Architektura Łodzi wczoraj i dziś - kuczki żydowskie

• Autorzy: Przewlocka-Sionek R.

Warianty tytułu

EN

Architecture in the city of Lodz from the 19th/20th century - Jewish sukkot then and now

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Łódź końca XIX i początku XX wieku była miastem silnie rozwijającym się pomimo sporego zróżnicowania kulturowego i dużych dystansów społecznych dzielących mieszczan w tym okresie. Po II wojnie światowej napływowa ludność i nowy ustrój przyczyniły się do utraty pamięci o wielokulturowym, szybko rozwijającym się mieście. Na szczęście wśród wielu zniszczeń i zaniedbań nadal widoczne są ślady dawnej potęgi i obecności wielu kultur, gdzie głównie architektura staje się wyróżnikiem danej społeczności i stanowi niepowtarzalną pamiątkę. W artykule skoncentrowano się na jednym z ważniejszych elementów religijnych kultury żydowskiej - kuczkach żydowskich, których spotkać w Łodzi można dość dużo. Zauważono zjawisko zaniku tradycyjnego przeznaczenia, omówiono symbolikę, konstrukcję i funkcję, jakie spełniały kiedyś i jakie spełniają dziś.

EN

At the turn of the century, Łódź was a flourishing city, despite significant cultural diversity and social distance dividing the townspeople at the time. After World War II, new immigrants to the city as well as the introduction of a new political system made the memory of a multicultural, flourishing city disappear. Luckily, amongst the damage and neglect, signs of previous impressiveness and multiculturalism can be noticed. Architecture becomes the indicator of a particular community, and constitutes a unique souvenir. This article focuses on one of the most important religious elements of the Jewish culture - suk-kah booths (sukkot) - which appear in significant numbers in the city of Łódź. The disappearance of their traditional purpose, their symbolism, and previous and current functions have been noted.

Słowa kluczowe

PL

miasta; Lodz; kultura; kultura zydowska; architektura; dziedzictwo kulturowe; Zydzi; Swieto Sukkot; kuczki zydowskie; kamienice; konstrukcja; balkony; wykusze

EN

city; Lodz city; culture; Jewish culture; architecture; cultural heritage; Jewish people; Sukkot; tenement; construction; balcony; bay window

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
• Rocznik: 2014
• Tom: 13
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.79-88,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Przewlocka-Sionek R.

• Instytut Architektury i Urbanistyki, Politechnika Łódzka, al.Politechniki 6, 90-924 Łódź

Bibliografia

• Bałaban M.S., 1920. Z historii Żydów w Polsce. B-cia Lewin-Epstein i S-ka, Warszawa.
• Kameraz-Kos N., 2000. Święta i obyczaje żydowskie. Wydawnictwo Cyklady, Warszawa.
• Orzechowska J., 2012. Podwórka Piotrkowskiej - przewodnik. Wydawnictwo Literatura, Łódź.
• Podolska J., 2009. Spacerownik - Łódź żydowska. Wydawnictwo Agora, Łódź.
• Salm J., 2012. Łódzkie nostalgie. W: Łódź - miasto czterech kultur. K. Kaszub (red.). Wydawnictwo Takon, Łódź.
• Walicki J., 2000. Synagogi i domy modlitwy w Łodzi. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.