Zmiany składu gatunkowego i struktury drzewostanów w Roztoczańskim Parku Narodowym w okresie 2007-2017

• Autorzy: Lukaszewicz J. , Zajaczkowski G. , Gil W. , Tittenbrun A. , Radlinski B.

Warianty tytułu

EN

Changes in the species composition and structure of forest stands in the Roztocze National Park in the years 2007-2017

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of the study is to analyze changes in the species composition and in the diameter structure of the main forest−building species in the Roztocze National Park (central−eastern Poland). The research was carried out on 315 permanent monitoring plots. The range of collected data included: type of protection (strict and active protection), forest site type, tree species and their dbh (>7 cm over bark). Measurements and observations were made in 2007 and repeated in 2017. There was a significant reduction in the number of all tree species, except of beech Fagus sylvatica, regardless the protection status. Despite this, the basal area for the strict and active protection zone was similar both in 2007 (37.77 and 36.39 m²/ha, respectively) and 2017 (37.17 and 37.85 m²/ha, respectively). In the whole park, the number of large trees (mainly beeches) with high individual basal area increased, while the number of young generations of all species decreased. In the strict protection zone, the admixture species (decrease by 27.3%), as well as hornbeam Carpinus betulus (decrease by 22.8%), are not particularly competitive with beech. A similar tendency, although mitigated by active silvicultural treatments, was also observed in the active protection zone, in which admixture species have lost 24.8% while hornbeam 16.2%. In the strict protection area, there was a significant reduction in the number of fir Abies alba (by 14%). In the active protection zone fir increased its range and basal area, and maintains its population practically unchanged. There was also a decrease in the number of young generations, as evidenced by changes in the frequency in the 7−16 cm dbh class. The highest level of reduction in this class was found for pine Pinus sylvestris (by 64.8%), rare species (40.4%), hornbeam (31.2%), oak Quercus robur (26.6%), and spruce Picea abies (20.5%). Only beech increased the abundance in this class (by 1.4%) as well as in the next 17−26 cm class (even by 14.2%). The presented significant changes in the species composition and structure of basal area of the stands in the Roztocze National Park that occurred in the 10−year period, indicate a significant role of tending cuts in maintaining proper species composition, appropriate diameter structure of stands, their stability of natural richness and high level of diversity of forest ecosystems.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2020
• Tom: 164
• Numer: 08
• Opis fizyczny: s.683-694,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lukaszewicz J.

• Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Zajaczkowski G.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Gil W.

• Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul. Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Tittenbrun A.

• Roztoczański Park Narodowy, ul. Plażowa 2, 22-470 Zwierzyniec

autor

Radlinski B.

• Roztoczański Park Narodowy, ul. Plażowa 2, 22-470 Zwierzyniec

Bibliografia

• Bernadzki E., Bolibok L., Brzeziecki B., Zajączkowski J., Żybura H. 1998a. Rozwój drzewostanów naturalnych Białowieskiego Parku Narodowego w okresie od 1936 do 1996 roku. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa.
• Bernadzki E., Bolibok L., Brzeziecki B., Zajączkowski J., Żybura H. 1998b. Compositional dynamics of natural forests in the Białowieża National Park, northeastern Poland. Journal of Vegetation Science 9: 229-238.
• Bruchwald A., Dmyterko E., Brzeziecki B. 2018. Dynamika i główne kierunki zmian w drzewostanach zagospodarowanej części Puszczy Białowieskiej. Sylwan 162 (11): 897-906. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2018133.
• Brzeziecki B. 2004. Biogrupy drzew w lesie naturalnym: czy prof. Włoczewski miał rację? Sylwan 148 (7): 3-10. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2004057.
• Brzeziecki B. 2005. Lasy naturalne: wzorzec dla lasów zagospodarowanych? Las Polski 8: 10-12.
• Brzeziecki B. 2008. Wieloletnia dynamika drzewostanów naturalnych na przykładzie dwóch zbiorowisk leśnych Białowieskiego Parku Narodowego: Pino-Quercetum i Tilio-Carpinetum. Studia Naturae 54 (2): 9-22.
• Brzeziecki B. 2017. Puszcza Białowieska jako ostoja różnorodności biologicznej. Sylwan 161 (12): 971-981. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2017128.
• Brzeziecki B., Andrzejczyk T., Żybura H. 2018a. Odnowienie naturalne drzew w Puszczy Białowieskiej. Sylwan 162 (11): 883-896. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2018116.
• Brzeziecki B., Bernadzki E. 2008. Langfristige Entwicklung von zwei Waldgesellschaften im Białowieża-Urwald. Schweiz Z Forstwes 159: 80-90.
• Brzeziecki B., Bielak K., Bolibok L., Drozdowski S., Zajączkowski J., Żybura H. 2018b. Structural and compositional dynamics of strictly protected woodland communities with silvicultural implications, using Białowieża Forest as an example. Annals of Forest Science 75: 89. DOI: https://doi.org/10.1007/s13595-018-0767-x.
• Brzeziecki B., Ciurzycki W., Keczyński A. 2018c. Zmiany flory roślin naczyniowych runa leśnego w latach 1959-2016 na stałej powierzchni badawczej w oddziale 319 Białowieskiego Parku Narodowego. Sylwan 162 (12): 980-988. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2018139.
• Brzeziecki B., Janicki S., Wiech M. 2011. Wieloletnia dynamika drzewostanów na dawnym zrębie kulisowym w warunkach ochrony ścisłej (Łysica, Góry Świętokrzyskie). Sylwan 155 (8): 518-529. DOI: https://doi.org/10.26202/ sylwan.2011008.
• Brzeziecki B., Keczyński A., Zajączkowski J., Drozdowski S., Gawron L., Buraczyk W., Bielak K., Szeligowski H., Dzwonkowski M. 2012. Zagrożone gatunki drzew Białowieskiego Parku Narodowego (Rezerwat Ścisły). Sylwan 156 (4): 252-261. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2011082.
• Chwistek K. 2007. Kierunki i dynamika zmian składu gatunkowego i struktury drzewostanów Ojcowskiego Parku Narodowego w latach 1990-2003. Prace i Materiały Muzeum im. Prof. Władysława Szafera 17: 95-111.
• Chwistek K. 2010. Zmiany składu gatunkowego i struktury drzewostanów Gorczańskiego Parku Narodowego w latach 1992-2007. Ochrona Beskidów Zachodnich 3: 79-92.
• Drozdowski S., Brzeziecki B., Żybura H., Żybura B., Gawron L., Buraczyk W., Zajączkowski J., Bolibok L., Szeligowski H., Bielak K., Widawska Z. 2012. Wieloletnia dynamika starodrzewów w zagospodarowanej części Puszczy Białowieskiej: gatunki ekspansywne i ustępujące Sylwan 156 (9): 663-671. DOI: https://doi.org/ 10.26202/sylwan.2012016.
• Dziewolski J. 1991. Natural development of forest stands in the Pieniny National Park over the period of 51 years (1936-1987). Ochrona Przyrody 49 (1): 111-128.
• Dziewolski J. 1992. Przemiany składu gatunkowego i struktury drzewostanów Pienińskiego Parku Narodowego w okresie od 1936 do 1987 roku. Pieniny – Przyroda i Człowiek 1: 41-52.
• Falińska K. 2004. Ekologia roślin. PWN, Warszawa.
• Gazda A., Miścicki S. 2016. Prognoza zmian składu gatunkowego drzewostanów Białowieskiego Parku Narodowego. Sylwan 160 (4): 309-319. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2015106.
• Grzeszczyk Ł., Woch F. 2011. Analiza zmian udziału poszczególnych gatunków drzew w drzewostanie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Rocznik Świętokrzyski B – Nauki Przyr. 32: 27-40.
• Izdebski K. 1969. Próba przedstawienia dynamiki drzewostanu w rezerwacie leśnym Czerkies na Roztoczu Środkowym. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska C 24: 87-118.
• Izdebski K., Czarnecka B., Grądziel T., Lorens B., Popiołek Z. 1992. Zbiorowiska roślinne Roztoczańskiego Parku Narodowego na tle warunków siedliskowych. Wydawnictwo UMCS, Lublin
• Jaworski A. 1997. Karpackie lasy o charakterze pierwotnym i ich znaczenie w kształtowaniu proekologicznego modelu gospodarki leśnej w górach. Sylwan 141 (4): 33-49.
• Jaworski A., Jakubowska D. 2011. Dynamika zmian budowy, struktury i składu gatunkowego drzewostanów o charakterze pierwotnym na wybranych powierzchniach w Pienińskim Parku Narodowym. Leś. Pr. Bad. 72 (4): 339-356. DOI: https://doi.org/10.2478/v10111-011-0034-5.
• Jaworski A., Pach M. 2013. Zmiany udziału buka, jodły i świerka w dolnoreglowych drzewostanach naturalnych w rezerwacie „Dolina Łopusznej” (Gorczański Park Narodowy). Sylwan 157 (3): 213-222. DOI: https://doi.org/10.26202/ sylwan.2012079.
• Kowalski M. 1993. Stand structure dynamics of a young forest generation in the Białowieża National Park. Folia Forestalia Polonica A 35: 15-33.
• Krebs Ch. J. 2011. Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lorens B. 1998. Próba oceny naturalności fitocenoz leśnych Roztoczańskiego Parku Narodowego. Przegląd Przyrodniczy 9 (1/2): 189-194.
• Maciejewski Z. 1998. Long-term changes in the abundance and mass of the main tree species in beechwood and fir forest communities of Roztoczański National Park (east-central Poland). Polish Journal of Ecology 46 (2): 169-186.
• Maciejewski Z. 2006. Dynamika populacji gatunków drzewiastych w zbiorowiskach leśnych o różnej żyzności w Roztoczańskim Parku Narodowym. Rozprawa doktorska. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie.
• Maciejewski Z., Szewczyk J. 2009. Relacje pomiędzy dynamiką drzewostanu a odnowieniami w wieloletnich badaniach lasów naturalnych z przewagą buka i jodły w Roztoczańskim Parku Narodowym. W: Reszel R., Grabowski T. [red.]. Materiały polsko-ukraińskiej konferencji naukowej „35 lat ochrony dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Roztocza – regionu pogranicza”. Roztoczański Park Narodowy, Zwierzyniec. 150-158.
• Maciejewski Z., Szwagrzyk J. 2011. Long-term changes in stand composition of natural forest associations on the Roztocze Highlands (Eastern Poland). Polish Journal of Ecology. 59 (3). 535-549.
• Miścicki S. 2016. Zmiany drzewostanów Białowieskiego Parku Narodowego w okresie 2000-2015. Leś. Pr. Bad. 77 (4): 371-379. DOI: https://doi.org/10.1515/frp-2016-0038.
• Paluch R. 2014. Tempo i kierunki zmian składu gatunkowego drzewostanów naturalnych w wybranych zbiorowiskach leśnych Puszczy Białowieskiej. Leś. Pr. Bad. 75 (4): 385-406. DOI: https://doi.org/10.2478/frp-2014-0036.
• Szafer W. 1977. Szata roślinna Polski niżowej, W: Szafer K., Zarzycki W. [red.]. Szata roślinna Polski. T. 2. 17-188.
• Tittenbrun A. 2013. Skład gatunkowy i struktura lasów Roztoczańskiego Parku Narodowego. Wyd. Roztoczański Park Narodowy, Zwierzyniec.
• Weiner J. 2003. Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik Ekologii Ogólnej. PWN, Warszawa.
• Włoczewski T. 1954. Materiały do poznania zależności między drzewostanem i glebą w przestrzeni i w czasie. Prace IBL 123: 161-249.