EN
The influence of sowing method and plant density on the biomass of spring wheat and Persian clover was evaluated. In a pot experiment conducted in three series during the years 2010–2012, plants were cultivated as mixed and pure crop at higher (consistent with agronomic recommendations) and lower density, decreased by 20% compared to it. Dry mass accumulation tests for both species were conducted during the following wheat growth stages (BBCH): leaf development (12–14), tillering (21–23), stem elongation (31–32), inflorescence development (54–56), and ripening (87–89). Based on the results obtained, the biomass growth rate for both species in question was also determined. It was shown that the mass of shoots of spring wheat cultivated as mixed crop was lower than that of wheat shoots grown as pure crop during the stem elongation and ripening stages. Mixed sowing limited aboveground accumulation in the heads and grain the most and in the stems the least. During the leaf development and stem elongation stages, the wheat presented a more pronounced response to the presence of clover expressed by biomass decrease in case of the treatment with lower plant density and during ripening in the treatment with recommended plant density. In case of both sowing methods and plant densities, the mass of wheat roots was similar. Biomass accumulation in Persian clover shoots and roots in mixed sowing was lower than in pure crop during the entire growing period. The wheat limited biomass accumulation of Persian clover in inflorescences the strongest and in the roots the least. The spring wheat growth rate in both sowing methods was similar as opposed to Persian clover in the case of which a decrease in the growth rate was observed in the mixed crop during the generative development period.
PL
W doświadczeniu wazonowym, zrealizowanym w trzech seriach w latach 2010–2012 oceniano wpływ sposobu siewu i zagęszczenia roślin na biomasę pędów i korzeni pszenicy jarej i koniczyny perskiej. Rośliny uprawiano w mieszance i siewie czystym w zagęszczeniu większym (zgodnym z zalecaniami agrotechniki) i zmniejszonym w stosunku do niego o 20%. Badania akumulacji suchej masy u obu gatunków przeprowadzano w okresach rozwojowych pszenicy jarej (BBCH): rozwój liści (12–14), krzewienie (21–23), strzelanie w źdźbło (31–32), kłoszenie (54–56) i dojrzewanie (87–89). Na podstawie uzyskanych wyników oznaczono również tempo przyrostu masy obu gatunków pomiędzy badanymi okresami. Wykazano, że masa pędów pszenicy jarej uprawianej w mieszance z koniczyną perską była mniejsza niż w siewie czystym w fazach strzelania w źdźbło i dojrzewania. W pozostałych okresach wegetacji nie wykazywała ona zróżnicowań pod wpływem sposobu siewu. Siew mieszany najbardziej ograniczał akumulację nadziemnej biomasy w kłosach i ziarnie, a najmniej w źdźbłach. W fazie rozwoju liści i strzelania w źdźbło pszenica silniej zareagowała na obecność koniczyny spadkiem biomasy na obiekcie z mniejszym zagęszczeniem roślin, a podczas dojrzewania – z zalecanym. Masa korzeni pszenicy w obu sposobach siewu i zagęszczenia roślin była podobna. W mieszance akumulacja biomasy w pędach i korzeniach koniczyny perskiej była mniejsza niż w siewie czystym w całym okresie wegetacji. Pszenica najbardziej ograniczała jej gromadzenie w kwiatostanach, a najmniej w korzeniach. Tempo wzrostu pszenicy jarej w obu sposobach siewu było podobne, w przeciwieństwie do koniczyny perskiej, u której w mieszance stwierdzono jego zmniejszenie w okresie rozwoju generatywnego zboża. U obu gatunków, różnice w tempie akumulowania biomasy między sposobami siewu nie zależały od zagęszczenia roślin.