Historyczno-socjologiczne uwarunkowania kultury fizycznej Maorysów (na wybranych przykładach)

• Autorzy: Pawlik D.

Warianty tytułu

EN

Sociological and historical conditions of physical culture of the Maori on selected exampes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Maorysi to tubylcza ludność Nowej Zelandii, która, pomimo swojej burzliwej historii i trudnego okresu akulturacji, potrafiła zachować odrębność kulturową. Przekazują oni do dnia dzisiejszego młodemu pokoleniu prastare dyscypliny sportów, nieznane Europejczykom, takie jak: gry patykami, zawody latawców, wyścigi na szczudłach, warcaby, gry zręcznościowe, plemienne tańce. Równocześnie Maorysi, identyfikując się z kolonizatorem brytyjskim, przyswoili sobie sporty Pakeha¹ i potrafili osiągnąć w nich znaczące sukcesy, a nierzadko ich popularność w tych dyscyplinach jest większa niż białego człowieka. Dzięki sportowi Maorysi osiągnęli nie tylko poważanie, ale także awansowali w hierarchii społecznej. Po raz kolejny sport i jego uniwersalne wartości przyczyniły się do integracji różnych kulturowo społeczeństw.

EN

By a short presentation of the history Maori society and its conquer by the British, as well as by presenting some Maori sport disciplines, my goal was to show a social advance of a conquered society by sport. The position of Maori people in New Zealand society is very high, they play an important role in economy, politics, culture etc. In sport their fame is sometimes bigger then “Pakeha”. The Maori people still practice many disciplines unknown to Europeans, such as “stilis”, “katu”, “draughts”, “games”, by they also do quite well in “white man sports” – bowling, rugby, sumo, golf, winning national championships. Once more sport became a factor of integration of people, its essence being tolerance for talent, effort, just and neutral judgment no matter of class national or race differences.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2009
• Tom: 08
• Opis fizyczny: s.119-127,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pawlik D.

• Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach, Katowice

Bibliografia

• I. Prasa
• „Mana” the Maori news magazine for All New Zealands 2007–2008.
• II. Literatura
• Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. M. Kempny, E. Nowicka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Huizinga. J., Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, Warszawa 1997.
• Taonga Tuku Iho, Illustrated Encyklopedie of Tradition Maori Life, Holland Publishers (NZ) Ltd. 2002.