Ocena wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia osób o zróżnicowanym stanie odżywienia na przykładzie studentów Wydziału Wychowania Fizycznego i Sportu AWF w Białej Podlaskiej

• Autorzy: Czeczelewski J. , Czeczelewska E. , Dlugolecka B. , Wasiluk A. , Saczuk J.

Warianty tytułu

EN

Assessment of selected risk factors of cardiovascular diseases among a population with various nutritional status, based on the example of students of the Faculty of Physical Education and Sports at the University of Physical Education in Biala Podlaska

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzenie. Nieprawidłowe żywienie, nadciśnienie tętnicze, nadmierna masa ciała oraz zaburzenia wskaźników biochemicznych krwi u młodych osób mogą mieć znaczący wpływ na rozwój chorób układ krążenia w wieku dorosłym. Wczesne wykrywanie i przeciwdziałanie występowaniu czynników ryzyka może radykalnie zmniejszyć zachorowalność w przyszłości. Cel pracy. Celem pracy było zbadanie, czy występują różnice w zwyczajowo spożywanej diecie, profilu lipidowym i ciśnieniu tętniczym krwi, oraz wykazanie, czy analizowane czynniki stanowią ryzyko zagrożenia rozwoju chorób układu krążenia u studentów Wydziału Wychowania Fizycznego i Sportu AWF w Białej Podlaskiej różniących się wskaźnikiem względnej masy ciała (BMI). Materiał i metody. Badaniami objęto 340 studentów. Wielkość cech somatycznych i żywieniowych oceniono ogólnie przyjętymi metodami. Wykonano standardowe pomiary ciśnienia tętniczego oraz oznaczono stężenie cholesterolu (TC) i triglicerydów (TG) w surowicy krwi. Analizie poddano parametry antropometryczne, biochemiczne, żywieniowe, oraz ciśnienie tętnicze krwi w grupach osób różniących się wskaźnikiem względnej masy ciała. Wyniki. Wykazano, że wraz ze wzrostem BMI nastąpił spadek spożycia energii, białka oraz tłuszczu, którego pobranie z diety było istotnie niższe (p≤0,05) u mężczyzn z nadwagą aniżeli z masą ciała w normie (80,1±36,3 kcal∙d-1 vs. 94,7±35,9 kcal∙d-1). Wzrost masy ciała nie powodował natomiast istotnych zmian odsetka osób, u których średnie wartości stężenia TC i TG w surowicy krwi przekraczały wartości graniczne (TC>190mg/dl i TG>150mg/dl), jednakże miał wpływ na istotne zwiększenie odsetka kobiet (G=6,04; p≤0,05) z ciśnieniem prawidłowym wysokim. Wnioski. Przeprowadzone badania przyczyniły się do pogłębienia wiedzy na temat zależności pomiędzy BMI a czynnikami ryzyka chorób układu krążenia. Wykazano, że masa ciała miała znaczący wpływ na zmiany niektórych czynników ryzyka chorób układu krążenia.

EN

Introduction. Inappropriate nutrition, arterial hypertension, excessive body weight and improper levels of biochemical blood indices among the young population may exert a considerable influence on the development of cardiovascular diseases in adulthood. Early detection and counteracting the occurrence of risk factors may radically decrease the morbidity rate in the future. Objective. The objective of the study was to discover whether there occur differences in diet, lipid profile and blood pressure, and to reveal whether the studied factors may lead to the development of cardiovascular diseases in students of the Faculty of Physical Education and Sport at the University of Physical Education in Biala Podlaska, who differed with respect to the body mass index (BMI). Material and methods. The study included 340 students. Somatic and nutritional characteristics were assessed with the use of commonly adopted methods. Standard measurements of blood pressure were made. Standard measurements of arterial blood pressure were performed, and levels of total cholesterol (TC) and triglycerides (TG) in blood serum determined. Anthropometric, biomechanical and nutritional parameters were analysed and blood pressure was measured in the groups of subjects that differed in BMI. Results. It was found that an increase in the BMI was accompanied by a decrease in energy, fat and protein intake. Fat intake was significantly lower (p≤0.05) in overweight males than in males who had a normal body weight (80.1±36.3 kcal•d-1 vs. 94.7±35.9 kcal•d-1). An increase in body weight, however, did not bring about any significant changes in the proportion of subjects whose mean values of TC and TG levels in blood serum exceeded threshold values (TC>190mg/dl and TG>150mg/dl), but this led to a significant increase in the percentage of women examined (G=6.04; p≤0.05) with prehypertension. Conclusions. The study contributed to the expansion of knowledge regarding relations between BMI and risk factors of cardiovascular diseases. It was confirmed that body weight had a significant effect on changes in some of the risk factors of cardiovascular diseases.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
• Rocznik: 2014
• Tom: 20(49)
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.57-63,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czeczelewski J.

• Zakład Biologii i Anatomii, Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska

autor

Czeczelewska E.

• Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Mazovia, Innowacyjna Szkoła Wyższa w Siedlcach, Siedlce

autor

Dlugolecka B.

• Zakład Fizjologii i Biochemii, Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska

autor

Wasiluk A.

• Zakład Antropologii i Antropomotoryki, Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska

autor

Saczuk J.

• Zakład Antropologii i Antropomotoryki, Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu, Akademia Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej, Biała Podlaska

Bibliografia

• 1. Duda G, Suliburska J. Stosowanie używek i ocena wybranych parametrów stanu zdrowia młodzieży akademickiej. Nowiny Lek 2002; 78(4–5): 217–221.
• 2. Wołos J, Tarach JS, Klatka M. Występowanie otyłości i środowiskowych czynników ryzyka miażdżycy w grupie studentów uczelni z Lublina. Endokryno Otyłość 2009; 5(2): 66–72.
• 3. Poręba R, Gaś P, Zawadzki M, Poręba M, Derkacz A, Pawlas K, Pilecki W, Andrzejak R. Styl życia i czynniki ryzyka chorób układu krążenia wśród studentów uczelni Wrocławia. Pol Arch Med. Wewn 2008; 118(3): 102–110.
• 4. Charkiewicz WJ, Markiewicz R, Borowska MH. Ocena sposobu żywienia studentek dietetyki Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Bromat Chem Toksykol 2009; 42(3): 699–703.
• 5. Harton A, Myszkowska-Ryciak J. Ocena sposobu żywienia studentek Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Bromat Chem Toksykol 2009; 42(3): 610–614.
• 6. Ilow R. Ocena sposobu żywienia wybranych grup populacji dolnośląskiej – studenci. Żyw Człow Metab 2007; 34(1/2): 653–658.
• 7. Marzec Z, Koch W, Marzec A. Ocena wartości energetycznej oraz pobrania wybranych biopierwiastków i witaminy C z całodziennymi dietami studentów. Bromat Chem Toksykol 2008; 41(3): 433–437.
• 8. Wysoki MJ, Zejda JE. Epidemiologia chorób niezakaźnych w Polsce w drugiej połowie dwudziestego wieku. Przegl Epidemiol 2007; 61(4): 615–628.
• 9. Balkau B, Charles MA, Drivsholm T, Borch-Johnsen K, Wareham N, Yudkin JS, Morris R, Zavaroni I, van Dam R, Feskins E. Frequency of the WHO metabolic syndrome in European cohorts, and alternative definition of an insulin resistence syndrome. Diabetes Metab 2002; 28(5): 365–376.
• 10. McGill HC, McMahan CA. Starting earlier to prevent heart disease. JAMA 2003; 290(17): 2320–2322.
• 11. Kunachowicz H, Nadolna I, Przygoda B, Iwanow K. Tabele składu i wartości odżywczej żywności. PZWL, Warszawa, 2005.
• 12. Jarosz M, Bułhak-Jachymczyk B. Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. PZWL Warszawa, 2008.
• 13. Keys A, Andersen JT, Grande F. Serum cholesterol response to changes in The diet. IV Particular saturated fatty AIDS in the diet. Metabolizm 1965; 14: 776–787.
• 14. Widecka K, Grodzicki T, Narkiewicz K, Tykarski A, Dziura J. Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego. Nadciśn Tętn. 2011; 15(2): 55–82.
• 15. Sokal RR, Rohlf FJ. Biometry (3rd ed.) W. H. Freeman N. Y., 1998.
• 16. Word Health Organization: Obesity: preventing and managing the global epidemic. WHO Technical Report Series 894. Geneva, WHO, 2000.
• 17. Ilow R, Rogulska-Ilow B, Różański D. Występowanie czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w grupie studentów z Wrocławia. Med Og Nauk Zdr. 2012; 18(4): 442–447.
• 18. Kaźmierczyk A, Bolesławska I, Główka A, Dzięcioł M, Przysławski J. Ocena wybranych parametrów antropometrycznych wśród młodzieży akademickiej Poznania. Bromat Chem Toksykol. 2012; 45(3): 1099–1104.
• 19. Drygas W. Otyłość. Uwarunkowania środowiskowe i socjomedyczne. Med. Metanol. 2003; 7: 47–51.
• 20. Lewington S, Clarke R, Oizilbash N, Peto R, Collins R. Age-specific relevance of usual blood pressure to vascular mortality: a meta-analysis of individual data for one milion adults in 61 prospective studies. Lancet 2002; 360(9349): 1903–1913.
• 21. Krzych Ł, Kowalska M, Zejda JE. Styl życia młodych dorosłych osób z podwyższo-nymi wartościami ciśnienia tętniczego. Nadciśnienie tętnicze 2006; 10(6): 524–531.
• 22. Lifshitz F, Terim O, Smith MM. Nutrition in adolescence. Endocrinol Metab Clin North Amer. 1993; 22: 673–683.
• 23. Gertig H, Przysławski J. Fats in human nutrition. Żyw Człow Metab. 1994: 21: 375–388.
• 24. McPherson R, Spiller GA. Effects of dietary fatty acids and cholesterol on cardiovascular risk in man. W: Spiller GA. (ed.) Handbook of Lipids in Human Nutrition. CRC Press, New York, 1996, pp. 41–49.
• 25. Snopek S, Szaostak-Węgierek D, Ziółkowska A. Rozpowszechnienie cech stylu życia zwiększających ryzyko zaburzeń lipidowych u młodych mężczyzn – studentów medycyny. Probl Hig Epidemiol. 2009; 90: 598–603.
• 26. Przysiężna E, Banachowicz K. Oszacowanie zawartości tłuszczu w dietach studentów. Bromat Chem Toksykol. 2006; 39(3): 229–236.
• 27. Szczuko M, Seidler T, Mierzwa M. Aterogenność diety a profil lipidowy krwi młodych mężczyzn. Endokrynol Otyłość 2009; 5(4): 220–225.
• 28. Broda G, Rysik S, Kurjata P. (red.). Wieloośrodkowe Ogólnopolskie Badanie Stanu Zdrowia Ludności. Program WOBASZ. Stan zdrowia populacji polskiej w wieku 20–74 lata w okresie 2003–2005. Podstawowe wyniki badania przekrojowego. Próba ogólnopolska, Instytut Kardiologii, Biblioteka Kardiologiczna 90, Warszawa, 2005.
• 29. Wright JD, Wang CY, Kennedy-Stephenson J, Erwin RB. Dietary Intake of ten key nutrients for public health, United States: 1999–2000. Adv Data, 2003; 334: 1–4.
• 30. Mierzwa M. Seidler T, Szczuko M. Skład diety a profil lipidowy krwi młodzieży licealnej ze Szczecina. Endokrynol Otyłość 2010; 6(4): 196–200.
• 31. Ilow R, Regulska-Ilow B, Biernat J, Kowalska A. Ocena sposobu żywienia wybranych grup populacji dolnośląskiej – 50-latkowie. Żyw Człow Metab, 2007; 34: 647–652.