated fjord area in Norway. Environ. Health Perspect., 1996, 104 (7), 756-764.
• [12] Khim J.S., Villneuve D.L., Kannan K., Hu W.Y., Giesy J.P., Kang S.-G., Song K.-J., Koh C.-H.: Instrumental and bioanalytical measures of persistent organochlorines in blue mussel (Mytilus Edulis) from Korean coastal waters. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 2000, 39, 360-368.
• [13] Lee K.M., Wassermann O.: The pattern of organochlorines in mussels Mytilus edulis L. from the south west Baltic Sea. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 1996, 31 (1), 68-76.
• [14] Lee K.M., Kruse H., Wassermann O.: Seasonal fluctuation of organochlorines in Mytilus edulis L. from the south-west Baltic Sea. Chemosphere, 1996, 32 (10), 1883-1895.
• [15] Miao X.S., Swenson C., Yanagihara, Li Q.X.: Polychlorinated biphenyls and metals in marine specie from French Frigate Shoals, North Pacific Ocean. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 2000, 38, 464-471.
• [16] Rocznik Statystyczny Gospodarki Morskiej. GUS, Warszawa 2004.
• [17] Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1881/2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych. Dz. U. (WE) L 364 z 19.12.2006 r.
• [18] Safe S.H.: Polychlorinated biphenyls: Environmental impact, biochemical and toxic responses and implication for risk assessment. Crit. Rev. Toxicol., 1994, 24 (2), 87-149.
• [19] Salama A.A., Mohamed M.A.M., Duval B., Potter T.L., Levin R.E.: Polychlorinated biphenyls concentration in raw and cooked North Atlantic Bluefish (Pomatomus saltatrix) fillets. J. Agric. Food Chem.,1998, 46, 1359-1362.
• [20] Sikorski Z.E.: Ryby i bezkręgowce morskie. Charakterystyka morskich surowców żywnościowych, WNT, Warszawa 2004, s. 29-56.
• [21]Van den Berg M., Birnbaum L.: Toxic Equivalency Factors (TEFs) for PCBs, PCDDs, PCDFs for humans and wildlife. Environ. Health Perspect., 1998, 106 (12), 775-792.
• [22] Willman E.J., Manchester-Neesvig J.B., Agrell C., Armstrong D.E.: Influence of ortho-substitution homolog group on polychlorobiphenyl bioaccumulation factors and fugacity ratios in plankton and zebra mussels (Dreissena polymorpha). Environ. Toxicol. Chem., 1999, 18 (7), 1380-1389.
• [23] Witczak A., Leszczyńska A.: Polychlorinated biphenyl (PCB) congener residues in „frutti di mare” (seafood) products. Acta Sci.Pol.,. Technol. Aliment., 2006, 5 (2), 117-126.
• [24] Witczak A., Ciereszko W.: The effect of smoking process on changes in the content of selected nonortho and mono-ortho PCB congeners in mackerel slices. J. Agric.Food Chem., 2006, 54 (15), 5664-5671.
• [25] Zabik M.E., Harte J.B., Zabik M.J., Dickmann G.: Effect of preparation and cooking on contaminant distribution in crustaceans: PCBs in blue crab. J. Agric. Food Chem., 1992, 40, 1197-1203.
• [26] Zabik M.E., Zabik M.J., Booren Al. M., Nettles M., Song J.-H., Welch R., Humphrey H.: Pesticides and total polychlorinated biphenyls in chinook salmon and carp harvested from the Great Lakes: Effects of skin-on and skin-off processing and selected cooking methods. J. Agric. Food Chem., 1995, 43, 993-100.
• [27] Zabik M.E., Booren A., Zabik M.J., Welch R., Humphrey H.: Pesticide residues, PCBs and PAHs in baked, charbroiled, salt boiled and smoked Great Lakes lake trout. Food Chem., 1996, 55 (3), 231-239.